Læknablaðið : fylgirit - 01.07.1995, Blaðsíða 14

14
LÆKNABLAÐIÐ 1995; 81
Guðmundur Hannesson, héraðslæknir (1896-
1908.
Á eftir Þorgrími settist hér að Guðmundur
Hannesson, síðar prófessor. Hann bar höfuð og
herðar yfir aðra lækna hér fram að þeim tíma. Við
komu hans hingað fjölgaði innlögnum á sjúkra-
húsið úr 15 upp í 112 á ári að meðaltali. Ásamt með
nöfnum sínum tveimur, Guðmundi Björnssyni og
Magnússyni innleiddi hann smitgát, það er asep-
tik. hér á landi á árunuin 1895-1905 og þar með
skurðlækningar. Hann var héraðslæknir og
sjúkrahúslæknir 1896-1907 og á þeim árum gerði
hann 39 holskurði til sulla, missti aðeins þrjá eftir
aðgerð, segir Vilmundur. Guðmundur Hannes-
son gerði á Akureyri margar aðrar meiri háttar
aðgerðir en við sullum, framkvæmdi holskurði
við margskonar innyflameinum, gerði aðgerðir á
eitlum, útlimum og beinum, opnaði höfuðkúpu
við heilaæxlum tvisvar og við heilasulli einu sinni.
Barkaskurði við bjúg íbarkaopi vegna barnaveiki
gerði hann yfirleitt í heimahúsum. Við augnsjúk-
dóma fékkst hann einnig á Akureyri, gerði augn-
aðgerðir, flestar við gláku en líka við dreri. Jafn-
hliða skurðlækningum sínum þjónaði hann víð-
lendu 4000 manna héraði með tilheyrandi
viðtölum og skoðunum, vitjunum og læknisferð-
um. Ykjulaust má segja, að hann hafi verið
óhemju afkastamikill læknir og ódeigur til stór-
ræðanna þegar því var að skipta. Hann var með
fádæmum ötull og ósérhlífinn í starfi og var atorka
hans undraverð. Svo segir Vilmundur; „Langa-
thafnasamastur og tilþrifamestur Guðmundanna á
upphafsárum smitgátar var Guðmundur Hannes-
son og lengst af starfstíma hans á Akureyri stóðu
nafnar hans báðir saman honum hvergi nœrri á
sporði um fjölda umtalsverðra aðgerða. “ Hann
var fyrsti læknir sem framkvæmdi botnlangatöku
hér á landi. Var það 2. september 1902. Þá fékk
hann því framgengt að sjúkrahús var byggt á Ak-
ureyri fyrir 16 rúm, teiknaði það sjálfur svo og
íbúðarhús handa sér og fjölskyldu sinni, hvort
tveggja við Spítalaveg.
Akureyri 1880.