Búnaðarrit - 01.01.1928, Blaðsíða 244
238
BtfNAÐARRIT
urnar eftir böðunina, en dæmi veit jeg til þess, að
ógætilegt gjafalag undir þessum kringumstæðum (einkum
ef gefið er krafthey eða óholt) hefir valdið slysi. Það er
siður minn, ef líkt stendur á, og yfirleitt i fyrstu inni-
stöðum, að þrí- eða jafnvel fjórgefa yfir daginn; en gefa
þó ekki meira en svo, að fjeð fái þó ekki fylstu gjöf-
Menn hljóta víst að skilja það, að þessi snöggu umskifti
frá daglegri beit skepnunnar á jörðinni og til ógætilegrar
innigjafar, getur haft skaðleg áhrif á meltingarfærin,
jafnvel valdið langvarandi meltingarólagi eða dauða.
Nokkur dæmi veit jeg til þess, aö kindur hafa fengið
blóðkreppusótt eða langvarandi vanþrif, þegar illa hefir
verið í pottinn búið í þessu tilliti.
Ýmsum finst nú kanske að jeg gera fullmikið úr
þessari hættu, og þetta sje óþörf varfærni, og nefna það
„humbug", sjervísku og smámuni. En það eru einmitt
þessir svokölluðu smámunir, sem mynda, þegar þeir
koma margir saman, eina mikilsvarðandi heild, sem
hafa hvað mesta þýðingu í fjárrækt og fjárhirðingu
okkar. Sjálfur get jeg vottað; að það eru einmitt
þessir smámunir sem mörgum, því miður, sjest yfir,
er hafa verið aflmestu lyftistengurnar undir fjárrækt
minni.
Það mun algengast að ær fari að bera ±—5 vikur af
sumri, og jafnvel siðar, og hleypt sje til 9^/s—11 vikur
af vetri. Það mun víst flestum athugulum og skynber-
andi mönnum koma saman um, að eftir líðan og
ásigkomulagi ánna, fyrir og um fengitímann, fari frjó-
semi þeirra, og þroski fóstursins á byrjunarstigi. Það
er öldungis vist, að sjeu ærnar vel fóðraðar á þessu
tímabili, þá verða þær frekar tvílembdar; en því má
heldur ekki gleyma, að þegar margt er tvílembt, þá
verða einlembingarnir þroskameiri ef fóðrun ánna er í
sæmilega góðu lagi yflr allap meðgöngutímann. Það er
því fásinna að stofna til þess, með góðri fóðrun ánna
um fengitímann, að þær verði tvílembdar, og vanfóðra