Tímarit lögfræðinga - 01.08.1987, Blaðsíða 39

un, skilorðsdómar), þ.e.a.s. nota þessi úrræði á sumum sviðum, þar sem
hingað til hefur verið beitt refsivist. I öðru lagi að draga úr lengd refsi-
vistar (t.d. að beita í ríkari mæli reynslulausn, stytta refsivistardóma)
og í þriðja lagi að taka upp nýjar viðurlagategundir, sem gætu komið
í stað refsivistar. Þar hefur athyglin sérstaklega beinst að samfélags-
þjónustu (á dönsku nefnd samfundstjeneste, á ensku community ser-
vice), en það er viðurlagategund sem felst í því, að á dómþola er lögð
sú skylda að vinna ákveðinn tímafjölda launalaust og í frítíma sínum
að verkefnum, sem koma þjóðfélaginu að gagni. Samfélagsþjónustu er
beitt, í mismunandi myndum þó, í Englandi, Vestur- og Austur-Þýska-
landi, Bandaríkjunum, Sovétríkjunum og Nýja-Sjálandi, og á síðustu
árum hefur þetta úrræði verið tekið upp m.a. í Frakklandi, Luxem-
burg, Portúgal og Noregi. Rætt hefur verið um þessa viðurlagategund
í norrænu refsilaganefndinni, og undanfarin ár hefur verið í gangi til-
raun með hana í Danmörku. Hér á eftir verður gerð grein fyrir sam-
félagsþjónustu í Danmörku. En fyrst verður vikið stuttlega að skipan
þessara mála í Englandi og reynslu Englendinga af þessu úrræði, en
það var einmitt á þeim grundvelli, sem Danir byggðu fyrst og fremst.
II. SAMFÉLAGSÞJÓNUSTA í ENGLANDI.
Hinn 1. janúar 1973 var samfélagsþjónusta tekin upp í tilraunaskyni
í nokkrum umdæmum í nágrenni London, og 1. apríl 1975 var hún inn-
leidd til frambúðar sem ný viðurlagategund um allt England. Tilgang-
urinn var m.a. sá að taka upp viðurlagategund, sem gæti komið í stað
Ragnheiður Bragadóttir lauk lagaprófi vorið
1982. Kandidatsritgerð hennar var á sviði refsi-
réttar og fjallaði um villuna og hið ólögmæta
atferli hins brotlega skv. 248. gr. alm. hgl.
Ragnheiður stundaði framhaldsnám í refsirétti,
afbrotafræði og viðurlagapólitík við Kaup-
mannahafnarháskóla (Kriminalistisk Institut)
veturinn 1982-1983. Hún var fulltrúi yfirsaka-
dómarans í Reykjavik um nokkurra mánaða
skeið árið 1984, þá fulltrúi f dóms- og kirkju-
málaráðuneytinu fram til júní 1985 og aðjúnkt
við lagadeild Háskóla íslands frá hausti 1985.
Grein sú, er hér birtist, er byggð á erindi, sem
Ragnheiður flutti í Sakfræðifélagi íslands í
apríl 1985.
33