Morgunblaðið - 01.07.2011, Blaðsíða 18
18 FRÉTTIRViðskipti | Atvinnulíf
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 1. JÚLÍ 2011
Vélmenni setja saman bifreiðar í verksmiðju íranska
framleiðandans Khodro í Teheran. Ólíkt öðrum ríkjum í
Mið-Austurlöndum hafa írönsk stjórnvöld lagt mikla
áherslu á að byggja upp bifreiðaframleiðslu. Um 1,6
milljónir bifreiða voru framleiddar í Íran í fyrra og var
um helmingur þeirra framleiddur í verksmiðjum
Khodro. Um 10% framleiðslunnar eru flutt út á erlenda
markaði.
Ekki er útilokað að íranskir bílar sjáist á þjóðvegum
landsins á næstu árum. Sem kunnugt er reyndu íslensk
stjórnvöld veturinn að 2008 að efla samband sitt við
klerkastjórnina í Teheran. Eftir fund fulltrúa utanrík-
isráðuneytisins með Manouchehr Mottaki, þáverandi ut-
anríkisráðherra Írans, í Teheran í mars 2008 sagði ráð-
herrann meðal annars í fjölmiðlum að ríkin tvö gætu eflt
samstarf sitt á sviði bílaframleiðslu og stíflugerðar.
Komast kaggar klerkastjórnar-
innar alla leið til Íslands?
Reuters
STUTTAR FRÉTTIR ...
● Greiningardeild Arion banka telur að
lífeyrissjóðir landsins hafi verið stærstu
kaupendur í gjaldeyrisútboði Seðla-
banka Íslands sem lauk fyrr í vikunni.
Umframeftirspurn var í útboðinu en
tekið var tilboðum fyrir 61,7 milljónir
evra (13 milljarða króna) en heildar-
tilboð námu um 71,8 milljónum evra.
Seðlabankinn bauðst í útboðinu til
að kaupa gjaldeyri fyrir krónur í formi
langs verðtryggðs ríkisskuldabréfs
(binditími 5 ár) sem fellur vel að fjár-
festingarstefnu lífeyrissjóðanna, segir í
Markaðspunktum greiningardeildar Ar-
ion banka.
Seðlabankinn hefur horft til erlendra
eigna lífeyrissjóðanna sem hluta af
lausninni á umtöluðum afla-
ndskrónuvanda, segir í Markaðs-
punktum.
„Erlendir fjárfestar sem hafa verið í
fjárfestingum hér á landi hafa haft lít-
inn áhuga á löngum verðtryggðum rík-
isbréfum enn sem komið er og því ólík-
legt að þeir hafi verið umsvifamiklir
þátttakendur í þessu útboði. Ef fram-
hald verður á útboðunum má spyrja sig
hvort það sé æskilegt og eðlilegt að líf-
eyrissjóðirnir noti erlendar eignir sínar
til að losa um aðþrengda fjárfesta,“
segir í Markaðspunktum greiningar-
deildarinnar.
Lífeyrissjóðir stærstir
Jarðvinnslufyrirtækið Björgun ehf.
hefur verið selt óstofnuðu einka-
hlutafélagi í eigu hóps fjárfesta.
Seljandinn er Landsbankinn, en
þau fyrirtæki sem kaupa eru Harð-
bakur ehf., sem er í eigu Þorsteins
Vilhelmssonar, Jarðefnaiðnaður ehf.
í Þorlákshöfn sem er í eigu nokk-
urra hluthafa, Suðurverk ehf., og
Sveinbjörn Runólfsson. Söluverð er
306 milljónir króna, en salan er háð
samþykki Samkeppniseftirlitsins.
Björgun hefur ekki skilað inn
ársreikningi fyrir síðasta ár. En
samkvæmt uppgjöri ársins 2009
tapaði félagið þá um 231 milljón
króna. Eignir félagsins eru skráðar
um 2,2 milljarðar króna, en heild-
arskuldir nema um 1,1 milljarði. At-
hygli vekur að hlutfall skammtíma-
skulda af heildarskuldum er hátt,
en skammtímaskuldir fyrirtækisins
í árslok 2009 námu tæplega 800
milljónum króna. Í tilkynningu frá
Landsbankanum segir að markmið
nýrra eigenda sé að halda rekstri
félagsins óbreyttum. Björgun var
stofnuð árið 1952, en Landsbankinn
tók félagið yfir í september 2010.
thg@mbl.is
Landsbankinn lýk-
ur sölu á Björgun
Greiða 306 milljónir fyrir allt hlutafé
Björgun Hafnardýpkun er meðal þeirra sviða sem Björgun starfar á.
● Hagvöxtur í Tyrklandi fyrstu þrjá
mánuði ársins var 11% á ársgrundvelli.
Hagvöxturinn miðað við fjórðunginn á
undan nam 1,4%. Það var fyrst og
fremst einkaneysla sem stóð undir
þessum mikla hagvexti og vekur það
spurningar um hvort óhefðbundin leið
seðlabanka landsins til að slá á þensl-
una sé að skila árangri. Seðlabanki
landsins hefur ekki hækkað vexti þrátt
fyrir þenslumerki sökum ótta við að
fjármagnsinnflæði styrki gjaldmiðil
landsins um of. Í stað þess hefur hann
beitt úrræðum til að takmarka útlán
banka.
11% hagvöxtur í Tyrk-
landi á fyrsta fjórðungi
FRÉTTASKÝRING
Bjarni Ólafsson
bjarni@mbl.is
Byggingarvörumarkaðurinn hefur
ekkert batnað síðustu misseri og ár
að því er forstjórar tveggja stærstu
byggingarvöruverslana landsins
segja.
Sigurður Arnar Sigurðsson, for-
stjóri Húsasmiðjunnar, segir að
botninum sé ekki náð á byggingar-
vörumarkaðnum almennt, þótt ein-
stakir hlutar hans sýni ef til vill ein-
hvern vöxt. „Markaðurinn hefur
breyst á þá lund að viðskiptavinir
okkar eru smærri og fleiri. Það eru
engar stórframkvæmdir í gangi og
því eru stærri sölur hjá okkur horfn-
ar. Sala til einstaklinga hefur aftur á
móti aukist.“
Sigurður segir að nú þegar staða
einstaklinga gagnvart bönkum hefur
skýrst – þ.e. fólk veit hvort það á
íbúðina sem það býr í eða ekki – þá
hafi það tekið við sér. „Þegar fólk
veit að það á húsnæðið hefur það far-
ið í viðhald eða breytingar. Þá hafa
einhverjir fjárfestar farið í að kaupa
íbúðir og blokkir til að klára eða gera
upp, en þetta eru allt smærri sölur.
Það vantar stóru sölurnar og stóru
verkin sem skipta höfuðmáli fyrir
markaðinn. Þegar maður horfir yfir
markaðinn í heild hefur hann ekki
náð botninum ennþá þótt einstakir
hlutar hans hafi batnað eitthvað.“
Markaðurinn ennþá slæmur
Sigurður segir vanta annaðhvort
opinberar framkvæmdir eða einka-
framkvæmdir þar sem liðkað er fyrir
um fjármögn-
un. „Bankarn-
ir eru vel
stæðir með
lausafé og
gætu lagt sitt
af mörkum til
að koma hjólunum aftur í gang,“ seg-
ir hann.
Það er til merkis um erfiðleika
byggingarvöruiðnaðarins að BYKO
greindi í vikunni frá því að ákveðið
hefði verið að loka verslun BYKO í
Kauptúni í Garðabæ og segja upp
ríflega 20 starsfmönnum. „Markað-
urinn er ennþá slæmur,“ segir nýr
forstjóri BYKO, Guðmundur H.
Jónsson. „Hlutfallslega hefur verk-
takamarkaðurinn dregist meira
saman en einstaklingsmarkaðurinn
heldur sér eitthvað betur. Við sjáum
ekki fyrir okkur vöxt í þessum geira.
Þó fer það allt eftir aðstæðum í efna-
hagslífinu. Batni þær getur þetta
farið hratt af stað en miðað við
óbreyttar aðstæður sé ég ekki fram á
uppgang í geiranum,“ segir Guð-
mundur. Hann segir að áfram verði
leitað leiða til að hagræða í rekstri
fyrirtækisins en engar ákvarðanir
hafi verið teknar um frekari lokanir
eða uppsagnir.
Stóru sölurnar vantar
Forstjórar stærstu byggingarvöruverslananna sammála um að markaðurinn sé
ennþá afar slæmur Skortur á stórum byggingarframkvæmdum stærsta atriðið
Aðeins fimm ríki
sem eiga aðild að
Efnahags- og
framfarastofn-
uninni (OECD)
þurfa að taka til
meira í ríkisfjár-
málum sínum en
það íslenska.
Samkvæmt töflu
sem breska tíma-
ritið The Eco-
nomist birtir, og er byggð á gögnum
OECD) þarf frumjöfnuður ríkisins,
– það er jöfnuður tekna og gjalda að
fjármagnstekjum og -gjöldum und-
anskildum, að batna sem nemur 13%
af landsframleiðslu ef skuldastaða
ríkisins á að komast í 60% af lands-
framleiðslu árið 2026. Aðeins Japan,
Bandaríkin, Írland, Grikkland og
Bretland þurfa að bæta frumjöfnuð
meir en íslensk stjórnvöld á þessu
tímabili. Grikkland er í fjórða sæti
og frumjöfnuðurinn þarf að skána
um 16%.
Í þessu samhengi má geta að
áætlanir Alþjóðagjaldeyrissjóðsins
gera ráð fyrir að hlutfall skulda hins
opinbera af landsframleiðslu hér á
landi verði komið í 70% árið 2016.
ornarnar@mbl.is
Steingrímur J.
Sigfússon
Mikil til-
tekt fram-
undan
Frumjöfnuður þarf að
batna um 13% af VLF
Helsta ástæða
aukinnar verð-
bólgu á Íslandi er
hækkun á hrá-
vöru- og olíuverði
á heimsmarkaði.
Kjarnaverðbólga
mælist hins vegar
nálægt markmiði.
Þetta kemur
fram í grein-
argerð sem
Seðlabanki Íslands hefur sent við-
skiptaráðherra, vegna þess að bank-
anum hefur ekki tekist að halda
verðbólgu innan vikmarka verð-
bólgumarkmiðs. thg@mbl.is
Olíuverð ýtir
upp verðbólgu
Már Guðmundsson,
seðlabankastjóri
!"# $% " &'( )* '$*
++,-..
+/.-0/
++/-++
..-+12
.+-.13
+/-4.3
+20-/2
+-,+3/
+/.-0/
+01-.0
++,-,3
+/2-+.
++/-,0
..-.+/
.+-2..
+/-4/.
+25-.+
+-,.,
+/2-..
+01-5.
..4-45.3
++,-50
+/2-10
++/-/+
..-./2
.+-2/1
+/-+21
+25-13
+-,./.
+/2-50
+00-+/
Í vikunni laust BYKO og Húsa-
smiðjunni saman eftir frétta-
tilkynningu fyrrnefnda fyrirtæk-
isins. Þar sagði að ein af
ástæðum lokunar verslunar-
innar í Kópavogi væri breytt
samkeppnisstaða vegna af-
skrifta skulda og yfirtöku banka
á einum keppinautnum.
Húsasmiðjan tók þetta til sín
og sendi frá sér tilkynningu þar
sem sagði að fyrirtækið hefði
gengið í gegnum mikla
hagræðingu og nið-
urskurð og að það
hefði ekki fengið
krónu frá núverandi
eiganda.
Laust saman
DEILUR FYRIRTÆKJANNA
Skannaðu kóð-
ann til að sjá
gengið eins og
það er núna á