Morgunn - 01.06.1952, Blaðsíða 58

52
MORGUNN
sökum þessa furðulega hæfileika hans bendir til: „Ég
hygg, að þessir draumar mínir séu sprottnir af vélrænni
eða lífefnafræðilegri starfsemi í heilafrumunum.“ Já,
ekki vantar að skýringartilgáta hans hljómi vísindalega,
— en — hvað er vélræn eða lífefnafræðileg starfsemi í
heilafrumunum, hvernig gerist hún? Ég læt yður eftir
að svara því.
Áður en vér skiljumst að fullu við E. L. White, er
sennilega rétt að láta einnar staðreyndar getið í sam-
bandi við þennan hæfileika hans. Hann segir, að í sögu
sinni: „Andivius Hedulio", sem er ein af hinum draum-
rænu sögum hans, sem áður segir, hafi komið fyrir mörg
söguleg atriði frá tímabili því í sögu Rómverja, er sagan
gerist á, og hann tekur fram, að aldrei hafi sögupersón-
unum skeikað í tímatalsákvörðunum sínum.
1 þessu sambandi minnist ég einnar af hinum mörgu
ógleymanlegu samverustundum með fyrsta forseta félags
vors, Einari H. Kvaran. Hann sagði mér þá frá tildrög-
um þess, að hann samdi leikritið „Hallsteinn og Dóra“.
Hann sagði mér, að frá því að hann losaði svefninn á
fjórða tímanum morgun einn, hefði sig dreymt persón-
urnar, sem koma fram í leikritinu, hann hefði lifað með
þeim, tekið þátt í sorgum þeirra og gleði og fylgzt með
örlögum þeirra frá byrjun og til enda, en hann kvaðst
hafa vaknað til fulls laust fyrir klukkan átta þennan
minnisstæða morgun.
Þessi fáu en glöggu dæmi úr innsæisskynjunum Ijóða-
og sagnaskálda verð ég að láta nægja, en þau sýna að
minnsta kosti nægilega skýrt, að draumalífið reynist
stundum greiður farvegur, sem hugsjónir og hugmyndir
geta borizt eftir yfir í mannlega meðvitund.
Sennilega á vel við að ljúka þessum þætti með því að
minna á erindið í „Die Meistersinger", orðin sem lögð
eru Hans Sachs á varir. Mér er ekki kunnugt um, hvort
erindi þetta er til í íslenzkri þýðingu, en lauslega þýtt
er efni þess þetta: „Vinur minn, hið sanna hlutverk skálds-