Menntamál - 01.11.1945, Blaðsíða 13

MENNTAMÁL
187
enda að því unnið með allmiklum dugnaði. En það er ekki
nóg, að unnt sé að kenna leikfimi í barnaskólum við lé-
lega aðstöðu. í kauptúnum má það teljast sérstök uppeldis-
leg nauðsyn, að aðstæður séu til margþættra íþróttaiðk-
ana. Hvert kauptún þarf að eignast sitt íþróttahús og
íþróttavöll, og rúmgóður, afgirtur leikvöllur þarf að
fylgja hverjum skóla, en nú fyrirfinnst hvergi afgirtur
skólaleikvöllur. Gömlu skólahúsunum hefur oftast verið
komið svo fyrir, að ekki virðist hafa verið ætlazt til þeirr-
ar landeyðslu, að skólinn eignaðist leikvöll. Það má telja
líklegt, að góðar aðstæður til íþróttaiðkana í kauptúnum
drægju úr tilgangslausu göturölti og iðjuleysisóknyttum
unglinga, þegar dvelst frá starfi, sem títt er að vetrum í
sjávarþorpum. Eftir að unglingar sleppa frá fræðslu-
skyldu í kauptúnum, hafa þeir yfirleitt engin menningar-
leg viðfangsefni, nema algeng vinnubrögð, þegar þau gef-
ast. Væri full þörf úr að bæta, svo að þeim gæfist færi á
að eyða fómstundum sínum sér til einhvers þroska. Nú
sem stendur eru engar stofnanir, sem bjóða unglingum að
eyða frístundum sínum við menningarleg viðfangsefni.
Lesstofur, sem ef til vill væri hægt að koma fyrir í sam-
bandi við skólana, væri í kauptúnum mjög æskilegar og
þarflegar. Þær stofnanir, sem virðast ætla að komast upp
í kauptúnum næst kirkju og skóla, eru kvikmyndasalir.
Skal ég af hreinskilni játa það, að mér hi’ýs hugur við
komu þeirra stofnana í kauptúnin.
Þann tíma, sem kauptúnaskólarnir hafa annazt lestrar-
kennslu barna, virðist hafa skipt um til hins betra, og það
hygg ég að segja megi, að lestrarkunnátta barna þar sé
orðin sæmileg, þrátt fyrir stuttan — jafnvel óheppilega
stuttan námstíma yngri barna. Ýmsum kann að þykja
betta furðulega og óviturlega sagt, bví að mjög hefur ver-
ið á því klifað af sumum, að námstími barna væri þegar
orðinn alltof langur. í frumvarpi milliþinganefndar í