Fjárfesting 1945-1989 - 01.06.1991, Page 17

bifreiðum, vinnuvélum og skrifstofuvélum og 5% af raforkuverum. Þessar
tölur eru allar miðaðar við afskrift af afskrifuðu verðmæti.
Pjóðarauðurinn er reiknaður bæði á föstu verði og á verðlagi hvers árs. Á
verðlagi hvers árs fer útreikningurinn fram með þeim hætti að þjóðarauður í
lok fyrra árs er færður til verðlags ársins með sömu verðvísitölu og notuð er á
fjárfestingu hinna ýmsu fjármunategunda milli ára. Að því búnu er viðeig-
andi afskriftaprósentu beitt á hvern lið og fjárfestingu ársins bætt við.
Samanlögð afskrift allra fjármuna úr þjóðarauðsskýrslunum er notuð til
þess að ákvarða muninn á vergri og hreinni landsframleiðslu eða þjóðarfram-
leiðslu.
3. Almenn lýsing aðferða.
3.1 Framleiðsla eða ráðstöfun.
í kafla 1.1 hér að framan er lýst þeim þrem uppgjörsaðferðum sem til
greina koma við þjóðhagsreikningagerð. Þar er meðal annars getið um
framleiðsluaðferð og ráðstöfunaraðferð. Önnur þeirra byggir á því að mæla
verðmætastraumana þar sem þeir myndast en hin þar sem verðmætum er
ráðstafað. Ef rétt er metið má einu gilda hvor aðferðin er notuð, niðurstaðan
á að vera sú sama. Fjárfestinguna má einnig meta samkvæmt þessum tveim
aðferðum, annars vegar þar sem hún er framleidd eða á uppruna sinn og hins
vegar þar sem henni er ráðstafað. Uppruni fjárfestingarinnar getur ýmist
verið innlend framleiðsla á fjárfestingarvöru eða innflutningur. Hér kemur
hins vegar upp það vandamál að iðulega er torvelt að greina á milli
fjárfestingar og viðhalds og á það bæði við um innlenda framleiðslu og
innflutning. Ef engin tilraun er gerð til þess að greina viðhaldið frá í
upprunahlið má stilla upp eftirfarandi jöfnu:
Ub + Mf = I + V + Xf
Hér er :
Ub : umfang byggingarstarfsemi það er framleiðsluvirði
viðeigandi atvinnugreina skv. framleiðsluuppgjöri
Mf : innfluttar fjárfestingar- og viðhaldsvörur
I : verg fjárfesting
V : gjaldfært viðhald atvinnustarfsemi
Xf: útfluttar fjárfestingarvörur
Vinstri hlið jöfnunnar sýnir uppruna en sú hægri ráðstöfun. Þjóðhagsstofn-
un hefur ekki reglulega stillt upp uppruna- og ráðstöfunarhlið samkvæmt
þessari jöfnu. En samkvæmt athugun sem gerð var fyrir nokkrum árum og
náði til áranna 1980-1983 kom í ljós að ráðstöfunarhliðin var jafnan hærri en
upprunahliðin og munaði 10 til 12%.
í þessari skýrslu er viðfangsefnið að meta fjárfestinguna og með hliðsjón af
því sem nú hefur verið rakið má ljóst vera að slíkt væri unnt að gera