Sveitarstjórnarmál - 01.03.1999, Blaðsíða 36
SKIPULAGSMAL
Fjarskiptamastur Tals hf. við Síðumúla í Reykjavík.
samið hafi verið um samnýtingu á
aðstöðu þeirri sem forveri þeirra,
ríkisstofnunin Póstur og sími byggði
upp fyrir almannafé í þágu fjarskipt-
anna í landinu.
Skipulag og fjarskipta-
mannvirki
Eins og skylt og eðlilegt er hefur
Tal hf. frá upphafi sótt um bygging-
arleyfi fyrir öllum framkvæmdum
sínum, bæði i þéttbýli og dreifbýli. I
sumum tilvikum hefur verið um
fjarskiptamöstur
að ræða og hefur
þá oft í fyrsta
sinn reynt á
byggingar- og
skipulagsnefndir
að fjalla um slík
mannvirki og
búnað. Tal hf.
1 e g g u r
áherslu á að
starfsemi fyrir-
tækisins er mik-
ilvæg almenn-
ingsþjónusta af
sama tagi og
dreifikerfi veitu-
stofnana og sam-
göngumannvirki.
I þessum sam-
skiptum hefur
oft komið i ljós
hve lítill gaumur
staðarvali fjar-
skiptamann-
virkja hefur ver-
ið gefinn í skipu-
lagsvinnu. Yfir-
leitt hafa bygg-
ingaryfirvöld
e i n u n g i s
óljósa hugmynd
um staðsetningu
þeirra í umdæmi
sínu og það er
undir hælinn lagt
hvort þau eru
merkt inn á
skipulagsupp-
drætti. Þó segir i
skipulags- og
byggingarlögum
að í aðalskipulagi skuli koma fram
stefna sveitarstjómar um samgöngu-
og þjónustukerfi. Þetta er að sjálf-
sögðu arfur frá fýrri tíð eins og áður
er drepið á. Nú á dögum em fjar-
skipta- og fjarmiðlafyrirtæki fleiri
en áður og væntanlega eru það
hagsmunir hvers sveitarfélags að
sem flest þeirra sjái tilefni til þess
að bjóða íbúunum þjónustu sína.
Um leið leggur það þá skyldu á
herðar sveitarstjórnum að taka af-
stöðu til staðarvals mannvirkja af
þessu tagi. Þessar ákvarðanir em oft
ekki auðveldar því að yfírleitt eru
einhverjir mótfallnir þeim. I raun-
inni er það nauðsynlegur hluti
skipulagsvinnu að ígmnda þær þarf-
ir og þau álitamál sem taka þarf tillit
til við staðarvals þeirra. Það er síðan
hagur flestra að þau mannvirki sem
fyrir em séu samnýtt eftir því sem
kostur er. Einnig að þær kvaðir séu
settar á ný mannvirki að öðmm aðil-
um en byggjandanum sé gefinn
kostur á að koma þar fyrir búnaði,
enda komi eðlilegt afgjald fyrir o§
öryggi mannvirkisins sé ekki rýrt. I
Danmörku er í bígerð löggjöf sem
heimilar sveitarfélögum að krefjast
þess að farsímafyrirtæki samnýti
aðstöðu í möstmm og er það gert til
þess að draga úr mastrabyggingum
eftir því sem kostur er.
Lokaoró
Líklegt er að á næstu ámm verði
enn unnið að byggingu fjarskipta-
mannvirkja. Dreifíkerfi útvarps og
sjónvarps em komin til ára sinna og
nú hillir undir stafrænt útvarp og
sjónvarp. Á síðasta ári byggði
Landssíminn við GSM-kerfi sitt
sem aldrei fyrr og Tal hf. mun ekki
láta sitt eftir liggja. Dreifikerfí fýrir-
tækisins nær nú yfir stóran hluta
Suðvesturlands og mun enn verða
aukið við útbreiðslu þess á næst-
unni. Reynslan sýnir að öflun bygg-
ingarleyfa fyrir búnað okkar getur
verið mjög erfið og tímafrek. Víst er
að skipulags- og byggingarmál em
einn af þeim þáttum sem koma til
athugunar þegar ákvarðanir verða
teknar um staðarval farstöðva. Ég
vil hvetja sveitarstjómarmenn og þá
sem vinna að skipulagsmálum fýrir
sveitarfélög til þess að gefa þessu
máli gaum. Með réttum vinnu-
brögðuin getur það verið öllum til
hagsbóta. Ef búið er að ná samstöðu
i byggðarlögunum um það hvar
reisa megi fjarskiptamannvirki, þá
geta fjarskiptafyrirtæki gengið að
aðstöðunni nokkuð vísri og íbúamir
notið fjölbreyttari þjónustu fyrir
vikið.
30