Morgunn - 01.12.1940, Side 36

162
M O R G U N N
meðferðar á síðustu árum og reynt að renna undir þær
mörgum stoðum, en fremstan þeirra má telja Þjóðverj-
ann Illig, sem er lærður maður bæði í sálarrannsókna-
vísindum og í almennri sálarfræði og auk þess skarpur
athugandi og rithöfundur.
Ulig heldur því fram, að eins og hinn ný-sofnaði mað-
Ur sé fyrstu stundir næturinnar að skapa drauma úr
hinum margvíslegu og æsandi áhrifum, sem hann hefur
orðið fyrir af atburðum dagsins, þannig sé hinn ný-
framliðni maður fyrst eftir andlátið, eða einhver hluti
vitundar hans, að skapa drauma úr einstökum (þáttum
jarðlífsáhrifanna, og þó ekki í rauninni drauma í okkar
jarðneska skilningi, heldur leiti einhver hluti vitundar
hans gömlu heimkynnanna, þar sem atburðirnir gerð-
ust og birtist þar sem afturganga, er valdi reimleikum.
Angist, sorgir, ótti, vonir, ást og hatur og þó einkum
hugaræsingar af skyndilegum dauðdaga festist í undir
vitundinni og leiti þaðan útrásar í jarðneska heiminum
eftir að hin nýju lífsskilyrði hafa tekið að beina sálinni
í allt aðra átt.
Illig notar mjög kenningar Freuds um sálgrennslun-
ina, Psycho-analysuna, máli sínu til stuðnings. Hann
segir, að eins og minningin um sáran, sorglegan eða
kveljandi atburð fylgir gerandanum eftir í jarðlífinu
og veldur honum andlegum þjáningum unz hann játar
hann eða skriftar hann fyrir einhverjum, þannig fylgi
minningin um óþægilegan atburð í ‘jarðlífinu hinum
framliðna eftir og sýki sálarlíf hans svo að einhver
þáttur undirvitundarinnar leiti jafnan inn í jarðneska
heiminn og ýmist endurtaki þar hinn liðna atburð eða
leitist við að skrifta yfirsjón sína fyrir einhverjum
jarðneskum manni og að þetta undirvitundarbrot hans
birtist sem afturganga er valdi reimleikum.
Þessa telur Ulig skýringuna á því að gamlar hallir
og riddaraborgir séu tíðum mestu reimleikastaðirnir,
því að þar hafi miklir glæpir verið framdir á liðinni tíð.