Tímarit um uppeldi og menntamál - 01.01.1892, Blaðsíða 17
15
skólakennari í Reykjavík kristilegan barnalærdóm,
og sendi hann til presta út um landið til skoðunar
og álita. Kveri þessu var tekið tveim höndum um
land alt, og enda farið að láta börn læra það, áðr
enn það var leyft með ráðgjafabrjefi 24. scpt. 1878.,
Síðan liefir það svo rutt sér rúm, að nú um nokk-
ur ár mun ekkert annað kver hafa verið notað til
þeirra hluta á landi hér, svo að mér sé kunnugt.
Kver þetta er í dogmatisku formi, og siðalær-
dómrinn er alveg skilinn frá sem sérstakr kafli eða
þáttr kversins. Fræði Lúters eru prentuð framan
við það. Það getr engum blandazt hugur um það,
að þetta kver sé langbezt samið allra þeirra, sem
notuð hafa verið; það er gagnort og fáort, tekr lær-
dómana fram í fastri röð sem óbifanleg sannindi,
sem hvorki þurfi að sanna né verja nema með bein-
um orðum ritningarinnar, og er það vafalaust ið
eina rétta frá evangelisku sjónarmiði, þegar kverin
eru höfð svona löguð. Það er langefnismest allra
kveranna, en þó litlu lengra að eins enn Balslev,
enn ummerkingar eru ágætlega stuttar og gagnorð-
ar, enn stundum helzt til vísindalegar og þungar.
Langmest er sögunnar við getið í þessu kveri, og
er hún að jafnaði svo fram sett, að það sést vel,
hverjir lærdómar á henni hvíla. Enn innanum í
kveri þessu er þungskilin Dogmatik, sem mjög veit-
ir torvelt að gera börnunum skiljanlega; það eru
háskólavísindin, sem þar koma fram ósjálfrátt, og
jafnan heldr til að spilla en bæta. Þaðverðr vand-
lega að gæta þess, að það, sem liggr beint við fyrir
hálærðan og skarpan gáfumann að skilja, er börnum
ófæra; enn við því hefir hingað til flestum vísinda-
legá fróðum mönnum (»fagmönnum«) hætt, að verða