Sjómannadagsblaðið - 01.06.1989, Blaðsíða 62
60
SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
ið en lítið, en hitt þreytti sálina og
reyndist ekki síður lýjandi að skaka
án þess að verða var meðan næsti
maður dró stanzlaust. Mismunurinn
á fisksæld manna á færaveiðum var
oft meiri en svo að nokkur geti trúað,
nema sá sem reynt hefur. Pað hefur
aldrei fengizt nein skýring á þessum
feikna mun sem gat orðið á mönn-
um, sem stóðu hlið við hlið, allur
útbúnaður hinn sami, tekið sama
grunnmál og skakað með sama hætti
líkt eftir þeim sem dró. Menn skök-
uðu almennt dálítið misjafnt sumir
ört, drógu stutt að sér, en aðrir tóku
lengri tog og hægari, nokkuð fór
þetta eftir því, hvort menn stóðu á
stórum eða smáum fiski, og þá stutt
en ört á þeim smáa, sem oft var þá
húkkaður.
Ef nokkurt fyrirbæri í þessum
heimi er sannlega yfirnáttúrlegt, þá
er það þessi munur á fisksæld manna
á færaveiðum.
Yves frændi, íslandssjómaður, bjó
við sífellda örmagnan öll sín fimm
úthöld. Ekki drap hann þó fiskdrátt-
urinn, hann var að vísu góður meðal-
færamaður á franska vísu. Hann
nefnir tvívegis fiskatölu sína eftir
vetrar- vor- og sumarúthaldið eða 6
mánaða úthald og eru tölurnar 2500
fiskar í annað skiptið en 2700 í hitt
skiptið. Yves segir það hafa verið tal-
inn ágætur færamaður á frönsku
skútunum sem dró 3 þús. fiska yfir
allt úthaldið og almennt gott að
draga 1500-2500 fiska, eftir árferði í
aflabrögðum.
Á kútteraöld okkar íslendinga,
var úthaldstími sem fyrr segir nær
hinn sami hjá íslenzku kútterunum
og frönsku skútunum og skonnort-
unum, þó heldur lengri hjá kútterun-
um, héldu lengur úti fram á haustið.
Þær tölur sem við eigum um drátt
manna, eru þær, að miklir færamenn
á kútterum hafi dregið allt að 10 þús-
und fiska yfir allt úthaldið og góður
meðaldráttur hafi verið 4-5000 fiskar
í meðalaflaári.
Hér er átt við stærstu kútterana,
sem helzt eru sambærilegir við
frönsku færaskipin. Á Bergþóru 1902
hefur meðaldráttur til dæmis verið
6600 fiskar. Alls var aflinn 160 þús.
og áhöfn 24 menn. Þetta var að vísu
toppafli þetta árið en þó voru nokkr-
ir stærstu kútteranna með 120-140
þúsund fiska eða 5-6 þús. á mann.
Óneitanlega var erfiðið meira hjá
hæsta manninum á Georg 1902, sem
fyrr er sagt frá sem dró 8632 fiska en
þeim lægsta, sem dró 2871 fisk. Og
fiskatalan segir ekki allan muninn á
erfiðinu, því að sá sem meira dró var
ekki bara fisksælli en hinn, heldur
stóð hann einnig miklu meira við fær-
ið. Hins vegar örmagnaðist enginn
við færi sitt, sízt þótt staðið væri 12-18
tíma, eins og Yves hinn franski nefn-
ir sem dæmi um þrældóminn. Fisk-
hrotur stóðu sjaldan ýkjalengi, skip-
ið bar af slóðinni eða fiskur gekk
annað, en þó gat það orðið að menn
yrðu kúguppgefnir í óðum fiski, en
„örmagna“ er stærra orð en íslenzkir
skútumenn notuðu um þreytu sína,
Fransmenn framan við kapellu franska sjúkrahússins á Fáskrúðsfirði. Á að segja manni það sem sannleika, að það eigi ekki einhver
Austfirðingur ættföður sinn í þessum hópi? — Öllu má Ijúga í mann.