Tímarit lögfræðinga - 01.01.1969, Blaðsíða 30
bætur, þegar tjón verður og bifreiðarstjóri hinnar húf-
tryggðu bifreiðar er ölvaður. (Sjá þó Hellner: Exclusions
of Risk, bls. (50). Skiptir þá ekki máli, þó að annar maður
en vátryggði sé hinn seki. Fræðimenn hafa þó ekki álitið
hliðstæð ákvæði í dönskum og sænskum skilmálum fyrir
húftryggingar bifreiða heyra undir regluna um frjálsa
takmörkun á áhættu félagsins. Verður að fallast á þá
skoðun.
Þó að norrænir fræðimenn séu almennt sammála um að
flokka slík ölvunarákvæði með ákvæðum, sem varða
skyldur vátryggðs gagnvart félaginu (t. d. Seliner í NFFP
nr. 46, bls. 9—11), ríkir mikill ágreinii^gur og óvissa um
bvaða reglu VSL. skuli beitl við skýringu þessarra ákvæða
í vátryggingarskilmálum. Nú er efni og orðalag álcvæða
um missi bótaréttar vegna ölvunar mjög misjafnt. Engin
tök eru á að gera samanburð á hinum ýmsu erlendu
ákvæðum. En jafnvel þegar efni ölvunarákvæðanna og
orðalag er það sama eða svipað, ber mönnum ekki saman
um leiðir til skýringa á þeim. Rode (i Assurandoren 1952,
bls. 557—8) hyggur að skýra megi undanþáguákvæðið um
ölvun með hliðsjón af reglum VSL. um áhættuaukningu.
Sindballe (bls. 111) og Rentzon og Christensen (bls. 125,
282 og 294) telja, að reglum 51. gr. VSL. um varúðar-
reglur beri að beita um ákvæðið.11 Thorning Hansen (1
NFT 1951, bls. 345), Schaumburg (i NFT 1968, bls. 146
og 148) og höfundur Dansk forsikringsret II. (sjá bls.
131) álíta, að ölvunarákvæðið beri að skýra í samræmi
við 20. gr. VSL. Hellner (bls. 378, sbr. 385) segir, að ekki
sé unnt að gefa almenna reglu um i livern flokkinn ákvæð-
um um ölvun verði skipað. Leggur hann áherzlu á, að
það verði að meta í hverju tilfelli fyrir sig og form eða
11 Sama skoðun kemur fram í sératkvæði í Hrd. 1961, bls.
239, viðvíkjandi ákvæði í húftryggingarskilmálum, þar sem
sagði, að undanskildar ábyrgð félagsins væru skemmdir, er
yrðu þá er bifreið væri stýrt ,,af einhverjum þeim, sem ekki
hefur löglegt ökuskírteini“.
24
Tímarit lögfrædinga