Morgunn - 01.12.1985, Blaðsíða 90

unni, sem þeir kynntust á ólíkum stöðum. Það er einnig
eðlilegt að gera ráð fyrir mótsögnum í frásögum og lýs-
ingum af „öðrum heimi“, eða sagði ekki meistarinn sjálf-
ur, að þar væru „mörg híbýli“. Fyrsta verkefni vort er
því það, að búa til einskonar sáld, sem lætur mótsagnirnar
renna í gegn um sig en heldur eftir því, sem er þýðingar-
mikið og samhljóða, ef eitthvað er.
Tvennt verður að hafa í huga, sem hlýtur að valda
því, að reynsla þeirra, sem deyja verður næsta ólík og að
því er virðast kann mótsagnakennd.
Hið fyrra er ásigkomulag mannsins, sem deyr. Auð-
vitað mætir ekki hið sama heilögum manni og stórsynd-
aranum. En á þessum vegamótum hlýtur eitthvað mjög
líkt að mæta öllum venjulegum mönnum. Vér skulum
því beina huga að því, sem sagt er, að venjulegir mevn
segi reynslu sína í sambandi viö dauöann.
Hið síðara, sem hafa ber í huga og getur valdið því, að
manni sýnist kenna mótsagna í „miðlaskeytunum“, er það,
að dauðann ber að með margvíslegu móti. Sumir deyja
eðlilegum dauða, eins og gamalmennið, sem hefir lifað
langa ævi og hrörnar með náttúrlegum hætti. öðrum er
hrundið út í dauðann í blóma lífsins, eins og hermannin-
um, sem fellur i orustu. En flestir menn deyja við hvorug
þessara skilyrða, hvorki svo að þeir séu drepnir í blóma
lífs, né þannig að þeir lifi eins lengi og þeir hefðu getað
lifað að náttúrlegum hætti. Flestir stytta líf sitt sjálfir,
— þó e. t. v. aðeins um fáein ár — með óviturlegu líferni,
eins og því, að eta of lítið eða of mikið, vinna of lítið eða
vinna of mikið. Hér skulum vér samt ekki hugsa um þessa
menn, en hugsa um þá, sem annaðtveggja deyja í blóma
lífsins, drepnir, eða í hárri elli, náttúrlegum dauðdaga.
Reynsla framliðinna.
Menn, sem dóu náttúrlegum dauöa, segja að það, sem
fyrst hafi borið fyrir þá í andlátinu, hafi verið það, að
eins og í samfelldri myndsýningu hafi þeir séð liðið líf
88
MORGUNN