Morgunblaðið - 18.11.2013, Blaðsíða 14
14 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 18. NÓVEMBER 2013
VIÐTAL
Sigurður Bogi Sævarsson
sbs@mbl.is
Sauðfjárbúskapur, silungsveiði og starfsemi
tengd ferðaþjónustu er undirstaða búskapar í
Þingvallasveit. Föst búseta er á um tíu bæjum í
sveitinni sem er hluti af Bláskógabyggð.
„Einhverju sinni var sagt í blaðagrein að
Þingvallasveitin væri afdalasveit í alfaraleið. Slíkt
á ekki lengur við, hér eru góðir vegir og hundruð
þúsunda ferðamanna fara hér í gegn á hverju ein-
asta ári. Sveitin sjálf og búskapur hér eru hins
vegar með sama svipnum og áður; eru það sem
einhver myndi kalla gamla Ísland,“ segir Kol-
beinn Sveinbjörnsson á Heiðarási.
Vinna innan seilingar
Tvíbýli er á Heiðarbæ í Þingvallasveit og er
Kolbeinn frá Heiðarbæ I. Þar bjuggu foreldrar
hans, þau Sveinbjörn Jóhannesson, sem nú er lát-
inn, og Steinunn Guðmundsdóttir. Jóhannes,
bróðir Kolbeins býr nú þar með fjölskyldu sinni
og er með stórt fjárbú. Þar býr einnig Steinunn.
Kolbeinn og hans fólk búa hins vegar á Heiðarási,
landi sem byggt er úr jörðinni Skálabrekku.
„Satt að segja kom ekki annað til greina en
að setjast að hér í sveitinni. Nú er það ekki svo að
helgi og saga Þingvalla ráði því að fólk búi hér því
enginn lifir á slíku, nema jú óbeint í gegnum
ferðaþjónustuna. Það sem ræður í okkar tilviki er
að okkur fjölskyldunni líður vel í þessu umhverfi
og við höfum hér vinnu innan seilingar,“ segir
hann.
Vestur yfir heiði
Kolbeinn og Borghildur Guðmundsdóttir
kona hans eiga fjögur börn, þrjú þeirra fara í
grunnskóla á Laugarvatni en það yngsta fer dag-
lega með móður sinni í Mosfellsbæ, en Borghildur
er leikskólakennari og starfar þar.
Löng hefð fyrir því að Þingvellingar sæki
þjónustu og félagskap vestur yfir heiði, þangað
sem er aðeins um 25 mínútna akstur og oftast
greiðfært þessi árin. Syngja þeir frændur Kol-
beinn og Sveinbjörn Einarsson frá Heiðarbæ II
með Karlakór Kjalnesinga og láta hvorki skaf-
renning né annað stöðva sig.
Verktaka- og þjónustubúskapur er störf Kol-
beins. Hann er vélsmíðameistari og starfaði í
nokkur ár sem slíkur í Reykjavík. Eftir að fjöl-
skyldan settist að í Þingvallasveitinni hefur Kol-
beinn hins vegar einkum tekið að sér verkefni við
jarð- og girðingavinnu, smíðar og fleira slíkt með-
al annars fyrir þjóðgarðinn á Þingvöllum sem
bændur og sumarhúsaeigendur á svæðinu.
„Þetta snýst um útsjónarsemi og að hafa
þrautseigju til að bjarga sér. Sjá tækifæri í stöð-
unni og lausnir á þeim verkefnum sem eru í gangi
hverju sinni,“ segir Kolbeinn sem síðustu daga
hefur verið að setja upp girðingar austur í Laug-
ardal fyrir Vegagerðina. Og þegar því sleppir eru
á listanum ýmis önnur verkefni af svipuðum toga.
Bæir í byggð í Þingvallasveit eru Mjóanes,
Brúsastaðir, Kárastaðir, Heiðarás, Skálabrekka
II, Heiðarbæirnir, þar sem eru þrjú heimili, og
Stíflisdalur. Á þessum bæjum búa samanlagt um
25 manns, árið um kring.
Þá veiddust lifandis ósköp
Þeim jörðum sem að vatninu liggja fylgja
veiðiréttindi í Þingvallavatni og í tímans rás hafa
þau verið ágæt búbót.
„Framkvæmdir við Efra-Fall í Soginu árið
1959 röskuðu lífríkinu í Þingvallavatni sem nú er
reyndar aftur komið í þokkalegt jafnvægi,“ segir
Kolbeinn sem þekkir vel til veiðinnar. Undirteg-
undir bleikju eru fjórar í vatninu, síla- og kuð-
ungableikja eru fiskar sem geta orðið nokkuð
vænir. Þá er til dvergbleikja en mest ber á murtu,
smáfiskum sem yfirleitt eru á bilinu 80 til 100 g.
Þá má ekki gleyma stórurriðanum sem getur orð-
ið verulega vænn.
„Í eina tíð veiddust lifandis ósköp af murtu í
vatninu sem var hversdagsmatur hér. Hún var
líka gjaldmiðill, í viðskiptum til dæmis við Laug-
dælinga og var gengi myntarinnar þannig að fyrir
1.000 murtur fékkst veturgömul kind. Einnig var
skipt á murtu og kartöflum og jafnvel hrossabeit.
Svona viðskiptahættir eru að mestu aflagðir og nú
er þetta í beinni sölu, enda þótt veiði og tekjur af
henni vegi ekki jafn þungt í búskap og afkomu hér
og áður var,“ segir Kolbeinn – sæll í sveitinni og
vill ekki annars staðar vera.
Þrautseigja í Þingvallasveit
Gamla Ísland í alfaraleið við Þingvallavatn Girðingabóndinn leitar lausna
Um tíu bæir í byggð Margt sótt í Mosfellsbæ Veiðin er ágæt búbót
Morgunblaðið/Sigurður Bogi
Lopapeysumaður „Nú er það ekki svo að helgi og saga Þingvalla ráði því að fólk búi hér því enginn
lifir á slíku, nema jú óbeint í gegnum ferðaþjónustuna,“ segir Kolbeinn sem býr að Heiðarási.
Guðríður Arnar-
dóttir, bæjar-
fulltrúi í Kópa-
vogi og
framhaldsskóla-
kennari, hefur
ákveðið að gefa
kost á sér til for-
mennsku í Félagi
framhaldsskóla-
kennara.
Núverandi for-
maður félagsins, Aðalheiður Stein-
grímsdóttir, mun ekki gefa kost á
sér til endurkjörs og því ljóst að
kosið verður um nýjan formann,
sem mun taka við embætti næsta
vor. Guðríður hefur kennt raun-
greinar við Fjölbrautaskólann í
Garðabæ síðastliðin 10 ár og verið
bæjarfulltrúi í Kópavogi í rúm sjö
ár fyrir Samfylkinguna.
Vill verða formaður
Félags framhalds-
skólakennara
Guðríður
Arnardóttir
Erlenda flutningaskipið Fernanda
var í gær dregið frá Grundartanga
til Njarðvíkur. Það verður rifið í
Helguvík, þegar aðstaða til þess
verður tilbúin.
Eldur kom upp í Fernöndu þegar
skipið var statt út af Vestmanna-
eyjum. Eftir að áhöfninni var bjarg-
að var skipið dregið til Hafnar-
fjarðar en út aftur vegna þess að
eldurinn blossaði upp á ný. Að lok-
um var skipið dregið til Grund-
artanga þar sem olíu og olíu-
menguðum sjó var dælt úr því.
Faxaflóahafnir lögðu áherslu á
að koma skipinu á endanlegan
áfangastað í gær þar sem veður var
talið hagstætt. Það tókst og dró
dráttarbáturinn Magni skipið út
Hvalfjörð og Faxaflóa.
Fernanda komin að
bryggju í Njarðvík
Ljósmynd/Faxaflóahafnir
Af stað Magni dró Fernöndu á end-
anlegan áfangastað skipsins.
Mikið var um dýrðir í Árskóla á
Sauðárkróki fyrir helgi, þegar ný-
bygging skólans var vígð. Um leið
var haldið upp á 15 ára afmæli skól-
ans, sem varð til við samruna ung-
linga- og barnastigs grunnskólans í
bænum. Af þessu tilefni voru þema-
dagar í skólanum og nemendur 10.
bekkjar háðu sitt árlega dans-
maraþon. Hátíðarhöldunum lauk á
laugardag með afmælishátíð, þar
sem núverandi og fyrrverandi
starfsmenn Árskóla komu saman
ásamt velunnurum.
Á vígsluhátíðinni fékk skólinn
m.a. að gjöf fjórar milljónir króna
frá verkefninu Sáttmála til sóknar,
sem styrkt er af Kaupfélagi Skag-
firðinga. Verður fénu varið til að
spjaldtölvuvæða Árskóla.
Ljósmynd/Árskóli
Dansað Nemendur og kennarar fjölmenntu á vígsluhátíðina í íþróttahúsinu.
Vígsluhátíð hjá Ár-
skóla og 15 ára afmæli
Fjórar milljónir í
spjaldtölvuvæðingu
Ljósmynd/Feykir
Gjöf Óskar G. Björnsson skólastjóri
tekur við gjöfinni frá KS.