Sjómaðurinn - 01.03.1939, Blaðsíða 30

22
SJÓMAÐURINN
(5álf öld síðan fyrsti stóri kútterinn kom til Reykjavíkur.
T ÁR er liálf öld Jiðin, síðan
fyrsli stóri fiskikútterinn,
sem liingað var keyptur, Itom
lil Reykjavíkur. Það var lcútter
Margrét, sem Geir Zoéga keypti
árið 1889 frá Danmörku. Guð-
mundur Kristjánsson skipstjóri
sótti skipið til Danmerkur, á-
samt 4 íslenskum hiásetum, en
stýrimaðurinn var danskur.
Ivútler Margrét var gott og
vandað skip á þeirra tíma vísu,
um 80 smálestir að stærð, og
vakti að vonum mikla atliygli
hér, þegar það kom, svo stórl
og tígulegt. Það kom liingað i
marsmánuði, lilaðið vörum til
Zoéga. Undir eins og það hafði
verið losað við vörurnar, var
farið að búa það á fiskveiðar,
og réðusl á það 30 hásetar. Þótti
öllum mikið til koma, að ráð-
ast á svo stórt og vandað skip.
Markús Bjarnason, skólastj. tók
við skipstjórn á skipinu, og var síðan lialdið
til íiskveiða, og þær stundaðar fram í ágúst
og fiskaðist mjög vel. Þegar liætt var veiðum,
var skipið útbúið til Spánarfarar og þótti það
i mikið ráðist, þar sem þetta var í fyrsta skifti
sem islenskt skip var búið til slíkrar farar, eða
svo telja fróðir menn, og það segir Ellerl
Schram í grein um þetta í Ægi 1933. Guð-
nnmdur Kristjánsson tók nú aftur við skipinu.
Farmurinn, sem skipið álti að fara með hina
löngu leið til Spánar, var 630 skippund af
þorski nr. 1. Hásetar áltu að vera 4, auk mat-
sveins, en stýrimaður var sá sami. Marga unga
sjómenn fýsti lil þessarar farar, en margir gátu
ekki orðið útvaldir. Til fararinnar völdust, auk
skipstjóra og stýrimanns, Ellert Schram, Þor-
valdur Jónsson, seinna skipstjóri, Þórður Sig-
urðsson, seinna stýrimaður, og ísak Sigurðsson,
seinna stýrimaður. Lúðvíg Jakobsson, nú bók-
bindari, var ráðinn sem matsveinn.
Lagt var af stað héðan með farminn í sept-
embermánuði, en byr var erfiður, og tók það
5 sólarhringa, að komast fyrir Reykjanes, því
að suðaustan stormur var á til að byrja með,
en síðan gerði norðan storm, og hélst liann
Kútter Margrét (eftir málverki).
þar lil skijiið kom undir Orkneyjar. Þá gerði
alt í einu, um nótt, mikinn storm, og var tekið
það ráð, að láta reka. En um morguninn, þeg-
ar birti, kom í ljós, að skipið var næstum þvi
komið upp í mikla kletta, sem brimið svall við
og munaði minstu, að ferðinni lyki þar. En
þetta var eyjan Fair Isie, og cr milli Hjaltlands
og Orkneyja. Þá var enginn viti á eynni. Þeg-
ar skijiið liafði verið hálfan mánuð á leiðinni
að lieiman, kom ]iað (il Granton á Skotlandi.
Þar fékk skipstjóri fyrirskipun um, hvert lialda
skyldi til Spánar, og var skipunin á þá leið, að
fara skyldi til Bilbao. Hásetum mun bafa þótt
það heldur miður, þvi að þá hafði dreymt um
að koma til Barcelona. I Granton dvaldist skip-
inu i 4 daga, en siðan var sigll um Norður-
sjóinn, og lenti i miklum fiskiskipaflota, er þar
stundaði veiðar. Er skipið kom í Ermarsund,
gerði blæjalogn, og svarta þoku, og var mikill
hávaði á þeim slóðum, öskur og lúðurhljóm-
ur, því að þarna var urmull af skipum.
Til Bilbao var komið um miðjan október, og
var dvalið ]iar í 10 daga. Þaðan var farið lil
Le Havrc á Frakklandi; var legið þar í 14 daga
og tekið klíð og olíukökur til Danmerkur.