Morgunblaðið - 12.12.2013, Blaðsíða 31

Færir þér
fréttirnar
mbl.is
UMRÆÐAN 31
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 12. DESEMBER 2013
Málefni Landbún-
aðarháskóla Íslands
hafa nú um nokkurt
skeið verið í brenni-
depli hér í héraði. Það
má segja að hápunkt-
urinn hafi verið hinn
fjölmenni íbúafundur
sem sveitarstjórn
Borgarbyggðar stóð
fyrir 19. nóvember sl.
Á fundinn mætti ráð-
herra mennta- og menningarmála
og vakti málflutningur hans og orð-
færi vægast sagt nokkra athygli.
Greinargerð þeirra Vífils Karls-
sonar og Magnúsar B. Jónssonar;
„Hvers vegna ættum við að hafa
marga háskóla og dreift há-
skólanám?“ taldi hann gagnrýnivert
plagg og ekki mikils virði án þess
þó að rökstyðja það að öðru leyti en
að tilvitnun í ummæli um litla há-
skóla gæti ekki átt við örstofnun
eins og LbhÍ. Þá sagði hann að
einsdæmi væri að svo fámenn þjóð
eins og Íslendingar rækju sjö há-
skóla. Í ávarpi sínu tók hann einnig
undir þau orð fulltrúa LbhÍ, Björns
Þorsteinssonar, að fram hefði kom-
ið í nýrri úttekt Gæðaráðs háskóla
á starfsemi skólans að draga mætti
í efa möguleika hans til þess að
standast fræðilegar kröfur sem
gera þyrfti til háskóla í framtíðinni.
Niðurstaða ráðherrans var í megin-
atriðum sú að til þess að tryggja
fræðilegar kröfur og í ljósi tak-
markaðra fjármuna væri nauðsyn
að sameina LbhÍ og
Háskóla Íslands.
Það virðist hafa ver-
ið stefna forsvars-
manna LbhÍ um nokk-
urt skeið að farsælast
væri fyrir skólann að
sameinast öðrum há-
skóla. Árið 2009 skip-
aði þáverandi mennta-
málaráðherra, Katrín
Jakobsdóttir, nefnd
sem kanna skyldi fýsi-
leika sameiningar
Landbúnaðarháskóla
Íslands og Háskóla Íslands. Það var
mat nefndarinnar að sameining
LbhÍ og HÍ væri æskileg og að ef
vel tekst til felist í henni faglegur
ávinningur. Nefndin taldi hins veg-
ar að árleg nettóútgjaldaaukning
sameinaðs skóla kynni að nema allt
að 40 m.kr. einkum vegna samræm-
ingar starfskjara starfsmanna. Til-
laga nefndarinnar um fýsileika sam-
einingar byggðist á þeim forsendum
að:
- uppsafnaður og innbyggður
halli á rekstri LbhÍ færist ekki til
sameinaðs háskóla,
- nýjar einingar sem færast til
Háskóla Íslands beri sig skv.
reiknilíkani ráðuneytisins um
kennslu
- óhjákvæmilegur beinn kostn-
aður vegna sameiningar verði
greiddur af sérstöku ríkisframlagi
- starfskjör starfsfólks LbhÍ og
HÍ, sem verður starfsfólk samein-
aðs háskóla verði samræmd.
Miðað við núverandi stöðu LbhÍ
er þessi kostnaður á því ári sem
sameiningin verður um 450-500
m.kr.
Í september 2013 skilaði Gæða-
ráð háskóla ítarlegri úttekt-
arskýrslu um starfsemi LbhÍ og
fylgdi henni eftir með ráðstefnu. Í
þeirri skýrslu fær LbhÍ mjög lof-
samlega umfjöllun og hvergi í
skýrslunni er að finna áðurnefnda
tilvitnun um hugsanlega fræðilega
vanhæfni hans í framtíðinni. Loka-
niðurstaða Gæðaráðsins er römmuð
inn í eftirfarandi setningar.
Treysta má núverandi fyrirkomu-
lagi Landbúnaðarháskóla Íslands,
og þeim líklegu umbótum þar á í
framtíðinni, til að tryggja akadem-
ískar kröfur þeirra prófgráða sem
skólinn veitir. Treysta má núver-
andi styrkleika Landbúnaðarhá-
skóla Íslands, og þeim líklegu um-
bótum þar á í framtíðinni, til að
tryggja gæði kennslu og hand-
leiðslu nemenda.
Með vísan til þeirra tveggja
skýrslna sem hér hefur verið vitnað
til eru staðreyndir um fýsileika
þess að sameina LbhÍ og HÍ þess-
ar:
Það er engin nauðsyn að sameina
LbhÍ og HÍ til að tryggja fræðilega
framtíð sjálfstæðrar starfsemi skól-
ans á Hvanneyri. Sameining þarf að
„takast vel til“ svo af henni verði
faglegur ávinningur. Sameining er
fjárhagslega óhagkvæm, og af
henni viðvarandi kostnaðarauki auk
sérstaks kostnaðar vegna samein-
ingar. Sameining skilur starfs-
menntun í búfræði og garðyrkju
eftir í algjörri óvissu. Sameining
stríðir gegn byggðasjónarmiðum og
áherslum síðari ára um aukna fjöl-
breytni í atvinnulífi á landsbyggð-
inni. Sameining þjónar hvorki al-
manna- né samfélagslegum
hagsmunum.
Af þessari upptalningu sést að
það eru margvíslegar ástæður fyrir
því að efla og styrkja sjálfstæða
framtíð LbhÍ og engin rök fyrir
áherslu ráðherra og forsvarsmanna
skólans á því að leggja stofnunina
niður og sameina hana HÍ. Að
þessu sögðu liggja í loftinu eftirfar-
andi spurningar: Getur verið að
hinn mikli áhugi menntamál-
aráherra stjórnist af pólitískum
metnaði og sérhyggju fyrir pólitísk-
um frama fremur en almannahags-
munum? Getur verið að áhugi rekt-
ors og nokkurra lykilmanna skólans
stjórnist af persónulegum ástæðum
fremur en hagsmunum skólans, at-
vinnuvegarins og samfélagsins? Sé
þetta raunin þá eru viðkomandi að-
ilar vanhæfir til að taka ákvarðanir
um framtíð Landbúnaðarháskóla
Íslands og ættu að víkja til hliðar.
Enn um framtíð
Landbúnaðarháskóla Íslands
Eftir Magnús B.
Jónsson » Það virðist hafa verið
stefna forsvars-
manna LbhÍ um nokk-
urt skeið að farsælast
væri fyrir skólann að
sameinast öðrum há-
skóla.
Magnús B. Jónsson
Höfundur er fyrrv. rektor Landbún-
aðrháskólans á Hvanneyri.
Jólatilboð
Z-Brautir og gluggatjöld
Faxafeni 14 - 108 Reykjavík - S. 525 8200 - - Opið virkadaga 10-18 – Laugardaga 11-18
af jólaefnum,
handklæðum
og rúmfatnaði
Gildir frá fim. - lau.
Móttaka aðsendra
greina
Morgunblaðið er vettvangur lifandi
umræðu í landinu og birtir aðsend-
ar greinar alla útgáfudaga.
Þeir sem vilja senda Morg-
unblaðinu greinar eru vinsamlega
beðnir að nota innsendikerfi blaðs-
ins. Kerfið er auðvelt í notkun og
tryggir öryggi í samskiptum milli
starfsfólks Morgunblaðsins og höf-
unda. Morgunblaðið birtir ekki
greinar sem einnig eru sendar eru
á aðra miðla.
Að senda grein
Kerfið er aðgengilegt undir
Morgunblaðslógóinu efst í hægra
horni forsíðu mbl.is. Þegar smellt
er á lógóið birtist felligluggi þar
sem liðurinn "Senda inn grein" er
valinn.
Í fyrsta skipti sem inn-
sendikerfið er notað þarf notand-
inn að nýskrá sig inn í kerfið. Ít-
arlegar leiðbeiningar fylgja hverju
þrepi í skráningarferlinu. Eftir að
viðkomandi hefur skráð sig sem
notanda í kerfið nóg að slá inn
kennitölu notanda og lykilorð til að
opna svæðið. Hægt er að senda
greinar allan sólarhringinn.
Nánari upplýsingar veitir starfs-
fólk Morgunblaðsins alla virka
daga í síma 569-1100 frá kl. 8-18.