Vera - 01.07.1994, Side 46

Vera - 01.07.1994, Side 46
raddir slitinna tauga æsa og róa til skiptis. Silfrið finnst, það finnst, þú verður bara að bíða þar til plássið losnar, ég get ekki verið alls staðar í einu - hvar hefur hún náð í háralit, hefúrðu ekki tekið eftir því, hún er búin að lita á sér hárið - og dymar flengdust upp og þær stóðu eins og saksóknarar og störóu í svörð- inn á henni og svo veinaði Olöf Guð minn góður og kveikti sér í ijörutíuogníu. Plássið losnaði. Eins dauði, annars lán. Hún settist á rúmstokkinn um morguninn með skjattann sinn í kjöltunni og hélt fast um hann, þögul og ósveigjanleg. Þær komu í dymar, bældu gleði sína og sögðu henni að hún þyrfiti ekkert með sér. Æ, sagði svo Olöf, leyfúm henni að hafa þetta. Hvað, vildi Jór- unn vita, er hún með i töskunni? Leyfðu mér að sjá hvað þú ert með, amma, sagði hún og togaði í höldin. Jómnn gamla sleppti ekki. Leyfmér að sjá! sagði hún og togaði fastar. Látt’ana í friði, sagði móðir hennar og stúlkan sneri sér snöggt og fleipraði: Hún getur verið með silfrið, þá sjá- um við það aldrei aftur, því verður stolið af okkur á elliheimilinu! Svo náði hún til rennilássins og renndi frá. Jómnn gamla hafði sett tennumar sínar efst, ofan á óhrein nærföt. Ojjbara, sagði blessað bamið og renndi fyrir aftur. Þær lögðu kápu yfir herðar hennar, leiddu hana niður og óku henni á elliheimilið. Þar settist Jómnn á bríkina, hélt um skjattann og beið. Mæðgumar bmnuðu í Hátún og byltu fyrrverandi íbúð Jómnnar gömlu. En þar var ekkert silfur, engin peysuföt, ekkert bitastætt og samt mundi Olöf ekki betur en móðir hennar hefði átt einhverjar skeiðar líka og sitt- hvað annað sem hún hafði alltaf kallað verð- mæti, þótt megnið af því hefði sjálfsagt verið rusl. Síðla kvölds féll gmnur á Guðmundu grannkonu, sem þarna haföi verið inn og út um árabil og eflaust sökkt sínum blóðlökkuðu nöglum í góss Jórunnar gömlu um leið og menn snem sér undan. Þessi kenning var viðmð við lögregluna morguninn eftir og þegar Guðmunda hélt því fram að Jómnn hefði sjálf komið og sótt sitt dót í íbúðina, fékkst samstundis húsrannsóknarheimild. Leit leiddi ekkert annað í ljós en gúmmíverjur í náttskúffu Guðmundu, sem færði öllum við- stöddum heim sanninn um innræti hennar og vom yfirheyrslur hertar. Þær höfðu enn engan árangur borið þegar boð bárust frá elliheimil- inu: Jómnn hafði horfið þaðan 48 stundum áður. Þótti nokkuð seint frá sagt, en stofnuninni var ekki aðeins illa við að týna vistmönnum sinum, þeim var enn verr við að segja frá því. Atburðurinn leiddi til þess að Vestfirðingur hringdi til DV og kom af stað fjölmiðlafoki á annars tíðindalitlum tímum um mæti þess að elliheimili og aðrir geymslustaðir fyrir einskis nýtt fólk hefðu á sínum snæmm leitarhunda, sem samstundis gætu fundið þá innlimi sem stofnanimar glopmðu út um gættir sínar. Jómnn gamla fannst aldrei. Sjö ámm síðar var hún talin af. Silfrið líka. Silfrið var ekki beinlínis glatað. Því skartaði ung kona af góðu fólki og lét þess oft getið, að þær mæðgur hefðu keypt það þjóðhátíðarárið af gamalli konu fyrir offjár, því það var yfir hundrað ára gamalt og smíðað af honum Hall- dóri fyrir norðan. Allir hreyfðu höfúðið í andagt fýrir Haldóri og vissi þó enginn hver hann var. I öðm húsi i bænum var Halldór fyrir norðan oft nefndur á nafn, þá í tengslum við fjóra litla silfúrramma, sem frúin hafði borið gæfu til að höndla af gamalli konu sem var að safna fýrir útförinni sinni. Vinnukona frúar- innar hafði litið aftan á þá þegar hún fékk þá til fægingar og séð þar enska verksmiðjustimpla, en ekki haft orð á, henni nægði að hjúfra sig upp að vitneskjunni þegar hún deildi launun- um sínum milli reikninga. I enn öðru húsi hékk dmngaleg mynd af hraungrjóti í myrkri. Agæti hennar var fólgið í rauðmáluðum stöfum neðst í hægra homi: Kjarval. Kniplingar, blúndur, nærhöld, skeiðar, dúkar, minjagripir og annað dót var dreift um Stór-Reykjavíkursvæðið, þar sem það var meðhöndlað af gætni og natni sem það hefði aldrei orðið fyrir í höndum réttmætra erfingja sinna. Ef ekki vegna annars, þá verðsins sem goldið hafði verið fyrir það. Leitin af silfrinu og Jórunni bar ekki ár- angur vegna þess að ekki var leitað á réttum stöðum. Menn og hundar gengu fjörur og Öskjuhlíðina, því að það var alkunna að elli- ært fólk henti sér í sjóinn eða utan í hitaveitu- stokk. Eftir því sem á leið hölluðust menn óviljugir að því, að geimfarið hefði komið aft- ur og haft gömlu konuna á brott. Mörgum unglingum í bænum þótti það óréttlátt, töldu að aðrar reikistjömur hefðu verið betur settar með ungt og aðlaðandi fólk frá jörðinni. Ólöf var manna viljugust að trúa á geimfarskenn- inguna, það var snyrtileg lausn, hún fjarlægði alfarið eina vitnið að subbulegum getnaði hennar, sem annars hefði rifjast upp á hverjum jólum við siðskylduheimsóknina í kirkjugarð- inn. Kenningin var ekki alröng. Jómnn gamla hafði horfið upp í loftið. Vegna staðfestu hugarfars allra sem að rannsókn málsins stóðu, datt engum í hug að hafa samband við flugfélagið. Enginn tók heldur eftir því, að vegabréf Jómnnar úr Spánarförinni forðum var horfið, einfaldlega vegna þess að enginn mundi eftir að hróið átti vegabréf. Jórunn flaug því trauðlalaust með tennum- ar í töskunni til Mílanó, þar sem hún keypti sér einlit, smekkleg föt. Daginn eftirtók hún jám- brautarlestina niður til Bari, þar sem hún fékk far með fiskibát yfir til Albaníu. Þaðan hélt hún ferðinni áfram fótgangandi. A leiðinni hitti hún gamla, tannlausa konu, sem hún gaf fölsku tennurnar sínar, þótt hún efaðist um að gómar væm gefnir út í one size fits all. Það virtist hins vega útbreidd skoðun í Albaníu. Rétt áður en hún kom að landamærum Grikk- lands, áskotnaðist henni lítill drengur. Hann hafði reynt að lauma hendinni ofan í tösku hennar, en hún gripið um og haldið þétt í augnablik. Þegar hún sleppti, stóð hann kyrr. Þegar hún lagði af stað aftur, elti hann. Hún bandaði honum heim til sín, hann fór ekki. Nokkm síðar rann upp fyrir henni, að það þýddi ekki að senda fólk heim sem hvergi átti heima. Drengurinn reyndist fróður um landamæragæzlu og þau gengu yfir á gríska gmnd eftir einstígi smyglara, sem samkvæmt gagnkvæmu samkomulagi var óvarðað. Piltur var lipur í grísku og auðveldaði þeim ferðina til suðurs. Það var líka hann sem fann enn ann- an fiskibát sem flutti fólk án leiðigjarnra formsatriða og síðla dags í byrjun þriðju viku vináttu þeina stigu þau á land á eyju sem var hvorki of stór né of lítil. Jórunni sýndist fólk þar lifa á landbúnaði og fiskveiðum, hvoru- tveggja kom kunnulega fýrir, ef eitthvað, þá hélt hún það gæti verið auðveldara að lesa vín- ber og ólívur af trjánum en að grafa upp kart- öflur og rófur í sudda. Reyndist það rétt. Fólkið á eyjunni hafði vanist því að sýna aðgát í nærvem sálna sem ekki sendu póskort. Það áleit, að fólk sem ekki fengi bréf frá for- tíðinni hefði kvatt hana og að það hefði leyfi til þess. Garnir voru þvi ekki raktar úr Jórunni, sem gerði henni kleift að eiga engin leyndar- mál. Hún lét tinnusvart hár sitt vaxa og hnýtti það upp að hætti kvenna á eyjunni og þótt henni þættu suðrænir sauðir seigari undir tönn en norrænir, þá kom það ekki að sök, nýju tennumar hennar vom sterkari og órýrðari af sykurjapli og skyrbjúgi. Haustmorgun einn vaknaði hún við óþæg- indi í kviðarholi og það tók hana andartak að átta sig á gömlum kunningja. Þá vissi hún fýr- ir víst, að hún hafði valið og fengið. Mynd: Sigurborg Stefánsdóttir Sjii góðar siigukonur hafa spunnió sögu|>ráó fyrir les- endur Veru. Jóuiiii Steinsdóttir liyrjafti og svo tóku þœr við ein af annarri; Asta Olafsdóttir, Villmrg Dag- hjartsdóttir, Kristín Steinsdóttir, Elísaliet Jiikulsdóttir og Steinunn JóJiannesdóttir Auður Haralds er með óstöðvandi ritræpu að eigin sögn en fæst nú aðallega við smíð- ar og klippir neglumar á sér sjálf. Hún dvaldist í mörg ár á Italíu þar sem hún sá m.a. um pistla fýrir Dægurmálaútvarp Rás- ar tvö. Auður hefur samið fjölda bóka fýrir fullorðna og börn: Hvunndagshetjan 1979, Lœknamajían 1980, Hlustið þér á Mozart? 1982 og Ung, há, feig og Ijóshærð 1987. Unglingabókin Baneitrað samband á Njálsgötunni kom út árið 1985 og bækurn- ar um Elías á ámnum 1984-1987. Auk þess hcfur Auður samið fjölda greina fyrir blöð og tímarit og gert útvarpsþætti, m.a. um boðorðin tíu.

x

Vera

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Vera
https://timarit.is/publication/858

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.