Tímarit Máls og menningar - 01.12.1946, Blaðsíða 62

300
TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
dæmi væri laust til umsóknar í annað sinn. Hann fékk einhvers
konar æðri vísbendingu um hann væri réttur maður í þessa stöðu,
hvort heldur það nú stafaði af rómantískum hljómi nafnsins Veder-
sö eða af því, að vinur hans hafði vakið athygli hans á sérkenni-
legri og stórbrotinni náttúru Vestur-Jótlands og mannkostum fólks-
ins og guðhræðslu. Kaj Munk skrifaði sóknarnefndinni og sagðist
bráðlega verða guðfræðikandídat og geta vel hugsað sér að verða
prestur í Vedersö, „ef húsaskipun á prestssetrinu væri í fjórum
álmum“. Þremur dögum síðar kom það svar, að húsin á prests-
setrinu væru í þremur álmum og því næstum í samræmi við óskir
hans, og varð það þá úr, að Kaj Munk skyldi halda reynslupré-
dikun sína á nýjársdag.
Þannig varð Kaj Munk prestur í þeirri sókn, sem varð starfssvið
upp frá því og jafnframt varð honum ímynd allrar Danmerkur.
1. júní 1924 hélt hann innreið sína í Vedersö. Hann, sem var lík-
astur þvengmjóum flækingsstúdent, lotinn í herðum og veiklulegur í
útliti, var nú orðinn prestur og gaf sig brátt allan að embættis-
störfum. Hann heimsótti gamalmenni og sjúklinga, prédikaði, rök-
ræddi og tók fólk tali, hristi af sér stúdentsrykið, lærði að fara
með byssu og varð fyrr en varði góð skytta. En hann sneri samt
ekki baki við ritstörfunum í nýja umhverfinu.
í tómstundum lauk hann við leikritið um Heródes („En Idea-
list“) og sendi það Konunglega leikhúsinu undir dulnefni. Leikritið
var endursent, það þurfti að stytta það. Kaj Munk varð fyrir mikl-
um vonbrigðum. Væri leikritið of langt, því skyldu þeir þá ekki
geta leikið það á tveimur, jafnvel þremur kvöldum Hann endur-
samdi samt leikritið í styttri mynd, og fór um leið sjálfur til Kaup-
mannahafnar til þess að tala við ritskoðara Konunglega leikhúss-
ins, Hans Brix prófessor. Þetta viðtal, sem hófst á því, að Kaj
Munk gekkst við faðerni leikritsins, varð upphaf einlægrar vin-
áttu þessara gagnólíku manna og merkilegrar samvinnu óstýriláts
skálds og gagnrýnanda, sem í senn skildi hann og vildi honum vel.
Erfitt er að gizka á, hvað tengdi þá saman annað en aðdáun
hvors tveggja á hinum, enda þótt hún væri oft blandin hvassri gagn-
rýni. Benda má þó á, að báðir voru þeir nokkuð einmana um þetta
leyti og þóttust ekki bera úr býtum þá viðurkenningu, sem þeim