Sjómaðurinn - 01.03.1939, Blaðsíða 12

4
SJÓMAÐURINN
GOÐIR GESTIR:
Belgíska skólaskipið Mercator,
feröir pess og starfsemi.
Viðtal við skipstjóra R. van l)e Sande,
eJLir Jón Axel Pétursson.
A SÍÐASTLIÐNU vori, og raunar eitt sinn
áður, kom liingað til landsins belgiska
skólaskipið „Mereator“. Vakti skipið og skips-
höfn þess almenna athygli Reykvikinga, skipið
fyrir fegurð og góðan útbúnað, en skipstjóri þess
og skipshöfn fyrir myndarskap og framúrskar-
andi bæversku og góðvild til allra, sem við þá
áttu einhver mök. Bar allt vott um framúrskar-
andi góða stjórn á skipinu, samfara hæversku
og lipurð, er har þess ljósan volt, að yfirmenn-
irnir voru gagnmenntaðir menn. Þegar þeir
fréttu um sjómannadaginn og J>að, að íslenzku
sjómennirnir ætluðu að halda upp á daginn á
ýmsan liátt, ákváðu þeir að taka þátt í þeim
hátíðahöldum og gjörðu það með sóma. I hófi
sjómannanna að Hótel Borg mætti 1. stýrimað-
ur „Merc.ators“ í forföllum skipstjóra og flutti
þar nokkur kveðjuorð. Var það almannarómur,
að skip og skipsliofn væri helgisku þjóðinni lil
sóma. Formaður Stýrimannafélagsins hafði haft
nokkur kynni af skipstjóranum og skipshöfninni
og hirtist hér viðtal, sem hann átli við skipstjóra
„MercatorsR. van de Sande. Hefst hér frá-
sögn hans:
Árið 1900 eignuðust Belgar fyrsta skólaskip
Yfirmennirnir á Mercator. Capt.R.van Sande 2. frá hægri.
Mercator.
silt. Það var þrímastrað harkskip, en það fórsl
með allri áhöfn í Biskayjaflóanum árið 1905.
Það var sorgarsaga, en slíkt er stundum hlut-
skifti sjómannsins. Þá þegar lél belgiska stjórn-
in hyggja nýtl skip i Þýzkalandi og var það
hyggt sem skólaskip. Það var fjórmastrað hark-
skip og hlaut nafnið „L’Avenir“.
„L’Avenir“ var mótorlaust, en hið ágætasta
skip; eftir 25 ára þjónustu var það selt Þjóð-
verjum, sem notuðu það áfram fyrir skólaskip,
og hlaut þá nafnið „Admiral Karafanger“. Eg
var skipstjóri á þessu skipi í sex ár, meðan
])að var eign Belga. (Nú er skip þetta farið,
fórst með allri áhöfn, án þess vitað væri, með
hvaða hætli það varð).
Árið 1932 lét belgíska stjórnin hvggja „Mer-
cator“. Hann er miklu minni, eða 770 tonn, en
liefir lijálparvél, eins og þú hefir séð. 1 skip-
inu er rúm fyrir 65 námsmenn, en alls geta ver-
ið á skipinu 100 manns. Við liöfum þrenns kon-
ar starfsemi um borð í „Mercator“, segir Capt.
Sande: Skóla fyrir unga yfirmenn, vélamenn
og stýrimenn, sem lært hafa í tvö ár við stýri-
manna- og vélaskólann í Antwerjjen.
Þá höfum við skóla fyrir unga menn, sem húa
sig undir það að verða sjómenn — hásetar. Ald-
ur þessara ungu manna er frá 14 til 20 ár. Yl'ir-
mannalærlingarnir verða að vera tvö ár um
borð, en hinir í eitl ár.