Tímarit lögfræðinga - 01.01.1960, Blaðsíða 21
siðar verður lýst, var lögfest, og rannsóknarskylda dóm-
ara um skjöl stóraulcin. Krafizt var i miklu rýmra mæli
en áður fyrr, að útgefandi skjals liefði þinglýsta heimild
til eignar, þótt lögin séu nokkuð sitt með hverju mótinu
um það efni. Lögfestar voru reglur, sem eiga að sporna
við þvi, að ógild skjöl nái þinglýsingu, shr. einkum regl-
ur um staðfestingu eða vottfestingu skjals. Nýjar regl-
ur voru settar um birtingu i sambandi við þinglýsingu,
en á því atriði grípa raunar nýju lögin i löndum þess-
um næsta mismunandi. Þá er komið við reglum um
gildisáhrif þinglýsingar á þá lund, að grandlaus þriðji
maður megi yfirleitt treysta því, að þinglýst skjal, er
varðar eignarheimild, sé gilt. Enn er áskilið, að fleiri
réttaratvik, er leiða til stofnunar réttinda, séu háð þing-
lýsingu en fvrr var. Nýjar reglur eru settar um það, er
mistök eiga sér stað í þinglýsingarstarfseminni, hæði
um það, livaða aðili eigi að vægja, ef réttindum þeirra
lýstur saman, svo og um bótarétt á hendur rikissjóði.
Þá eru ákvæði um, að ýmsum gögnum, sem áður var
unnt að þinglýsa, verði eklci þinglýst, heldur eru þau
talin fylgiskjöl með þinglýstu skjali, sbr. cinkum um-
boð. Loks má benda á ákvæði um timabundið gildi þing-
lýsingar, og verður þeirra getið hér siðar.
IV.
Við samningu þinglýsingarfrv. þess, er nú hefir verið
flutt á Alþingi sen stjórnarfrv. hefur verið reynt að
lcanna það eftir föngum, i hverju íslenzkum lögum og
lagaframkvæmd um þinglýsingar sé helzt áfátt, að því
er tekur til efnisreglna og formreglna. Hefur og verið
höfð hliðsjón af erlendri þinglýsingarlöggjöf, og þá
einkum Norðurlandalöggjöf. Er ýmislegt i frv. þessu
reist á Norðurlandalögunum, cn sumu er öðru vísi skipað,
þar sem staðliætlir, viðskiptavenjur og atvinnuhættir eru
hér i mörgum grcinum með öðrum hætti en á hinum
Norðurlöndunum. Yfirleitl er það skipulag, sem lagt er
Tímarit lögfrœfíinga
19