Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1946, Blaðsíða 87

TEIKN AF HIMNI
65
geta, hleypti ekki Musterið stjörnu-
standarðinum af stokkunum, án þess
að vér, lögfræðingar, hefðum ræki-
lega gagnrýnt hann. Og værum vér
mótfallnir hugmyndinni, mundi hún
ekki hafa komið hér á dagskrá. Vér
búumst varla við, að þér gerið yður
fulla grein fyrir þeirri breyting, eg
vil segja bylting, sem hér er á döf-
mni. Gömul lög og reglugerðir verða
að sníðast upp eða falla úr gildi, en
ný samin. Fyrir oss lögfræðingum
liggur því ótakmarkað verksvið og
glæsileg framtíð. En hversu dásam-
legur sem þessi nýi standarður er,
°g það er hann, verðum vér að hafa
hugfast það rót sem hann hlýtur að
valda í viðskiftalífi framtíðarinnar.
Jafnvel umbót á einum stjörnukíki
getur valdið usla í veðsölum allrar
veraldar. Til nánari skýringar, skul-
um vér taka lítið dæmi. Einn góðan
veðurdag, sofnum vér að kvöldi vit-
andi lögmætt verðmat á hverri
stjörnu. Næsta morgun rísum vér úr
rekkju, grípum morgunblaðið og les-
uni um fund nýrrar sólar, nýrrar
stjörnu eða nýrrar vetrarbrautar. Oss
er nær að halda, að háttvirta fundar-
^aenn rámi lítið í, hvílíkt reiðarslag
slík frétt mun reynast allri verslun
°g viðskiftum. Vér göngum út frá
Því, að verðmat á nýjum hnöttum og
verðfall hinna eldri verði ákveðið og
raðstafað af fjárhaldsmönnum — í
emingu einstaklingsframtaks, lýð-
r*ðis og bandi Musteris og Heims-.
banka. En hér má engu muna og eng-
Um skjátlast; því hversu næm og
beitt sem ritskoðun reynislt, mun það
sannast, að allar stjörnufréttir
hveikja grun fólksins um þær breyt-
*ngar sem hljóta að gerast bak við
tjöldin. Og einmitt þegar svo er kom-
ið, gera bölsvíkingar æsingaáhlaup
sín. Við þessu hafa enn ekki fundist
ráð, í frjálsu landi. En hættan verð-
ur þó minni, þegar allir embættis-
menn og menta njóta auðs og mann-
virðinga fyrir náð andans og Heims-
bankans. En eins og hinn framsýni
og stjórnvitri Forsætisráðherra
sagði, verðum vér að gæta allrar var-
úðar, og rasa hvergi fyrir ráð fram.
Bankastjóri — Þá höfum vér hlýtt
á mál fundarmanna, og geðjast oss
misjafnlega ræður þeirra. Oss hefir
þótt fyrir að heyra orðið bylting, af
vörum mætra manna. Því það orð og
reyndar fleiri, eiga engan rétt á sér í
ræðu eða riti siðaðra manna. Annars
væri einfaldast, að hreinsa orðabæk-
ur af þesskonar saur, en banna síðan,
að lögum, að þau sjáist eða heyrist.
Og ætti stjórnarráðið, að skipa mál-
fræðinga og aðra fræðimenn orðsins
í nefnd til þess, en vér munum auka
laun þeirra og aðrar mannvirðingar.
Á hinn bóginn skorum vér á Aðalrit-
stjóra og stjórnarráðið, að ekkert
hættulegt sé sagt né prentað.
Forsætisráöherra — Mættum vér
fullvissa herra forstjóra Heimsbank-
ans um, að orðið, bylting mun reyn-
ast oss hið mesta þarfaþing. Vor
æðsta skylda er, að taka orð og óskir
háttvirtra kjósenda til greina, en þó
um leið halda fast við alt hið gamla
og góða. Og er þetta enginn hægðar-
leikur. Eiginlega ógerningur, nema
svo aðeins, að sífeld ruglun sé á hug-
arfari og hugsunum háttvirtra kjós-
enda. Þeir mega aldrei botna neitt í
því sem vér lofum þeim, og höfumst
að. Nú loks er mögulegt að sanna
þeim, að bylting eigi sér stað, þar eð
gullið er úr sögunni, og f jármál allrar
veraldar komin á stjörnustandarð.