Neytendablaðið - 01.03.2011, Blaðsíða 12

Nýjar reglur varðandi forverðmerkingar á kjötvörum tóku gildi
1. mars sl. og er nú óheimilt að forverðmerkja kjötvörur sem
seldar eru í staðlaðri þyngd, svo sem flestar tegundir af pylsum,
tilbúnir réttir og flestar tegundir áleggs.
Margar verslanir virðast eiga erfitt með að koma verðmerkingum
í lag og hafa fjölmargar kvartanir borist Neytendasamtökunum. Á
heimasíðu Samkeppniseftirlitsins má sjá greinargóð svör sem við
nokkrum spurningum sem óneitanlega vakna við þessar breytingar.
Hvernig verða kjötvörur verðmerktar hér eftir?
Svar: Það er matvöruverslana að sjá til þess að verðmerkingar séu
forsvaranlegar og í samræmi við reglur Neytendastofu. Sem dæmi
má nefna að matvöruverslanir geta verðmerkt pakkningar sem
eru að staðlaðri þyngd (allar jafn þungar) með hillumerkingu eða
merkingu við pinna (t.d. fyrir áleggspakkingar) eins og tíðkast um
fjöldamargar dagvörur. Einnig geta matvöruverslanir verðmerkt
hverja og eina pakkningu sjálfar. Verslanir hafa frest til 1. júní
nk. til þess að útfæra verðmerkingar á óstöðluðum vörum (t.d.
lambalærum, kjúlingabringum í bakka o.fl.). Neytendastofa er nú
að huga að breytingum á reglum um verðmerkingar þar sem kveðið
verður á um það hvernig nýta megi strikamerki við verðmerkingar
á óstöðluðum vörum. Er þá átt við að svokallaðir verðskannar (eða
strikalesarar) séu aðgengilegir fyrir viðskiptavini verslana þannig
að þeir geti borið strikamerki upp strikalesurunum og á þann hátt
fengið upplýsingar um verð hverrar vörueiningar jafnvel þó hver
pakkning sé mismunandi að þyngd.
Leiða breytingarnar til hærra verðs á viðkomandi vörum?
Svar: Því hefur verið haldið fram að breytingarnar leiði til
umfangsmikils kostnaðarauka fyrir verslanir, sem nú þurfi að ráðast
í dýrar breytingar í verslunum sínum og annast verðmerkingar með
óhagkvæmari hætti en áður. Samkeppniseftirlitið telur ekki að
svo þurfi að vera. Þannig benda athuganir Samkeppniseftirlitsins
t.d. ekki til þess að svokallaðir verðskannar séu fjárfesting af því
tagi að hún þurfi að hafa áhrif á verð verslana á viðkomandi
vörum. Þá er rétt að benda á að nú þegar kjötvinnslufyrirtæki
hætta að verðmerkja vörur með tilheyrandi kostnaði, ætti jafnvel
að skapast svigrúm til lækkunar á heildsöluverði viðkomandi
vara, enda leggjast af ítarleg samskipti kjötvinnslufyrirtækja og
matvöruverslana um smásöluverð.
Hér skiptir hins vegar máli hvaða leiðir verslanir velja við
verðmerkingar. Ætla verður að þær leiti hagkvæmra leiða í því
sambandi.
Er hægt að treysta því að vörur sem kallaðar eru staðlaðar
og eru merktar á hillu séu í raun allar í sömu þyngd?
Svar: Mörg kjötvinnslufyrirtæki búa yfir tækjabúnaði sem gerir
þeim kleift að staðla þyngd vöru með nákvæmum hætti, eða innan
skekkjumarka sem þau hafa samkvæmt reglum. Breytingarnar
munu að líkindum leiða til þess að kjötvinnslufyrirtæki muni hér
eftir staðla þyngd á fleiri vörum en hingað til hefur tíðkast. Það er
til hagsbóta fyrir neytendur.
Verðmerkingum á kjötvörum ábótavant
Neytendasamtökin stóðu fyrir könnun á leiguverði en mjög hefur
skort á slíkar upplýsingar hingað til. Leigjendur voru beðnir að
leggja samtökunum lið og taka þátt í rafrænni könnun. Þátttakan
var vonum framar og alls bárust svör frá 814 leigjendum. Flestir
þeirra búa á höfuðborgarsvæðinu og er póstnúmer 101 vinsælast.
Meðalverð fyrir þriggja herbergja íbúð, sem er algengasta leigu­
formið, er rúmar 118.000 krónur en tæpar 92.000 krónur fyrir
tveggja herbergja íbúð.
Niðurstöður könnunarinnar, auk ítarlegrar umfjöllunar um leigu ­
mark aðinn, má sjá í skýrslunni Leiguverð á heimasíðu Neytenda­
samtak anna ns.is undir leigjendur.
Verðkönnun á leigumarkaði
12 NEYTENDABLA‹I‹ 1. TBL. 2011