Menntamál - 01.06.1970, Blaðsíða 17

Ingólfur A. Þorkelsson, form. F.H.K.:
Kennaramenntun
og
kennaraskortur
I þessu tímariti hefur margoft verið frá því greint,
hvernig örar breytingar þjóðlífsins og nýir þjóðlífshættir
leggja skólanum nýjan vanda á herðar, sem er því
stórfelldari, sem skólinn hefur undanfarna áratugi dreg-
izt aftur úr samfélagsþróuninni, jafnvel svo að líftaug-
in milli skóla og samfélags hangir á bláþræði. Hér þarf
að lyfta Grettistaki. Hvernig erum við undir það búin
að takast á við vandann? Hvernig er skólinn undir það
búinn?
1. Hefur hann nægilegt húsrými, þannig að starf kenn-
ara og nemenda geti að mestu farið fram i skól-
unum?
2. Er hann vel búinn tækjum?
3. Hefur hann gnægð góðra kennslubóka?
4. Hefur hann bókasöfn?
5. Og nú kemur mikilvægasta spurningin. Hefur hann
nógu mörgum og vel menntuðum kennurum á að
skipa?
Svarið er einfalt.
Skortur er á þessu öllu.
Geigvænlegast er, hvernig búið er að kennara-
menntuninni og hversu mikill kennaraskorturinn er, því
að vel menntaðir kennarar eru grundvöllurinn og burð-
arstoðirnar í starfi hvers skóla.
Öllum má Ijóst vera, að skipi verður ekki siglt úr
höfn, hversu vel, sem það er byggt og hversu vel, sem
það er tækjum og vélum búið, ef sérmenntaða skip-
stjórnarmenn vantar.
Á sama hátt verður skóli ekki starfræktur án aér-
menntaðra kennara, þótt húsrými og tæki séu eins og
bezt verður á kosið.
Aðaláherzlan liggur því nú á menntun kennaranna og
gildi þeirra fyrir starf hvers skóla.
í þessu sambandi leyfi ég mér að vitna í ummæli
æðsta manns fræðslumála hér á landi. í mikilli grein
um skólamál, er menntamálaráðherra, dr. Gylfi Þ.
Gíslason reit i Alþýðublaðið 13. apríl 1965, sagði hann
m.a.: „Brýnasta verkefnið, sem ég tel Háskólann þurfa
að taka að sér nú, er að íaka að annast menntun íram-
haldsskólakennara, bæði í hugvísindum og raunvís-
indum. í kjölfar þeirra endurbóta, sem gerðar hafa ver-
ið á menntunarskilyrðum barnakennara með hinni nýju
löggjöf um Kennaraskóla islands, ber nú brýna nauð-
syn til þess að tryggja, að framvegis verði allir íslenzkir
framhaldsskólakennarar háskólamenntaðir menn með
prófi í þeim greinum, sem þeir annast kennslu í.“
Þetta verður auðvitað ekki tryggt nema með löggjöf,
sem krefst þeirrar menntunar, er ráðherrar talar um.
En slík löggjöf um menntun bóknámskennara á gagn-
fræðastigi er ekki til. Og háttvirtur ráðherra hefur því
miður ekki ennþá fengizt til þess að beita sér fyrir
MENNTAMÁL
99