Læknablaðið : fylgirit - 01.02.1978, Page 14
12 — AF HAGLEIK LÆKNISHANDA
Gleraugu Ásgrims Hellnaprests (1758-1829).
Sennilega elztu gleraugu í Þjóðminjasafninu
(Ljósm. Gísli Gestsson)
Gleraugnahús Steindórs Helgasonar, sýslumanns
(1683-1766) Þjóðminjasafn nr: 1036
(Ljósm. Gísli Gestsson)
Talið er að Pétur Einarsson hafi fyrstur manna
notað gleraugu hérlendis. Var hann því af sumum
nefndur Gleraugna-Pétur. Látamun nærri að hann
hafi fæðst um 1505. Hann var sýslumaður á
Snæfellsnesi og síðar prestur í Hjarðarholti og
officialis. Haíði hann framazt erlendis.
I Þjóðminjasafninu í Reykjavík eru nokkur gömul
gleraugu, fiest frá 19. öld. Gleraugnahús eru þarsem
Steindór Helgason, sýslumaður í Hnappadalssýslu
hefur átt, en hann var uppi 1683-1766. Hafa í
þessum húsum verið gleraugu, sem sátu fram á nef-
broddi og er skorið út fyrir þeim, en sjálf gleraugun
hafa ekki varðveitzt.
Elztu gleraugun í safninu svo vitað sé hefur
Asgrímur Hellnaprestur Vigfússon átt, en hann var
uppi 1758-1829. Ná álmurnar á þeim upp á
gagnaugu. Svipuð gerð af gleraugum eru þar einnig
en þau átti Þórarinn Ofjörð, sýslumaður, er var
uppi 1793-1823.