Sveitarstjórnarmál - 01.03.1995, Síða 50

HÚSNÆÐISMÁL
og jafnframt hnitmiðaðra en nú er.
Hér skulu nefnd fjögur helstu dænti
um þetta atriði:
1. Lagt er til að víkja megi frá
reglum um greiðslugetu ef umsækj-
andi sýnir fram á að hann geti um
skeið risið undir meiri greiðslubyrði
en reglur segja til um. Breyting
þessi er tilkomin vegna ábendinga
frá húsnæðisnefndum á landsbyggð-
inni sem bentu á að fulltrúar hús-
næðisnefnda hefðu oft á tíðuni
þekkingu á högunt umsækjenda og
gætu því mælt með að þeir gætu,
tímabundið, borið þyngri greiðslu-
byrði en almennt greiðslumat kveð-
ur á um. Hér komi m.a. til óformleg
aðstoð vandamanna meðan ungt
fólk sé að komast yfir erfiðasta
hjallann.
2. Heimilt verður að víkja frá
reglum um hámarksstærð íbúða
þegar notaðar íbúðir eiga í lilut,
þannig að stærð íbúða komi ekki í
veg fyrir hagstæð íbúðakaup í sveit-
arfélagi, enda sé ekki annað hús-
næði fyrir hendi í sveitarfélaginu.
Samkvæmt þessu getur húsnæðis-
inálastjóm veitt lán til kaupa á not-
uðunt íbúðum sem eru stærri en 130
fermetrar, brúttó. Hér er þó reiknað
með að farið verði varlega í sakim-
ar.
Með sömu rökum eru reglur um
lán til bílskýla rýmkaðar þegar um
notað húsnæði er að ræða.
3. Heimilt verður að veita sér-
stakt viðbótarlán til eigenda félags-
legra íbúða vegna utanhússviðhalds
í fjölbýlishúsum. Komið hefur í ljós
að víða um land þarfnast fjölbýlis-
hús, með félagslegum íbúðum í eigu
einstaklinga, gagngerra endurbóta
utanhúss eigi húsin ekki að liggja
undir skemmdum sem getur haft í
för nteð sér fjárhagslegt tjón fyrir
Byggingarsjóð verkamanna. Af
ýmsum ástæðum hefur viðhaldi
ekki verið sinnt jafnóðum uns
kostnaður við endurbætur er orðinn
íbúðareigendum ofviða. Ætlunin er
að lán verði einungis veitt til kostn-
aðarsamra endurbóta utanhúss, svo
sem þegar um er að ræða endur-
byggingu eða viðamikla viðgerð á
þaki, viðgerð og klæðningu á veggj-
um utanhúss, o.fl.
4. Enn eitt dæmi um aukinn
sveigjanleika felst í því að telja
ntegi fjármagnskostnað annarra að-
ila en Byggingarsjóðs verkamanna
lánshæfan. Röksemdin að baki er að
framkvæmdaraðili hafi val unt það
hvort hann taki framkvæmdalán hjá
Byggingarsjóði verkamanna eða hjá
bönkum og sparisjóðum. Fram-
kvæmdalánssamningar Byggingar-
sjóðs verkamanna eru oft til 15
mánaða, en styttri lánstími getur
hentað einstökum framkvæmdarað-
ilun. Skilyrði þess að fjármagns-
kostnaður annarra aðila sé lánshæf-
ur er að lán frá þeim aðila hafi verið
tekið eftir að húsnæðismálastjórn
heimilaði framkvæmdaraðila að
hefja framkvæmdir, svo og að fjár-
magnskostnaðurinn sé lægri eða sá
sami og kostnaður af láni Bygging-
arsjóðs verkamanna.
Einföldun á lánakerfinu
Einföldun á lánakerfinu verður
gerð þannig að í stað tveggja lána til
almennra kaupleiguíbúða, 70 og
20% lán, verður veitt eitt 90% lán.
Auk einföldunar er hér einnig unt
kjarabót að ræða þar sem 90% lánið
er langtímalán, en 20% lánið var til
skemmri tíma.
Fyrning veröur 1%
Fyming verður l% fyrir hvert ár
af öllurn félagslegunt eignaríbúðum
sem byggðar eru eftir gildistöku
laga nr. 50/1980, en í gildi hafa ver-
ið margs konar fymingar. Auk ein-
földunar felur l% fyrning í sér
kjarabót fyrir eigendur félagslegra
íbúða.
Ný ákvæöi um feril endur-
sölu íbúöa
Akvæði laganna um kaupskyldu,
forkaupsrétt og endursölu félags-
legra eignaríbúða hafa hlotið gagn-
gera endurskoðun, fyrst og fremst til
skýringarauka, en ákvæði laganna
unt þetta efni hafa þótt torskilin með
þeirri hættu fyrir réttaröryggið sem
slíkri lagasetningu fylgir.
Af einstökum nýmælum í þeint
kafla laganna skal bent á að gert er
ráð fyrir nýju fyrirkomulagi við mat
á verðgildi endurbóta á íbúð. Hús-
næðismálastjóm setur skýrar reglur
um þetta efni enda oft vandmeðfarið
eins og menn þekkja. I reglunum
verður kveðið á um verðgildi og
endingartíma þeirra byggingarþátta
sem í hlut eiga, hvaða þættir teljist
til viðhalds og á ábyrgð eiganda og
hvaða þættir teljist til endumýjunar
og endurbóta.
Leiöir til lausnar standi
íbúöir auóar
Lögfestar hafa verið tvær leiðir til
lausnar þeim vanda sem rís þegar
félagslegar íbúðir standa auðar. - Sú
fyrri felur í sér heimild húsnæðis-
málastjórnar til að veita fram-
kvæmdaraðila hagstætt lán (lánskjör
þau sömu og til leiguíbúða), enda
verði íbúð hvorki seld né leigð og
svo hafi verið ástatt í a.m.k. sex
rnánuði. Þegar úr rætist, og íbúð
annaðhvort seld eða leigð, verður
lánið gjaldfellt og veitt nýtt 90% lán
skv. almennum reglum. - Með síð-
ari leiðinni er heimilað að selja fé-
lagslega íbúð á almennum markaði,
enda sé ljóst að íbúðin sé óseljanleg
og henti ekki sem félagsleg íbúð.
Við sölu skal framkvæmdaraðili
greiða upp lán og vanskil Bygging-
arsjóðs verkamanna eða Byggingar-
sjóðs ríkisins. Verði hagnaður við
sölu rennur hann til Byggingarsjóðs
verkamanna.
Ekki em tök á að gera hinum nýju
lögum tæmandi skil hér og því
standa ýmis atriði eftir sem vert er
að benda á, bæði efnisatriði svo og
atriði sem ætlað er að skýra og
skerpa það sem óljóst hefur þótt.
Vísa verður til laganna nr. 58/1995
til nánari upplýsinga. En hér hefur
engu að síður verið leitast við að
drepa á það helsta.
44