Fréttablaðið - 14.11.2014, Blaðsíða 28

4 • LÍFIÐ 14. NÓVEMBER 2014
F rammistöðukvíði hrjáir marga karlmenn, sérstaklega unga og
frekar óreynda.“ Svo mælti ungur
myndarlegur maður er við sátum
og teyguðum einn jólaöl. Ætli það
hafi ekki þurft nokkra sopa til að
losa um málbeinið því þetta var
greinilega umræða sem er við-
kvæm og orð sem erfitt var að
segja upphátt. Ég velti því fyrir
mér hvað fælist í því, var hann að
tala um að ná honum ekki upp eða
að hann fengi það of snemma eða
jafnvel að hann vissi bara ekkert
hvað hann ætti að gera og hvern-
ig ætti að gera það. Allt þetta
reyndist vera innifalið í orðun-
um frammi stöðukvíði. „Mér finnst
eins og við eigum að kunna allt og
bara geta og gera.“ Þetta er ekki
í fyrsta sinn sem ég heyri ungan
mann hafa áhyggjur af þessu en
ég hef aðeins heyrt af þessu frá
strákum sem kela við stelpur. Þá
er nokkuð áhugavert í þessu sam-
hengi, að í einum tíma þegar við
töluðum um sjálfsfróun þá svaraði
ein stúlkan: „Æ, þetta er svo mikið
vesen, hann bara gerir eitthvað, á
hann ekki að kunna þetta?“
Þegar stórt er spurt er oft fátt
um svör. Af hverju eiga karlmenn
að kunna á konur í kynlífi (nú
eða aðra karlmenn)? Af því þeir
hafa séð klám? Frammi stöðukvíði
getur stafað af allskonar ástæð-
um en mig grunar að undirstað-
an liggi í að útskýra að kynlíf sé
þekking á eigin líkama. Einnig að
segja bólfélaganum hvað þér þykir
gott og að spyrja hvað viðkomandi
Ef þú hefur spurningu um
kynlíf þá getur þú sent
Siggu Dögg póst og
spurningin þín gæti birst í
Fréttablaðinu.
sigga@siggadogg.is
VILTU SPYRJA UM KYNLÍF?
„Elskhugar
og bólfélagar
þessa heims,
það er
ekki í ykkar
höndum
að kunna
á líkama
annarra
heldur þurfið
þið viljann til
að læra.“
Nanna Árnadóttir
íþróttafræðingur
ÉG NÆ HONUM EKKI UPP
Það er fátt notalegra en að slaka á
uppi í sófa og lesa góða bók. Úr-
valið er mikið af öllum tegundum
bókmennta í búðunum og margar
góðar bækur komnar út fyrir jólin.
Nældu þér í eina sem hentar þér
og njóttu lestursins.
HOLLRÁÐ
HELGARINNAR
Lestu bók
Ert þú með fullkomnunaráráttu?
Hefurðu tekið eftir að hún eykst
þegar streitan er mikil? Passaðu
þig á þessu því það er hætta á
að þú farir að tala þig niður innra
með þér. Þannig myndast innri
streituvaldur sem truflar mikið.
Reyndu heldur að gleðjast yfir því
sem þú hefur gert vel.
Heimild: www.stress.is
STREITURÁÐ
VIKUNNAR
Fullkomnun er
ekki markmiðið
Um 60% af líkamanum eru vatn
og allur líkaminn reiðir sig á vatn
á einhvern hátt. Það flytur nær-
ingarefni til frumna, losar líffær-
in við eiturefni, heldur vefjum
í eyrum, nefi og hálsi rökum og
viðheldur heilbrigðri húð. Önnur
dæmi um mikilvægi vatns í lík-
amanum eru að það svalar þorsta,
viðheldur blóðmagninu í líkam-
anum, hjálpar meltingunni, smyr
liðamótin, dregur úr matarlyst, og
minnkar eða linar höfuðverk.
Á hverjum degi losar líkaminn
sig við mikið magn vatns einung-
is í gegnum öndun, svita og þvag-
lát. Líkaminn losar sig einnig við
vatn við mikinn hita, streitu, við
líkamlega áreynslu og við kaffi-
og áfengisdrykkju en við eðlilegar
aðstæður missir líkaminn um 2-3
lítra af vatni á dag. Við ákveðn-
ar aðstæður gæti líkaminn þurft á
meiri vökva að halda en það getur
átt við ef stunduð er líkamsrækt,
við veikindi þar sem um mikið
vökvatap er að ræða, í miklum hita
og raka eða á meðan meðgöngu
og brjóstagjöf stendur. Ekki eru
allir meðvitaðir um þetta og því er
mjög algengt að fólk drekki ekki
nægilega mikið vatn.
Flestir fá sér þó að drekka
þegar þorstinn fer að segja til sín.
Vatnsdrykkjan verður þó að eiga
sér stað fyrr en það því við þorsta
er aðeins 2% af nægilegu vatns-
magni eftir í líkamanum. Við
vökva skort lækkar hlutfall vatns
í blóðvökva sem verður til þess
að nemar í munnholi senda boð til
ákveðinna þorstastöðva í heilan-
um. Þegar þetta gerist bregst lík-
aminn við með þorsta og munn-
þurrki. Þegar við svo fáum okkur
að drekka eykst magn vatnins í
blóðvökvanum aftur og nemarn-
ir í munnholinu senda boð um að
hætta skuli vatnsdrykkju.
Við öldrun minnkar oft hæfi-
MIKILVÆGI VATNS DRYKKJU
Það átta sig ekki allir á mikilvægi nægrar vatnsdrykkju og hvað stuðlar að vökvatapi líkamans.
HÉR ERU NOKKUR EINFÖLD RÁÐ TIL ÞESS AÐ
PASSA AÐ LÍKAMINN FÁI NÆGILEGA MIKINN VÖKVA
1. Ekki bíða með það
að drekka vatn þangað
til þú finnur fyrir þorsta,
drekktu reglulega yfir
allan daginn.
2. Drekktu frekar minni
skammta oftar heldur en
stærri skammta sjaldnar.
3. Hafðu með þér
vatnsflösku í bílnum, í
vinnunni, þegar þú ert
heima að horfa á sjón-
varpið, á æfingu o.s.frv.
4. Drekktu vatn fyrir, á
meðan og eftir æfingu.
5. Drekktu frekar vatn
en aðra drykki. Það er
besti svaladrykkurinn, al-
gjörlega hitaeiningalaust
og kostar ekki neitt.
6. Drekktu frekar venju-
legt vatn í stað sóda-
vatns, líkaminn nýtir það
betur.
7. Það er síðan ágæt-
is regla að fylgjast með
litnum á þvaginu en við
næga vatnsdrykkju er
það glært en ekki gult.
Vendu þig á að hafa
vatn meðferðis.
leiki líkamans til þess að nema
þorsta og því er algengt að eldra
fólk þjáist af vatnsskorti.
Þegar líkaminn fer að þorna
hægist á honum og þreyta fer að
segja til sín. Bjúgur getur stafað
af ónægum vökvabúskap en hann
getur komið fram þegar nýrun ná
ekki að hreinsa sig nægilega vel.
Önnur einkenni ofþornunar eru
hungur, þurr húð, höfuðverkur,
hægðatregða og dökkt og illa lykt-
andi þvag. Til þess að koma í veg
fyrir ofþornun er mikilvægt að
drekka nægilegan vökva en eðli-
leg vatnsneysla er talin vera um
2-3 lítrar á dag, eða það sem sam-
svarar því sem líkaminn tapar
daglega. Einnig þarf þó að passa
að drekka ekki of mikið vatn því
ef það gerist hafa nýrun ekki í við
að skila frá sér vatninu sem getur
orðið til þess að magn natríums í
blóðinu minnkar.
þyki gott. Í einum tíma kom ungur
maður til mín og talaði um ris-
vandamál sitt og hvað honum þætti
skrýtið og mikið vesen að vera far-
inn að taka Viagra, aðeins 16 ára
gamall. Við sátum saman í dágóða
stund og fórum saman í gegnum
málin. Honum gat risið hold, hann
gat stundað sjálfsfróun, hann gat
fengið fullnægingu en þegar það
kom að því að kela með annarri
manneskju, þá varð hann ekki nógu
harður. Þegar við köfuðum dýpra
þá komu allskonar flækjur í ljós
með erfiðum tilfinningum eins og
svikum og höfnun. Auð vitað er erf-
itt að ná honum upp við þrúgandi
aðstæður, það er meira en skiljan-
legt og þar er blá pilla ekki lausnin.
Elskhugar og bólfélagar þessa
heims, það er ekki í ykkar höndum
að kunna á líkama annarra held-
ur þurfið þið viljann til að læra.
Það eina sem hægt er að biðja um
í kynlífi er að þú þekkir þinn eigin
líkama og komir fram við hann af
virðingu.
NORDICPHOTOS/GETTY

Heilsuvísir