Vera - 01.10.1992, Blaðsíða 16
Víst man ég.
Það eru meira en fimmtán
ár síðan. Þá var ég ellefu, tólf
ára gömul, en ég man heil-
mikið. Ég man til dæmis
spurningarnar í skólanum.
- Er það satt að mamma
þín sé rauðsokka?
ICrakkarnir horfðu á mig eins
og ég væri innílutt furðudýr frá
annarri plánetu þegar ég
svaraði játandi. í Laugarnes-
skóla árið 1976 voru rauð-
sokkumæður ekki algengar.
Hreyfingin var eílaust ennþá
tiltölulega nýstárleg þá, að
minnsta kosti var mikið um
spurningar.
- Eldar hún þá aldrei mat
eða vaskar upp og svoleiðis?
- Gengur hún alltaf í
buxum?
- Er hún vond við pabba
þinn?
Fáránlegar spurningar flnnst
manni í dag, en á þessum tíma
voru skólafélagar mínir ekki að
reyna að stríða mér. Það lá
hreinræktuð forvitni að baki
spurningunum, ekki fyrirlitn-
ing.
Ég man líka eftir heimilisregl-
unum. en ég man ekki eftir að
þær hafi skapað nein átök eða
vandamál.
Sá sem eldar vaskar ekki
upp!
Sá sem þvær þvott og
straujar skúrar ekki gólf og svo
framvegis.
Og smám saman eftir að við
systur komumst til vits og ára
vorum við færðar inní skipu-
lagið, okkur til ómældrar
óánægju stundum.
Og ég man eftir Sokkholti á
Skólavörðustignum, höfuð-
stöðvum Rauðsokkahreyfing-
arinnar á áttunda áratugnum.
Þangað fór hraðsuðuketillinn,
Andrésblöðin, dúkkurúmið og
sitthvað fleira og átti ekki
afturkvæmt. Þangað fór ég oft
VIST
MAN ÉG
með mömmu og minningarnar
eru eins og kvikmynd þar sem
hljóðið er brenglað, bara
hávær kliður. Reykmettað her-
bergi þar sem margar konur
(og einstaka karlmaður) sátu á
rökstólum, ræddu mál af
miklum tilfinningahita, sögðu
háðslega brandara um aftur-
haldssama karlmenn og
hræddar konur. Börðu í borðið
þegar talið barst að þvi hróp-
lega óréttlæti sem konur urðu
fyrir allstaðar, á vinnustöðum,
á heimilum, í pólitík... Þessu
varð að linna, það var komið
nóg af kúgun og konurnar í
þessu herbergi voru konurnar
sem þorðu að skera upp herör
gegn þjóðfélaginu eins og það
lagði sig.
g sat yfirleitt úti í horni hjá
Andrésblöðunum og hinum
krökkunum og fylgdist með og
fannst eins og ég væri að upp-
lifa eitthvað svo ógnarmerki-
legt. Heimurinn var að breyt-
ast og ég fékk að íylgjast með.
Og ég man eftir slagorðun-
- Kvennabarátta er stétta-
barátta!
- Kona án karls er eins og
flskur án reiðhjóls!
- Manneskja ekki markaðs-
vara!
- Sama vinna - sömu laun!
Og ég man eftir kröfugöngun-
um, ég seldi merki og blaðið
Forvitna rauða. Og í einni
kröfugöngu, líklega 1. maí,
bauð ég merkið konu sem stóð
í dyragætt við Laugaveginn.
Hún vfrti merkið fyrir sér og
var í einhverjum vafa um hvort
hún ætti að styðja málefnið, þá
kom maðurinn hennar (held
ég) og sagði að kona sín keypti
ekki svona. Og þar við sat. Og
ég man að ég uppgötvaði
kvenfrelsisbaráttuna upp á
nýtt, hún varð raunveruleg í
gegnum þessa konu.
Það þurfti ekki mikið til.
Og ég man eftir endalausum
rökræðum við vinkonur mínar
sem áttu heimavinnandi mæð-
ur sem ekki voru „rauðsokk-
ur“. Þar endursagði ég alla
frasana sem ég hlustaði á í
Sokkholti og efaðist aldrei um
eitt einasta orð.
Ég efast heldur ekki núna.
Ég er hvorki mikil baráttukona
né hugsjónamanneskja. Ég er
ekki virk í neinum samtökum
sem vinna fyrir nokkurskonar
jafnrétti. Hins vegar lít ég á það
sem sjálfsagðan hlut. Ég efast
aldrei um að ég sé jafngóð og
manneskjan sem stendur við
hlið mér, hvort sem hún er
með typpi eða ekki. Og þrátt
fyrir allt. Þrátt fýrir það að enn
sé langt í land hvar sem gripið
er niður, þá er ég vongóð um
að þegar dóttir mín heldur upp
á þrítugsafmælið sitt árið 2020
þá verði það hverfandi fáir sem
efast. □
Sif Gunnarsdottir
16