Ægir - 01.04.1947, Blaðsíða 30

124
Æ G I R
ágúst 1934, og nam aflamagnið þá um 41
þús. smálestum, en þess verður þó að geta,
að þá var síldveiðiflotinn aðeins rúmlega
helmingur af því, sem hann var síðast-
liðið sumar. Ekki er ófróðlegt í þessu sam-
bandi að bera saman aflaleysisárin og afla-
árin með tilliti til þess á hvaða tíma sum-
arsins aðal aflamagnið kemur á land. Eru
hér tekin 3 aflaleysisár, 1935, 1945 og 1946,
og kemur þá i ljós, að á fyrra helmingi
veiðitímabilsins, eða að mestu leyti í júli-
mánuði, hefur komið á land á þessum ár-
um frá 70% og upp í 78% af heildarmagn-
inu yfir sumarið. Það er því fyrri helm-
ingur veiðitímabilsins, sem gefur mestan
hluta aflamagnsins í afláleysisárunum. Ef
Iiins vegar eru athuguð aflaárin, og þá einn-
ig tekin 3 ár til samanburðar 1937, 1940 og
1944, sem hvert um sig skáru sig algeriega
úr hvað aflamagn snertir, kemur í ljós ger-
óiík mynd, einkum þó hvað árin 1937 og
1944 snertir. Á þessum tveim árum komu
08% og 71% af aflamagninu á land seinni
helming veiðitímabilsins, eða frá því um
mánaðamótin júlí og ágúst og þar til síld-
veiðunum lauk, en fyrri helmingur veiði-
Límabilsins gaf aðeins 29% og 32% af
heildaraflamagninu. Árið 1940 var þó
undantekning að því leyti, að það sumar
mátti heita, að síldveiðin væri jöfn allt
sumarið, svo jöfn, að ef tímabilinu væri
skipt í tvennt eins og gert var um hin árin,
þá koma 51% á fyrri hluta tímabilsins, en
49% á seinni helminginn. Af þessu skal þó
ekki dregin nein algild ályktun, til þess er
grundvöllurinn, sem byggt er á, of veikur,
þar sem aðeins er um að ræða 3 ár af
hvoru, aflaleysis- og aflaár. Ekki verður
þó hjá því komizt að reka augun í þetta,
þegar lilið er yfir aflaskýrslur þessara sér-
stæðu ára.
Svo sem áður hefur verið getið, var það
enn eitt sem einkenndi síldveiðarnar i
sumar, að megin veiðin fór fram á austur-
svæðinu, j). e. fyrir austan Sléttu og báð-
um megin Langaness. Ekki hef ég þó hand-
bærar tölur, er geta sýnt þetta nálcvæm-
lega. Nokkra visbendingu um þetta gefur
skipting veiðinnar á verksmiðjur. Ef at-
huguð er síldarmóttaka Síldarverksmiðja
ííkisins, sem hafa verksmiðjur hæði á
austursvæðinu og miðsvæðinu, kemur í
ijós, að óvenju mikið hefur farið til verk-
smiðjanna á Raufarhöfn, eða sem svarar
rúmlega 35% af þeirri síld, sem sildar-
verksmiðjur ríkisins tóku á móti um
sumarið. Þó varð tvisvar að hætta mót-
töku síldar á Raufarhöfn, vegna þess að
verksmiðjurnar höfðu ekki undan að
vinna. Varð þá að senda skipin veslur á
bóginn til verksmiðjanna á miðsvæðinu,
en það hafði aftur i för með sér, að skipin
urðu að rigla miklu lengri leið frá veiði-
heldur en ef síldin hefði veiðzt á mið-
svæðinu, þar sem móttökugeta verksmiðj-
anna er meiri.
í töflu XIV A er yfirlit yfir afla lierpinóta-
skipanna árið 1946 og er skipunum þar
skipt í floltka eftir gerð og stærð, svo og
eftir því með hvernig veiðarfæri veitt er,
þ. e. hringriótabátar eru sér og mótorbátar
2 um nót eru hafðir sér í flokki. í töflunni
cr sýndur meðalafli hvers skipaflokks um
sumarið og til samanburðar tvö undanfar-
in ár. Enda þótt aflabresturinn væri til-
finnanlegur á þessari sildarvertíð, þá
leynir sér ekki, að útltoman varð inun
betri en árið 1945. Hæstur varð meðalafli
gufuskipanna árið 1946, 7241 mál og tunn-
ur, en næst komu botnvörpuskip, en það
var aðeins eitt sem stundaði veiðar um
sumarið, og fékk það 5900 mál og tunnur.
Þar næst í röðinni eru mótorskip eitt um
nót, með 4304 mál og tunnur, mótorbátar
2 um nót 2398 mál og tunnur og loks
hringnótabátarnir, með 2314 mál og tunn-
ur. Meðalafli á hverja nót yfir allan flot-
ann nam 4636 mál og tunnur, en hafði að-
eins verið um 2500 mál og tunnur árið
áður.
Enda þótt meðalaflinn á skip væri eins
og áður segir, að tiltölu lítill miðað við
það, sem verið hefur i hinum betri síldar-
árum, var þó lieildaraflinn yfir sumarið
allverulegur, með því að fjöldi skipanna
var svo mikill, sem raun varð á. Alls nani