blaðið - 28.10.2005, Blaðsíða 18

18 I NEYTENDUR
FÖSTUDAGUR 28. OKTÓBER 2005 blaðiö
Einn og hálfur lítri af mjólk
hlutfallslega dýrari en litrinn
Vistvænn akstur
- Hagkvœm leið sem verndar umhverfið
Vanalega er það þannig að því stærri
sem umbúðir neysluvara eru, því
hagkvæmari eru kaupin. Það er
samt sem áður ekki raunin með allar
vörur. Sú sem stingur kannski mest
í stúf er mjólkin en verð á stærri
umbúðum hennar er og hefur lengi
verið hlutfallslega dýrara en á þeim
minni. Guðbrandur Sigurðsson, for-
stjóri Mjólkursamsölunnar, segir að
þetta sé vissulega sérstök staða en
að hún eigi rætur sinar að rekja til
þess að á árum áður þá var reiícnað-
ur svokallaður verðlagsgrundvöllur
undir allt verðlag á búvörum, þar
með talið á mjólk. Þegar farið var
út í það að bjóða upp á nýjungar í
mjólkurumbúðum, meðal annars
eins og hálfs lítra umbúðirnar, kom
það í ljós að þessar umbúðir voru
dýrari en hinn hefðbundni pottur
af mjólk. Það leiddi þvi til þess að
smásöluverð eins og hálfs lítra fern-
unnar varð hlutfallslega hærra en
lítrans. Á undanförnum árum hefur
verð á mjólkurvörum verið ákvarð-
að af svokallaðri verðlagsnefnd sem
í situr einn fulltrúi frá landbúnaðar-
ráðuneytinu, ASf og BSRB og tveir
fulltrúar frá Samtökum afurða-
stöðva í mjólkuriðnaði annars vegar
og Bændasamtökunum hins vegar.
Þar hefur ríkt samkomulag um að
hreyfa ekki við mjólkurverði og hef-
ur Mjólkursamsalan til dæmis ekki
hækkað útsöluverð sitt á mjólk frá í.
janúar 2003 ef undanskilin er örlítil
hækkun þegar við bættist skilagjald
á mjólkurumbúðir. „Þetta hefur orð-
ið til þess að við höfum ekki getað
hreyft við þessari verðlagningu sem
okkur finnst samt sem áður óeðli-

leg í samanburði við allt annað,“ seg-
ir Guðbrandur að lokum.
Bónus borgar með mjólkinni
Mjólkurlítri á útsöluverði fer frá
Mjólkursamsölunni á 68,44 kr. á
meðan að eins og hálfs lítra fernan
fer á 103,5 kr.. Því er ljóst á þessum
tölum að munurinn er óverulegur
þegar mjólkin er seld fra MS. Sam-
kvæmt verðkönnun Blaðsins í vik-
unni selur Bónus mjólkina undir
uppgefnu útsöluverði Mjólkursam-
sölunnar og kostar lítrinn þar ein-
ungis 52 krónur, sem þýðir að ef allt

er með felldu þá er Bónus að greiða
rúmar 16 krónur með hverjum lítra.
Einn og hálfur lítri kostar hjá þeim
97 krónur og því greiðir Bónus í því
tilfelli 6,5 kr. með hverri seldri ein-
ingu. f Hagkaupum kostar lítrinn 78
krónur og stóri bróðir 123 krónur. f
Nóatúni var mjólkin dýrust af þeim
verslunum sem athugaðar voru, eða
79 kr. fyrir lítra og 129 kr. fyrir einn
og hálfan, sem þýðir að Nóatún legg-
ur 25,5 kr. á hverja eins og hálfs lítra
fernu sem þeir selja. ■
t.juliusson@vbl.is
Mengun vegna útbfásturs bíla
eykst með hverju árinu. í út-
blæstri bíla er koldíoxíð sem veld-
ur gróðurhúsaáhrifum og súrnun
jarðvegar og vatnsfalla. Fleiri og
fleiri bílar fara í umferð og fæstir
virðast velja þann kostinn að taka
strætó eða hjóla í umhverfisvernd-
arskyni. Bíleigendur geta þó
gert ýmislegt til þess að minnka
mengun frá sínum bíl, verði þeir
á annað borð að nota hann að
staðaldri.
• Besteraðskipuleggjabilferðirn-
ar fram í tímann. Með því að
hafa vikuplan sem segir til um
hver á skutla hverjum, hvert og
hvenær og hengja það á ísskáp-
inn er hægt að spara töluvert
margar óþarfa bílferðir.
• Þegar keyptur er nýr bíll skal
hafa eyðsluna í huga. Ekki
kaupa stóran og eyðslufrekan
bíl ef þú þarft ekki á honum
að halda. Minni og léttari bílar
eyða minna.
• Ef þú átt bíl eða ætlar að kaupa
þér bíl sem er eldri en frá árinu
1995, gakktu þá úr skugga um
að hann sé með hvarfakút sem
er mengunarvörn bílsins. Bílar
á framleiðsluári 1995 og síðar
verða allir að vera með hvarfa-
kút.
• Þegar bíllinn er ræstur þegar
hitastig úti er undir 5°C eykst
eldsneytiseyðsla og losun gróð-
urhúsalofttegunda er meiri en
þegar bílinn er ræstur í meiri
hita. Hreyfilhitari minnkar
bæði bensíneyðsluna og losun
gróðurhúsalofttegunda. Hægt
er að fá þannig búnað hjá um-
boðunum og sumir nýir bílar
koma með hreyfilhitara.
• Það borgar sig að athuga reglu-
lega með lofþrýsting í dekkjum.
Of lítið loft í dekkjum getur
aukið eyðsluna.
• Aukahleðsla eykur eyðsluna.
Best er að hafa bara nauðsyn-
legustu hlutina í farangursrým-
inu.
• Áður en lagt er af stað skal finna
út bestu leiðina á áfangastað.
Er mikil vegavinna á leiðinni
sem veldur miklum töfum? Er
hægt að fara leið þar sem færri
umferðarljós eru?
• Vanstilling vélar getur valdið
aukinni eyðslu. Best er að láta
stilla vélina og skoða bílinn
með því tilliti reglulega.
• Vænlegast er að auka hraðann
rösklega þegar tekið er af stað,
andstætt því sem margir halda.
Nýtið hraðaaukningu á leið nið-
ur brekku og sleppið því að gefa
inn. Á leið upp í móti skal forð-
ast að gefa mikið í.
• Ekki fara yfir 3.000 snúninga.
Notið 4. og 5. gírinn líka innan-
bæjar.
Heimild: www.aka.is