Tímarit lögfræðinga - 01.01.1965, Page 7

tímarit lögfræðinga
1. hefti 1965
faimar \Ji(hjáítnóáon, ráfiuncijtiiitjóri:
Sýslumenn á
Jónsbókartímabilinu 1264 ■ 1732
A. Inngangur.
!• Gamli sáttmáli.
I öðrum sáttmála Islendinga við Hákon gamla Noregs-
konung frá 12631) er sýslumanna fyrst getið hér á landi.
Þcssi sáttmáli gilti þó ekki fyiár alla landsmenn, þar eð
Islendingar höfðu ekki sem þjóðarheild gengist á hendur
Noregskonungi fyrr en árið 1264, þegar þeir Ormur Orms-
son frá Svínafelli og Þorvarður Þórarinsson frá Hofi í
^ opnafirði, helstu höfðingjar í Austfirðingafjórðungi,
sömdu um skattgjald til konungs.2) Sá síðar nefndi er
talinn að verið hafi síðasli goðinn á Islandi. 3) Sáttmáli
sá, sem gerður var árið 1264 og kallaður liefur verið Gamli
sáttmáli,4) geymir svohljóðandi ákvæði um sýslumenn:
”Item að íslenzkir séu lögmenn og sýslumenn hér á land-
lnu af þeirra ætt sem að fornu hafa goðorðin upp gefið“.5)
I lyrsta sáttmálanum frá 1262 var ákvæði þetta ekki.6)
1) í. F. I, 635—645.
2) t F. I, 663.
3) Dr. Björn Þórðarson: Síðasti goðinn bls. 101.
4) í. F. I, 661—716.
5) t F. I, t. d. 671.
6) í. F. I, 620—624.