Tímarit lögfræðinga - 01.01.1965, Blaðsíða 53

skránni og er á þá leið, að Þjóðþingið ber lagalega ábvrgð
á og skyldu til að vinna að alhliða velmegun þjóðarinnar
og veita hverjum einstökum þegni jafna vernd laganna.
Þetta eru undirstöðuatriði náttúruréttar, og þeim hefur
ekki aðeins verið haldið vakandi í vitund þjóðarinnar með
dómum í málum, sem komið hafa fvrir æðstu dómstóla
vora og markað þáttaskil heldur og af embættismönnum
framkvæmdavaldsins, sem verða við og við að gera
grein fyrir meiri háttar markmiðum á sviði stjórnmála
og félagsmála, og leggja þar að lútandi tillögur fvrir
þjóðþingið.
Þessi skilningur á stjórnarskrá vorri hefur meira að
segja mótað hugsunarhátt andlegra leiðtoga vorra svo
mjög, að menn eins og Charles A. Beard hafa nefnt hana
„efnahagslegt skjal“. Hann hyggir nafngift sína fyrst og
fremst á lagalegri sögu stjórnarskrárinnar og athugun
á því ranglæti, sem henni var ætlað að hæta úr.
„The Federalist“ — greinaflokkur, sem saminn var til
þess að skýra stjórnarskrána fyrir almenningi — túlk-
ar hana frá efnahagslegu sjónarmiði til þess að draga
fram stjórnmálakenningar hinnar nýju stjórnar. Höf-
undar henda sérstaklega á, að hin ýmsu viðhorf til efna-
hagslegra kenninga, sem fram koma í stjórnarskránni,
voru efst í huga höfunda hennar, svo sem ljóst er af
eftirfarandi atriðum:
1. Þeirri staðreynd að eignarrétti einstaklinga cr
veitt sérstök vernd.
2. Náttúrleg réttindi hvers einstaklings njóta full-
nægjandi verndar.
3. Að því er snertir eigna- og mannréttindi nýtur
hver einstaklingur verndar gegn þeirri hættu er
af stjórn meiri hlutans kann að stafa og það án
þess að taka beri tillit til ríkiandi geðhrifa al-
mennings eða dóms fjöldans.
1 ljósi þcssara stjórnarskrárákvæða hafa öll svonefnd
mannréltindamál vor vcrið úrskurðuð og mannréttinda-
Tímarit löyfrœðinga
47