Vera - 01.04.1984, Blaðsíða 26
(
an” hátt (því vitanlega eiga konur vel
heima í sumum auglýsingum, það væri
fáránlegt að segja annað): aðferðin er sú,
að snúa auglýsingunni upp á karlmann.
Þessa aðferð notaði Vera raunar í jóla-
blaðinu, sjáforsíðu, þar sem eftirlíkingfor-
dæmdrar sólarlandaauglýsingar ferða-
skrifstofanna var notuð til að óska okkur
gleðilegra jóla. Stellingin var sú hin sama.
Líkamshlutinn var sá hinn sami og klæðn-
aðurinn sá hinn sami. Eini munurinn var
að Vera notaði karl, ferðskrifstofurnar
konu. Þessi forsíðumynd þótti margt í
senn: fyndin, klúr, asnaleg, fáránleg. í
einni sjoppunni neitaði afgreiðslustúlkan
að hengja blaðið upp til sýnis, það væri
svo dónalegt. Það er ekki okkar stefna að
beita karlmennina sömu brögðum og þeir
beita okkur konur, t.d. að nota sálarlausa,
staðlaða skrokka karla í sama tilgangi og
konulíkamar eru nýttir núna. Karlfjandar
eru ekki hótinu skárri en kvenfjandar. En
slík umskipti á hlutverkum kynjanna geta
þó verið sæmilegasta aðferö til að lýsa
rangmæti kven-hlutverksins.
Sé umskipta-aðferðinni beitt á fyrr-
nefnda morgunbrauðs-auglýsingu, ,,Heit
og mjúk í morgunsárið” mætti búa til aug-
lýsingu t.d. um banana undir yfirskriftinni
„Stinnur og stæltur á miðnætti”. (Ég þori
nú ekki einu sinni að nefna hvert myndefn-
ið gæti orðið!)
Hvers vegna?
Staðreyndin er sú, að sé kvenfjandsam-
legum auglýsingum snúið við á þennan
hátt, verða þær myndir og þau hugsana-
tengsl, sem þá myndast, fáranleg, hlægi-
leg eða bara asnaleg — skrýtla. Vegna
þess að viðhorfin í garð karla nýtast ekki
á sama hátt og viðhorfin til kvenna. Því
hefði kvenlikaminn ekki þá þýðingu, sem
hann hefur, missti notkun hans í auglýsing-
um einfaldlega marks. Tökum dæmi um þá
gerð auglýsinga, þegar hálf eða alveg nakt-
Uppgötvaðu frelsið. . .
ar konur eru látnar vefja sig utan um hjól-
barða, bifreiðar, myndavélar, hljómflutn-
ingstæki og hvað það nú allt er sem þær
lenda í: Hér er ekki gert ráð fyrir því að karl-
maður skoði auglýsinguna og hugsi með
sér að aðeins ef hann keypti nú þessa gerð
tækis, þá myndi hann geta laðað að sér
fullt af svona stelpum. Og það er heldur
ekki aðeins verið að skapa „fallega um-
gjörð” um vöruna og vekja athygli á henni
þannig. Ónei, markmið þessara auglýsinga
er að vekja þá tilfinningu með karlmannin-
um, að hann muni njóta valds og geta
stjórnað tækinu, verið að ýta undir duldar
valda- og yfirráðahvatir og það er nakta
konan, sem á að gera það! Til þess að það
geti gerst og til þess yfirhöfuð að hann skilji
samhengi auglýsingarinnar, jafnvel þó
ómeðvitað sé, verður karlmaðurinn að líta
á konur sem hluti, sem hann hefur vald yfir.
Þetta viðhorf er forsenda auglýsingunnar
og án þess er hún einskis nýt. (Já, þetta
er í raun og veru svo útspekulerað, haldiði
að einhver verði óbarinn auglýsingahönn-
uður?!) Þessi sama forsenda, þ.e. þetta
viðhorf í garð kvenna, er ekki fyrir hendi
þegar auglýsingunni hefur veriö umsnúið
„kynlega” Karlabúkar eru ekki nothæfir í
sama skyni, vegna þess að þetta viðhorf,
að hér sé nokkuð sem er á okkar valdi, er
alls ekki fyrir hendi.
En, en, en. . .
Kvenfjandsamlegar auglýsingar færa sér
í nyt niðurlægjandi viðhorf í garð kvenna.
Kvenfjandsamlegar auglýsingar gefa
falska mynd af konum. Kvenfjandsamlegar
auglýsingar gera ráð fyrir að karlar séu for-
sjármenn kvenna, hann sé gefandinn, hún
þiggjandinn. Kvenfjandsamlegar auglýs-
ingar gefa karlinum vald til aö eiga konuna,
dæma konuna, nota konuna og meta.
Kvenfjandsamlegar auglýsingar útskúfa
og/eða lítilsvirða konur sem eru of gamlar,
of feitar, of loðnar, of þetta og hitt — að
mati karla. Og kvenfjandsamlegar auglýs-
ingar vinna gegn baráttu okkar til að fá að
vera eins og við viljum sjálfar vera. Það er
ekki síst þess vegna, sem þær eru okkur
fjandsamlegar.
Og segi nú einhver sem svo: en auglýs-
ingar hafa svo lítil áhrif og þær skapa ekki
viðhorf heldur byggja á þeim, sem þegar
eru til staðar og auglýsingar endurspegla
aðeins þann raunveruleika sem við búum
við, og konur eru líka notaðar í auglýsing-
um, sem eiga að höfða til kvenkaupenda
og kannski eitt eða tvennt í viðbót — þá
verður sá, eða sú, að bíða næstu Veru eftir
áframhaldandi vagngaveltum um þessi
P.S. Ósköp væri nú gaman að heyra frá
ykkur, með Ms eða á móti. Að ekki sé nú
talað um sýnishorn af auglýsingum, sem
hafa sært kvenfrelsisvitund ykkar!
VERA biöst afsökunar.
Það er full ástæða til að biða Sigrúnu Benediktsdóttur á Egils-
stöðum afsökunar á því hvernig farið var með Ijóð hennar á bls.
34 í síðasta tbe. af VERU. í fyrsta lagi birtist Ijóðið á heldur leiðin-
legum stað i blaðinu og í öðru lagi féll niður nafn Sigríðar. Hvort
tveggja eru leiðinlega mistök af hálfu þeirra sem unnu við blaöið,
og viljum við gjaman bæta henni þau upp þó síðar verði.
Ritnefnd.
Kvennaframboðið óskar eftir starfsmanni.
Um er að ræða ca. 25% starf á skrifstofu Kvennafram-
boðsins. Umsóknir sendist á Hótel Vík fyrir 5. maí.
VERA óskar eftir starfsmanni í 50—70% starf. Starf-
iö er mjög fjölbreytt og felst m.a. í umsjón með áskrif-
endum, bókhaldi og aö sjá um ýmis praktísk störf sem
að útgáfu blaðsins lúta.
Umsjóknir sendist ritnefnd VERU fyrir 5. maí.
26