Tímarit lögfræðinga - 01.08.1987, Blaðsíða 41

um samfélagsþjónustu, ekki síst ef fyrri dómar eru refsivistardómar.
Þá virðist sem dómarar beiti samfélágsþj ónustu í mörgum tilvikum,
þar sem ella hefði ekki verið dæmt til refsivistar.
1 Englandi eru menn sagðir ánægðir með þá reynslu, sem þeir hafa
fengið af þessu réttarúrræði. Samfélagsþjónusta fær jákvæða umfjöll-
un í biöðum, hjá verkalýðsfélögum, sérfræðingum, dómþolum og þeim,
sem sjá um framkvæmdina. Almennt hefur verið litið á samfélagsþj ón-
ustu sem ákaflega mikilsvert nýmæli innan viðurlagakerfisins þar í
landi.
III. SAMFÉLAGSÞJÓNUSTA í DANMÖRKU.
Verður nú vikið að samfélagsþjónustu í Danmörku. Fyrst verður
gerð grein fyrir þeirri undirbúningsvinnu, er fram fór, því næst lýst
þeim reglum, sem settar voru um samfélagsþjónustu og loks farið
nokkrum orðum um reynslu Dana af þessu réttarúrræði.
Undirbúningur
Hinn 29. ágúst 1975 skipaði danska dómsmálaráðuneytið vinnuhóp,
sem átti að benda á og kanna ráðstafanir, sem væru til þess fallnar að
stuðla að aukinni notkun viðurlaga, sem ekki hefðu frelsissviptingu í
för með sér. Átti vinnuhópurinn að athuga þær upplýsingar, sem fyrir
hendi væru um nýjar viðurlagategundir í öðrum löndum og meta, hvort
og að hvaða leyti beita mætti slíkum viðurlögum í Danmörku í stað
refsivistar. Vinnuhópurinn skilaði af sér árið 1977, álitsgerð nr. 806:
Alternativer til frihedsstraf. Þar er m.a. fjallað um samfélagsþjónustu
og mælti vinnuhópurinn með því, að athugaðir yrðu gaumgæfilega
möguleikar á að taka upp samfélagsþjónustu á grundvelli jákvæðrar
reynslu Englendinga, og var bent á þann möguleika að koma á fót sam-
félagsþjónustu í tilraunaskyni á vissum stöðum, svipað og gert var í
Englandi, svo að unnt yrði að meta gildi og áhrif þessarar viðurlaga-
tegundar út frá reynslunni.
1 álitsgerðinni er nokkuð fjallað um helstu kosti og galla samfélags-
þjónustu sem viðurlagategundar, m.a. út frá dönskum aðstæðum. Að
því leyti sem samfélagsþjónustu er beitt í stað refsivistar, er hún talin
hafa alla sömu kosti og önnur viðurlög, sem ekki hafa frelsissviptingu
í för með sér. Dómþoli getur haldið lífi sínu og háttum nokkurn veginn
óbreyttum, dómurinn þarf ekki að hafa mikil áhrif á fjölskyldulíf hans
og atvinnu, og þetta fyrirkomulag er ódýrara fyrir þj óðfélagið en refsi-
35