Æskan - 01.06.1941, Síða 4

ÆSKAN
vann að henni all-jnörg ár. Leið hans lá oft fram
hjá húsi á Vesturgötu, j)ar sem leikið var á
harmoníum. Hljómlistin lieillaði hann. Klifur
hann nú þrítugan hamarinn. Hér heima lærir
liann það, sem liægt var í þeirri grein, og siglir
síðan til framhaldsnáms. Eftir heimkomuna
kenndi hann og stjórnaði söng. Hann var um
þriggja ára skeið kirkjuorganleikari á Akureyri.
Birni Kristjánssyni hefir verið margt hugleikið.
Hann stofnaði verzlun, sem enn er rekin, og stjórn-
aði henni með miklum myndarskap í yfir 20 ár.
Hann tók jnikinn þátt í landsmálum, gerðist al-
þingismaður, hankastjóri og ráðlierra. -— Ilann
fékk mikinn áhuga fyrir málma- og steinafræði.
Til þess að kynna sér þau fræði settist hann á
skólabekk í fyrsta sinn á æfinni, og þá suður í
Þýzkalandi. Þá var liann kominn yfir fimmtugt.
Björn hafði mikinn áhuga fyrir sönglist og var
g'æddur góðum tónlist'argáfum. Ilann hefir unnið
íslenzkri sönglist mikið gagn jneð því, sem hann
hefir ritað um þau efni, m. a. söngfræði þeirri -—
„Stafróf söngfræðinnar“ — er hann samdi og
tvisvar liefir verið gefin út og er ítarlegasta söng-
fræðin, sem enn hefir verið gefin út á íslandi.
Björn samdi nokkur lög, og liafa birzt eftir
liann lög i Kirkjusöngsbókinni, Organtónum
Brynjólfs Þorlákssonar, íslenzku söngvasafni, og
viðar. Björn Kristjánsson andaðist 13. ágúst 1939.
smorz.
\.}Lj i , -- m - m - '■ | . - j i f - -- —. - . ■ -3 , L —1 r n , ST\ r 'I j ^ “11
Ep 4 j—þ [r J:j • jþáröjj » jE Þ t * ::EH— . * P F • ' si - b 11
Yf - ir kald-an eyð - i-sand einn um nótt eg sveim - a. Nú er horf-ið Norður-land, nú á eg livergi heima.
Kristján Kristjánsson.
Út um sveitir landsins hafa verið ýmsir menn,
sem liafa haft ágæta tónlistarhæfileika og liafa
glætt tónlistarlíf og áhuga og haldið uppi söng-
lifi. í fjölmenninu, í kaupstöðunum, liefir verið
hægra um vik, enda hafa þar starfað menn, sem
liafa getið sér ágætan orðstir. Á Seyðisfirði er
slarfandi karlakórinn „Bragi“, sem mun vera elzti
karlakór á landinu. Aðalstofnandi lians var
Kristján Kristjánsson læknir.
Kristján fæddist 16. sept. 1870 að Sýrnesi i S.-
Þing. Hann flutlist ársgamall til Iíristjáns amt-
manns á Möðruvöllum, ömmubróður síns, og ólzt
upp hjá honum. Hann var á 4. ári, þegar bruninn
mikli varð á Möðruvöllum. Sagði hann svo frá
eftir að liann var kominn á fullorðinsár, að aldrei
mundi hann gleyma því, hve liann grét þá, er
hann var fluttur að Skipalóni og færður í telpna-
föt, því að þar á bæinum voru þá engir drengir.
Á lieimili Iíristjáns amtmanns var píanó, og þar
liefir Kristján Kristjánsson haft sín fyrstu kynni
af tónlistinni. Eftir brunann fluttist amtmaður til
Akureyrar. Þar lcomst Kristján í kynni við
Magnús Einarsson og Björn Kristjánsson. Hjá
Birni Kristjánssyni mun liann hafa fengið fyrstu
tilsögn í hljómlist.
Um það leyti, sejn Kristján fór í Lærða skól-
ann, fluttist fóstra hans til Reykjavíkur, Kristján
amtmaður var þá dáinn. Dvaldist hún í Reykja-
vík meðan hann var í skóla, ien fluttist þá til
Kaupmannaliafnar með fósturbörnum sínum og
64
var hún húsett þar, unz Kristján liafði lokið
námi.
f Latínuskólanum voru þeir ihekkjarbræður
Kristján og Árni Thorsteinssoji. Steingrímur John-
sen var þá söngkennari. Fengu þeir að notfæra
sér nótnasafn lians. Skrifuðu þeir og Jón heitinn
Aðils, sagnfræðingur, sem var ágætur söngmaður,
upp mikið af lögum. Á seinustu árum sínum í
skóla stjórnaði Kristján söngflokki meðal skóla-
pilta.
Iiristján var góður söngmaður. Á Hafnarárum
sinum söng liann í stúdentasöngfélaginu danska.
Þá var Ilartmann formaður félagsins. Á þeim ár-
um kom Edv. Grieg eitt sinn til Kaupmanna-
hafnar og stjórnaði Stúdentakórnum, er hann söng
með undirleik hljómsveitar. Kynntist Kristján þá
sljórn liins skapmikla og stórbrotna norska tón-
skálds. Danski Stúdentakórinn kom til íslands
1927. Kristján læknir stóð fyrir móttökunum á
Seyðisfirði.
Árið 1896 fluttist Kristján heim til íslands og
varð læknir á Seyðisfirði. Það læknisliérað var þá
bæði stórt — það náði yfir Loðmundarfjörð,
Borgarfjörð, Norðfjörð og Seyðisfjörð (og ofl
varð læknirinn að bregða sér upp á Hérað) — og
erfitt, þvi að oft var lítið um farlcost. Þurfti þá
læknirinn oft að fara gangandi jafnt vetur sem
sumar, en yfir fjallvegi var að fara.
Seyðisfjörður var um þessar mundir í blóma
sínum. Sildveiðin fyrir Auslfjörðum var þá í al-
gleymingi. Þegar síjnasamband lcomst á við út-
lönd, var síminn lagður á land á Seyðisfirði. Þar