Fjölnir - 04.07.1997, Blaðsíða 74

Sverrir Stormsker:
María mey 20stu aldar
Endurkoma frelsarans
Eg gekk með barn í maganum,
gaumgæfði mitt og beið,
var komin nokkuð marga
mánuði á ieið.
Reyndar þótti mér þessi
þungun af og frá
því ég hafði engan karlmann kysst
og hvaþá sofið hjá.
Ég var því alltaf með einhvern
ugg í brjóstinu,
svo ég ákvað bara að láta
eyða fóstrinu.
Satan, til að gæta sálna mannanna þar til hann
gerði upp hug sinn um hvað hann vildi gera með
þær. Satan var fullkominn að fegurð og fullur af
visku. En hann ofmetnaðist og hann spillti sálum
mannanna; hann reis upp gegn Guði og var
steypt niður til jarðar ásarnt þeim englum sem
höfðu fylkt honum. En þar sem Satan hafði
tekist að spilla sálum mannanna þá býr Satan í
okkur; innra með okkur býr uppreisnarandi
hans. Við viljum ekki taka við Guði og hlýða
honum heldur viljum við rísa upp gegn Guði og
setjast sjálf í hásæti hans. Við erum ill, spillt og í
okkur er ekkert gott. Ekki fyrr en við frelsumst
og ákveðum að taka á móti Guðs orði. Og Guðs
orð er sæði og þegar það hefur tekið bólfestu
innra með okkur vex það og dafnar eins og allt
sem er sköpun Guðs. Ectta sæði verður að fóstri,
hvítvoðungi sem neytir mjólkur, barni sem neytir
matar og loks verður það að nýjum manni og
þessi nýi maður vex þeim gamla yfir höfuð. En
þetta gerist ekki átakalaust. Guð mun reyna okk-
ur eins og hann reyndi á þanþol ísraelsmanna.
Til að reyna trú okkar mun hann setja okkur fyr-
ir framan Dauðahafið og fylkja Egyptamönnum
að baki okkur. Hann mun leiða okkur fram fyrir
skurðgoðin til að kanna staðfestu okkar. Og að-
eins ef við stöndumst þessar raunir mun hinn nýi
maður vaxa innra með okkur.
Eitthvað á þessa leið var boðskapur SicþÓrs
Cuðmundssonar, gestapredikara frá Krossinum,
þegar hann talaði til Iítils safnaðar í bílskúr við
Rauðarárstíginn í kvöld þar sem fámennur söfn-
uður Cuðmundar Arnar Péturssonar hefúr afdrep.
Guðmundur Örn yfirgaf fjárhagslegt öryggi
presta þjóðkirkjunnar og tók til við að boða trú
sína með þeim hætti sem honum var meinað
innan hinnar stóru kirkju. Fyrir fáum árum baðst
sóknarnefnd Seltjarnarneskirkju undan eldmess-
um hans um ítök Djöfúlsins í samfélagi okkar, en
Guðmundur var þá afleysingar-sálnahirðir þeirra
Seltirninga í orlofi Solveicar LAru. En nú er Guð-
mundur Örn forstöðumaður í Messíasi — Frí-
kirkju. Hann hefúr fórnað glæstri kirkjubyggingu
fyrir lítinn bílskúr, kirkjuorgeli fyrir lítil hljóm-
flutningstæki og söfnuður hans er fámennur. I
kvöld voru tíu manns í bílskúmum að Guð-
mundi og Sigþóri meðtöldum. Ef ég tel sjálfan
mig ekki með voru þarna samankomnir sjö
manns til að hlýða á Drottins orð eins og Guð-
mundur vill að það sé boðað en fékk ekki innan
þjóðkirkjunnar.
Fjö
74
1 n i r
timarit handa
islendinqum
sumar '97
Gunnar Smári Egilsson Syndug kirkja
Vegna átaka Guðmundar við þjóðkirkjuna
átti ég hálft í hvoru von á að heyra sitthvað um
Djöfúlinn þegar ég skaut mér inn í bílskúrinn á
Rauðarárstígnum. Og mér varð að ósk minni.
Sigþór gestapredikari sagði að Satan stæði á
sama þótt allir Islendingar sneru hjörtum sínum
til Drotdns. Hann myndi ekki kippa sér upp við
það þótt allir Kínverjar frelsuðust á morgun. En
ef hjörm gyðinga mýkjast og ef þeir fara að taka á
mód Guðs orði— þá mun Satan skelfast. Þá
munu ganga í garð hinir efstu tímar. Þá munum
við vita hverjum klukkan glymur. Þegar ísraels-
lýður tekur á móti Jesú Kristi er dómsdagur í
nánd.
Sigþórs sagðist ekki einn þeirra sem tryðu því
að gervallt mannkyn myndi frelsast. Hann sagði
fordæmin í Bíblíunni benda til annars. Þegar
heilagur guðsmaður Nól gekk á milli manna og
bað þá að koma með sér í örkinna þar sem
Drottinn ætlaði að tortýma syndinni þá trúði
honum enginn. Þegar Drottinn þarfnaðist þjóðar
til að fúllkomna ætlunarverk sitt til björgunar
heimsins valdi hann einn réttlátan mann —
Abraham — og sendi hann í fjarlægt land að geta
af sér nýja þjóð. Og þannig er þetta enn í dag.
Drotdnn hefúr tekið eitt rifbein úr kirkju sinni
og ætlar að móta úr því brúði Krists. Hinar stóru
kirkjur — sú katólska og þjóðkirkjur mótmæl-
enda — eiga í miklum vanda sem þær ráða ekki
við. Þess vegna hefúr lítill hópur manna yfirgefið
þessar kirkjur og stofnað nýjar. En hvers vegna
ætti frelsuðum mönnum nú að takast það sem
heilögum guðsmanni Nóa tókst ekki í fyrndinni?
Sigþór bað því hinn litla söfnuð Guðmundar
Arnar ekki að fyrirverða sig fyrir smæð sína.
Hann sagði honum að trúa ekki aðeins á Guð,
heldur trúa Guði. Hann bað söfnuðinn að reyna
að sigrast á uppreisnarandanum sem Satan hefði
blásið honum í brjóst og hlýða vilja Guðs; og
þennan vilja mætti lesa af heilagri ritningu. Fólk
ætti að innbyrða þennan vilja ómengaðan; hann
væri allt það sem fólk þarfnaðist. Menn skyldu
varast að blanda Guðs orði saman við eitthvað
annað. Eins og sæði hestsins getur af sér ófrjóan
múlasna þegar það fellur í skaut asnans þannig
verður Guðs orð ófrjótt ef það er blandað með
öðru.
Hvað get ég svo sem sagt um þessa predikun
Sigþórs Guðmundssonar? Guðmundur Örn var
ekki í neinum vanda þar sem hann sat á fyrsta
bekk. Hann sagði hallelúja oft og títt.
A ég ekki að bera virðingu fyrir slíkri trú? Og
með hvaða rétti get ég gagnrýnt hana? Ég get
orðað þetta öðruvísi: Hver væri virðing mín fyrir
trú Guðmundar Arnar ef ég andmælti henni
ekki?
Sú trúarbrögð er ég varð vitni að í bílskúrn-
um við Rauðarárstíginn í kvöld byggjast ekki á
trausti á Guði heldur endalausum getspám um
hvernig hann muni tortíma mannkyninu. Þau
byggjast ekki á náungakærleik heldur glaðhlakka-
legri vissu um að náunginn muni farast í reiði
Guðs. Miskunn Guðs er ekki alltumliggjandi eða
óútskýranleg á nokkurn hátt heldur vandlega út-
reiknuð gjöf til fárra útvalinna; hún er stríðstól í
baráttunni við Satan. Guðinn sem býr á bílskúrn-
um á Rauðarárstígnum er Guð sigurvegari; sá sem
mun heyja stríð fyrir fylgjendur sína og sigra; sá
sem mun varpa fjendum sínum — og þá líklega
líka fjendum fylgjenda sinna — í eilífa vítisloga.
Þetta er reiður herguð sem krefst algjörrar hlýðni;
Guð sem nægir ekki að fólk treysti honum heldur
vill að fólk trúi honum í blindi. Og maður þessa
Guðs er spilltur og illur og hann mun sannarlega
eyðast nema hann hann innbyrði Guðs orðs án
minnsta efa og hlýði honum án skilnings — því
skilningurinn er eins og allt mannlegt innra með
manninum arfúr hins illa Satans.
Og þekkjum við þennan Guð ekki vel? Þetta
er Guð Opinberunarbókarinnar, Guð rann-
sóknarréttarins, Guð galdraofsóknanna í Salem,
Guð Stóradóms, Guð fordóma og mannfyrir-
litingar, Guð sem útskúfar, hrakyrðir, ógnar,
hótar og fyrirlítur. Guð sem tortímir mannkyn-
inu ef honum líkar ekki Spaugstofan. Þetta er sá
Guð sem hefúr litað kristnisöguna blóði.
En þetta er ekki Guð Jesú Krists.
Jesús hlýddi ekki lögmálinu í blindni; guðs-
ótti hans var ekki þeirrar ættar. Hann braut Iög-
mál Móse og hann vanvirti musteri Guðs. Jesús
setti það ofar hlýðni við ritninguna að elska Guð
af öllu hjarta sínu og af allri sálu sinni og að elska
náungann eins og sjálfan sig. Það guðsríki sem
hann sá innra með mönnum var ekki endurkoma
herskara Guðs heldur frelsun manna.
„Ef þér standið stöðugir í orði mínu, þá eruð
þér sannarlega lærisveinar mínir og munuð
þekkja sannleikann, og sannleikurinn mun gjöra
yður frjálsa," stendur í Jóhannesarguðspjalli.
Og í frumkristninni var þessi skilningur lif-
andi: „En Drottinn er andinn. En þar sem andi
Drottins er, þar er frelsi,“ segir Páll í síðara
Korintubréfi.
I Galatabréfinu segir hann: „Því að þér vor-
uð, bræður, kallaðir til frelsis: notið aðeins ekki
frelsið til færis fyrir holdið, heldur þjónið hver
öðrum í kærleika.“
I fyrra almenna bréfi Péturs stendur: „Því
þannig er vilji Guðs, að þér skulið, með því að
breyta vel, niðurþagga vanþekking heimskra
manna, sem frjálsir menn, en ekki sem þeir, er
hafa frelsið sem hjúp yfir vonskuna, heldur sem
þjónar Guðs.“
Og í hinu almenna bréfi Jakobs segir: „En sá
sem skyggnist inn í hið fúllkomna lögmál frelsis-
ins og heldur sér við það, og er ekki orðinn
gleyminn heyrandi, heldur gjörandi verksins,
hann mun sæll verða af framkvæmdum sínum.“
Og í síðara Korintubréfi segir Páll: „Ekki svo,
að vér af sjálfúm oss séum hæfir til að kveða upp
nokkurn úrskurð eins og af sjálfum oss, heldur er
hæfileiki vor frá Guði, honum sem og hefir gjört
oss hæfa til að vera þjóna nýs sáttmála, ekki bók-
stafs, heldur anda. Því að bókstafúrinn deyðir, en
andinn lífgar."
Og í fyrra Þessaloníkubréfi segir hann: „Próf-
ið allt: haldið því sem gott er.“
Nú ætla ég mér ekki með þessum tilvitnun-
um að boða Guðmundi Erni nýja Guðsmynd
heldur benda honum á hversu varasamt það er að
boða blinda trú á bókstaf Biblíunnar. Ef taka á
þessar dlvimanir bókstaflega þá hvetja þær menn
til að efast um bókstaf Biblíunnar og byggja þess
í stað á lifandi trú. Upplifún okkar á Guði og
skilningur okkar á honum er lifandi trú okkar og
við eigum að þroska hana og lifa með henni. I
gegnum þessa trú eigum við að lesa ritninguna;
hún er leiðarvísir okkar. An hennar finnum við
engan Guð í Biblíunni — né annars staðar.
En hver skyldi vera ástæða þess að Guð sigurveg-
ari fer nú ljósum logum um ísland og fólk í
Krossinum, Frelsinu, Veginum, Nýju postula-
kirkjunni, Messíasi og miklu víðar vill fylkja sér
að baki logandi sverði hans? Þessi Guð er meira
að segja kominn með eigin útvarps- og sjónvarps-
stöð.
Er þetta nýöldin? Eða er það viss passi að um
hver aldamót taki fólk andlegt flikk flakk og helj-
arstökk og trúi að hinn efsti dagur sé rétt handan
við homið? Eða er þetta afleiðing af dugleysi
þjóðkirkjunnar við að halda innan sinna vébanda
virkri orðræðu um Guð?
Mér er næst því að halda að það síðasttalda se
réttast. Allt frá því á síðustu öld þegar frjálslyndir
guðfræðingar tóku að efast um sannleiksgildi
hluta ritningarinnar hefúr kirkjan hallað sér æ
meir að helgisiðum sínum og ritúali. I stað þess
að taka þátt í leitinni að hinum sögulega Jesú og
endurmeta sjálfa sig og sögu sína vildi hún finna
í arfleið sinni það öryggi sem hinir frjálslyndu
vildu svipta hana með gagnrýninni. Kirkjan lagði
traust sitt á helgisiðina í þeirri von að sagan hefði
fært henni hina réttu leið til að vegsama Guð —
eða að hægt væri að fá söfnuðinn til að leggja
trúnað við þetta. Þetta var því nokkurs konar
framfaratrú, trú á að smátt og smátt hefði mann-
kynið fúndið hina réttustu leið.
Þessari sömu tilhneigingu hafa kirkjugestir á
íslandi fylgst með á undanförnum árum. Gamlir
helgisiðir hafa verið endurvaktir, gamlar trúar-
játningar teknar upp að nýju og heilögu sakra-
menti er núorðið útdeilt við hverja messu. Á
meðan kirkjan hefúr reynt að endurnýja sig með
þessum hætti hefúr virk umræða um kristnina,