Neytendablaðið - 01.11.2002, Blaðsíða 2

Leiðari
Krafa Neytendasamtakanna:
Virk samkeppni og lægra verð
Þing Neytendasamtakanna
var haldið í lok septembermán-
aðar og sátu það rúmlega 100
fulltrúar. Góð samstaða ríkti á
þinginu og standa samtökin
málefnalega sterk að því loknu.
Samþykkt var ítarleg stefnu-
mótun og starfsáætlun fyrir
næstu 24 mánuði. Þetta má að
hluta til lesa um hér í blaðinu en
í heild á heimasíðu samtakanna,
www.ns.is.
Mikil umræða var á þinginu
um hátt verðlag hér á landi í
samanburði við nágrannalönd
okkar og var megn óánægja
meðal þingfulltrúa með ástand-
ið og hvemig málstað neytenda
sé sífellt fómað vegna hags-
muna þröngra hagsmunahópa.
Neytendasamtökin hafa lengi
verið í fararbroddi við að sýna
fram á þennan verðmun með
samanburðarkönnunum sínuin á
verði hér og í nágrannalöndun-
um. Þess vegna fagna samtökin
þeirri umræðu sem nú er komin
í gang í þjóðfélaginu um þetta
mikla hagsmunamál íslenskra
neytenda. Það er ekki síst mikil-
vægt að nú hefur þessi umræða
loks náð með krafti inn á al-
þingi. Neytendasamtökin ætla
að berjast áfram með öllum til-
tækum ráðum fyrir því að verð
lækki hér á landi og verði það
sama og sanngjamt er talið í ná-
grannalöndum okkar.
Einnig var mikið rætt um
vaxandi fákeppni og einokun í
viðskiptalífinu. Fjölmörg dæmi
voru þar nefnd til sögunnar og
fráleitt að matvömmarkaðurinn
sé eini sökudólgurinn hér eða
versta dæmið þótt vissulega
skipti hann afar miklu máli fyrir
okkur neytendur. Ekki má
gleyma fjármálamarkaðnum

með sinn háa vaxtamun og
þjónustugjöld. Greinilegt var að
þingfulltrúar höfðu áhyggjur af
þessari þróun og töldu að í starfi
sínu yrðu Neytendasamtökin að
leggja höfuðáherslu á að berjast
gegn fákeppninni, þessum skað-
valdi neytenda. Andstæðan við
fákeppni og einokun er sam-
keppni og hún ein tryggir neyt-
endum hagkvæm og góð kaup.
Mikilvægt er að samkeppnin
fari eftir eðlilegum og sann-
gjömum leik-
reglum, bæði
gagnvart
neytendum
og atvinnu-
lffi.
I samræmi
við þessa
umræðu vom
eftirtaldar
þrjár megin-
kröfur settar á oddinn:
Evrópskt verð á vöm og
þjónustu. Fjármálaviðskipti á
frjálsan markað. Virk sam-
keppni á matvörumarkaði.
Næstu tvö ár leggja Neyt-
endasamtökin áherslu á að ná
fram þessum kröfum. Til þess
þurfum við stuðning og nú
þurfa neytendur að fylkja sér
um samtökin.
Neytendamál em víðtækur
málaflokkur sem nær til fjöl-
margra sviða. I stefnumótuninni
var þannig ályktað um átján
aðra málaflokka en nefndir hafa
verið hér að framan, um lág-
markskröfur neytenda, lausn
ágreiningsmála neytenda við
seljendur, upplýsingamiðstöð
neytenda, neytendalöggjöf, að-
hald og eftirlit með hinu opin-
bera, fjármálaráðgjöf, persónu-
vemd neytenda, neytenda-
fræðslu, umhverfi, siðrænt val,
matvæli, merkingar á matvæl-
um, verðkannanir, ágenga sölu-
starfsemi og auglýsingar, mikil-
vægi staðlastarfs fyrir neytend-
ur, næstu samningalotu innan
Alþjóðaviðskiptastofnunarinnar
(WTO), ferðafrelsi og sam-
gönguúrbætur og loks um heil-
brigðis- og tryggingamál.
I llestum þessum málaflokk-
um er um að ræða starfsemi í
þágu allra neytenda og því sam-
félagslegt verkefni. Þessu
gleyma stjómmálamennimir
okkar iðulega þótt þeir viður-
kenni það í orði. Og vegna
smæðar íslensks samfélags er
erfitt fyrir Neytendasamtökin að
sinna öllum þessum verkefnum
á viðunandi hátt án þess að sett
sé opinbert fjármagn til þeirra
eins og gert er í nágrannalönd-
um okkar sem þó em mun fjöl-
mennari.
Athygli fjölmiðla og ýmissa
annarra á umræðu um kosti og
galla Evrópusambandsaðildar
hefur verið nokkur og sumir
reynt að tortryggja umræðuna
og niðurstöðu hennar. I ályktun-
inni er bent á að á sama hátt og
þátttaka okkar í EES-samningn-
um færði neytendum vemlegan
ávinning er ástæða til að ætla að
aðild okkar að Evrópusamband-
inu geti verið neytendum mjög
hagstæð. Því fól þingið stjóm
Neytendasamtakanna að kanna
kosti og galla af Evrópuaðild
fyrir neytendur. Umræðan sem
nú er sífellt að aukast um ESB á
að ná til allra sviða samfélags-
ins og Neytendasamtökin telja
sér skylt að kanna rækilega
áhrif hugsanlegrar aðildar á ís-
lensk neytendamál.
Jóhannes Gumiarsson
Efnisyfirlit
Þing Neytenda-
samtakanna 2002
Ávarp forseta íslands 3
Megináhersla á gildi
virkrar samkeppni á
neytendamarkaði 4
Stjórn Neytendasam-
takanna 2002 - 2004 5
Frá kvörtunarþjónustunni
Gallað borðstofusett frá
Egor Dekor 7
Leðursóffasett frá GP
húsgögnum 7
Gallagripir 7
í stuttu máli
Umhverfismerkt
hótel á íslandi 8
Slök neytendavernd í
Færeyjum 8
Margir leita aðstoða
Ráðgjafarstofu um
fjármál heimilanna 9
Efni hættuleg umhverfinu
eru í sjampói 9
Gæðakannanir
Tölvuprentarar,
dýrir dropar 10
Myndskannar,
ódýrir og hraðvirkir 14
Umhverfismálin: Látum
ekki okkar eftir liggja 16
Efnafræðin í
hverdagslífi okkar 17
Námskeið: Hafðu
yfirsýn yfirfjármál
heimilisins 20
Tímarit Neytendasamtakanna, Sfðumúla 13,108 Reykjavík, s. 545 1200. Veffang: www.ns.is Net-
fang: ns@ns.is Ábyrgðarmaður: Jóhannes Gunnarsson. Umsjón með gæðakönnunum: Ólafur
H. Torfason. Ljósmyndir: Einar Ólason. Yfirlestur: Mörður Árnason. Umbrot: Blaðasmiðjan.
Prentun: ísafoldarprentsmiðja hf. Pökkun: Bjarkarás. Upplag: 14.500. Blaðið er sent öllum félags-
mönnum í Neytendasamtökunum. Ársáskrift: 3.200 krónur og gerist áskrifandi um leið félagsmað-
ur í Neytendasamtökunum. Heimilt er að vitna í Neytendablaðið í öðrum fjölmiðlum sé heimildar
getið. Óheimilt er þó að birta heilar greinar eða töflur án leyfis Neytendasamtakanna. Upplýsingar
úr Neytendablaðinu er óheimilt að nota í auglýsingum og við sölu nema skriflegt leyfi Neytenda-
samtakanna liggi fyrir. Blaðið er prentað á umhverfisvænan pappír. Lykilorð á heimasíðunni: labbi
2
NEYTENDABLAÐIÐ - nóvember 2002