Lögmannablaðið - 01.10.2006, Blaðsíða 19

LÖGMANNABLAÐIÐ – 3 / 2006 > 
Lögfræðingafélag Íslands hélt þann 22.
september síðastliðinn í samstarfi við
dómsmálaráðuneytið viðamikið mál-
þing um frumvarp til laga um nýtt
réttarfar í sakamálum og helstu mál-
efni sem efst eru á baugi á því rétt-
arsviði.
Að loknum hádegisverði setti Björn
Bjarnason dómsmálaráðherra þingið.
Í ræðu hans kom m.a. fram að þró-
unin væri í þá átt í Evrópu að settar
yrðu samræmdar reglur um flest svið
refsiréttarins til að auðvelda viðbrögð
við vaxandi alþjóðlegri glæpastarfsemi
og til að tryggja lögreglu sem einfald-
asta leið til að hafa hendur í hári
afbrotamanna. Þá væri lögð áheyrsla á
samræmi í rannsóknarheimildum lög-
reglu, ekki síst á sviði fjarskipta sem
rekja mætti til síaukinnar rafrænnar
glæpastarfsemi.
Í kjölfar ávarps dómsmálaráðherra
gerði Eiríkur Tómasson lagaprófessor,
einn frumvarpshöfunda, grein fyrir
helstu breytingum og nýmælum frum-
varpsins. Í máli hans kom fram að
þrátt fyrir ýmsar breytingar, stórar og
smáar, þá eru meginreglur sakamála-
réttarfars óbreyttar. Meðal breytinga
sem lagðar eru til með frumvarpinu
er að tekið verði upp heitið sakamál í
stað opinberra mála og að kveðið er á
um meðferð sakamála á nokkurn veg-
inn tæmandi hátt. Þá er form frum-
varpsins hliðstætt í uppbyggingu og
lög um meðferð einkamála.
Ein helsta breytingin sem boðuð er
í frumvarpinu er sú að ákæruvald-
inu er skipt í þrjú stjórnsýslustig.
Ragnheiður Harðardóttir vararíkissak-
sóknari fjallaði sérstaklega um þenn-
an þátt frumvarpsins. Rakti hún fyrst
sögu ákæruvaldsins en vék því næst að
stöðu þess samkvæmt frumvarpinu.
Gagnrýndi hún nokkuð að ekki væri
nægjanlega skýrt kveðið á um það í
frumvarpinu hverjir væru ákærendur,
t.d. hver væri staða löglærðra fulltrúa
ákæruvaldsins.
Stefán Már Stefánsson lagaprófessor
gerði því næst grein fyrir hugtakinu
sönnun og nokkrum meginreglum því
tengdu. Skýrði hann frá rannsóknum
sínum á erlendum rétti og ræddi gildi
ólögmætra sönnunargagna, sönnunar-
kröfur og sjónarmið um milliliðalausa
málsmeðferð og sönnunarmat. Færði
hann m.a. rök fyrir því að fræðilega
stæðist það að dómari byggði áfell-
isdóm aðallega eða eingöngu á einni
munnlegri skýrslu.
Að loknu kaffihléi fjallaði Lykke
Sørensen vararíkissaksóknari í Dan-
mörku um rannsóknaraðgerðir lög-
reglu andspænis breyttum aðstæð-
um svo sem vegna hryðjuverka og
skipulagðrar glæpastarfsemi. Ljóst var
Málþing um nýtt réttarfar
í s­akamálum
Mikill áhugi er meðal lögfræðinga á frumvarpi dómsmálaráðherra um nýtt réttarfar í sakamálum en 210 manns mættu á
málþingið.