Dagblaðið Vísir - DV - 21.01.2008, Blaðsíða 24
24 MÁNUDAGUR 21. JANÚAR 2008
Fókus DV
Lýsendurtaki
sér leikhlé
Þegar árángur landsliðsins er
ekki upp á marga fiska er til-
valið að renna yfir umgjörðina
sem RÚV býður upp á. Geir og
Adolf Ingi eru eldri en tvævetra
í bransanum og eru öllu vanir.
Lýsingar þeirra á leikjunum eru
fumlausar og tilfinningaríkar
enda þekkja þeir íslensku leik-
mennina út og inn, eftir tugi eða
hundruð viðtala í gegnum árin.
Handboltinn varð enn skemmti-
legri á að horfa eftir að bryddað
var upp á þeirri nýjung að setja
hljóðnema mitt í leikmanna-
hópinn þegar þjálfararnir taka
leikhlé. Það er því mjög pirrandi,
að hlusta á bollaleggingar Iýs-
ir
horfði á
landsleikina um
helgina.
enda þegar áhorfendum heima
í stofu ætti að gefast kostur á því
að hlusta á þjálfarana. Mér finnst
að lýsendur ættu líka að taka sér
leikhlé.
Nýja EM-stofan lítur vel út, en er
vannýtt. Baldvin Þór Bergsson
er orðinn þægilegur sjónvarps-
maður en mér finnst sárvanta
að eftir leikina séu sérfræðing-
arnir fengnir til að brjóta þá til
mergjar, ekki ólíkt því sem Sýn-
armenn gera eftir Meistaradeild-
arleiki. Dagskráin fyrir leikina
er fín en hún er ansi bágborin
eftir leikina. Þar er fátt annað á
dagskrá en að þakka gestum fyrir
komuna og áhorfendum fyrir
samfýlgdina. Þunnur þrettándi
þar. Þrjár stjörnur fyrir heildar-
pakkann hjá RÚV en betur má ef
duga skal.
Ný sýning í
Deiglunm
Hin ástralska Amy Rush opnar
sýninguna Rainbow Holograms í
Deiglunni á Akureyri á morgun,
laugardag, klukkan tvö. Á sama
tíma verður Djonam Saltani frá
Frakklandi með opna gestavinnu-
stofu á sama tíma. Sýningin verður
opin til 27. janúar en sýningartími
er eftir samkomulagi við mynd-
listarmennina. Hægt er að senda
tölvupóst á Amy á netfangið amy-
onholidayz@hotmail.com.
Yfirvofandi Jörundur Ragnarsson, Ingvar
E. Sigurösson og Edda Arnljótsdottir í
hlutverkum sínum í sýningunni Yfirvof-
andi eftir Sigtrygg Magnason.
LEIKDOMUR
eftir Sigtrygg Magnason
Leikstjóri: Bergur Þór Ingolfsson
Sýnt á heimili hófundar,
Lokastíg 5
Jonviöar Jonsson
Leikhústræðmgur
DRENGURINN
LITLISEM DÓ
Móðir kæfir ungan son sinn í vöggunni
nokkrum vikum eftir fæðinguna. Hún gerir það
í hreinu æði, að minnsta kosti eru ekki gefnar
neinar sálfræðilegar skýringar á verknaðinum.
Þetta er fyrsta barn hennar og eiginmannsins,
þau eignast ekki fleiri og hún segir honum ekki
frá því með hvaða atvikum barnið dó. En ein-
hvern tímann kemst hann að því og vitneskjan
eitrar samband þeirra. Þau ganga áfram til dag-
legra starfa eins og ekkert hafi í skorist, ár eftir
ár, æ meir einangruð hvort í sínum sjúka hugar-
heimi. Að lokum er svo komið að sjálfsmorðið
virðist liggja beinast við. Drengurinn lifir auðvit-
að áfram í huga þeirra. í stofunum hjá Sigtryggi
skáldi á Lokastíg 5, þar sem sýningin fer fram, er
hann enn á sveimi, segir áhorfendum frá, teng-
ir sundurlaus atriði leiksins saman, talar beint
og óbeint við manninn og konuna, foreldra sína.
Þetta er ágæt hugmynd og hún virkar nokkuð vel;
afturgangan er stundum skemmtilega kaldhæð-
in og veitir ekki af í öllum þessum drunga. Vand-
inn við að skrifa leikverk af þessu tagi er gam-
alkunnur: dramað er í eðli sínu form athafna,
atburða, átaka, en hér er efniviðurinn í rauninni
kyrrstæður, sálrænn veruleiki fólks sem er staðn-
að í tilfinningum og hugsunum, kemst ekki út úr
þeim vítahring þagnar og vanlíðunar sem líf þess
er orðið. í fortíðinni er eitthvað óútkljáð, einhver
leynd sekt sem smátt og smátt er afhjúpuð, af-
leiðingar hennar dregnar fram og jafnvel leiddar
til lykta. Leikskáld hafa glímt við þennan vanda
að minnsta kosti frá tíma Ibsens og fundið ýms-
ar lausnir. Það er bara verst hvað við sjáum verk
þeirra sjaldan í virkilega góðum uppfærslum hér
á landi; þó að bíómyndir og sjónvarp séu ágæt-
is miðlar eru þeir annað en lifandi leikhús. Og
skáld á borð við Ibsen, Pinter og Beckett skrifuðu
fyrir leiksvið, EKKI bíó. Skáld eins og Sigtryggur
þurfa að sjá sem mest af slíkum skáldskap í sín-
um rétta miðli, ekki endilega til að herma eftir,
heldur til að eiga auðveldara með að finna eigin
leiðir. í því efni hygg ég að hann eigi enn nokk-
urn spotta eftir: mér fannst að minnsta kosti eins
og verk hans skorti einhverja skýra burðargrind
sem héldi flæði tilfinninga og hugaróra í ákveðn-
um farvegi, njörvaði athygli okkar niður við
framvinduna á sviðinu. Það er líka mikill vandi
að halda því stíllega jafnvægi milli upphafinnar
ljóðrænu og hversdagsleika sem einkennir hinn
talaða texta, útfærsla þess var misjafnlega sann-
færandi fyrir smekk þess sem hér ritar. En það er
alltaf gaman þegar höfundar sækja á brattann
og spreyta sig á torleystum verkefnum. Ég hef
ekki séð fyrri verk Sigtryggs, en hann er augljós-
lega gáfaður höfundur sem verður spennandi að
fylgjast með í framtíðinni. Og hann hefur sann-
arlega verið heppinn með leikara: Ingvar E. Sig-
urðsson og Edda Arnljótsdóttir eru frábær í hlut-
verkum hjónanna. Takið eftir því hvernig þau
leika með svipbrigðum, augnaráði, þögnum, litl-
um athöfnum, til dæmis Edda þegar hún er að
sauma sokkinn á barnslíkið í einu tilfinninga-
þrungnasta atriði leiksins. Mikið óskaplega væri
nú gaman að fara að sjá þau leika einhver af hin-
um stóru pörum Ibsens og Strindbergs. Það er
ekki lítill skóli fyrir ungan leikara eins og Jörund
Ragnarsson, sem leikur dána soninn, að fá að
vinna með jafngóðum listamönnum. Sonurinn
er talsvert annars eðlis en þær kómísku týpur,
sem Jörundur hefur mest sést í að undanförnu;
ariegum numor personunnar nettnega.
Sviðsetning Bergs Þórs Ingólfssonar er vel
unnin út frá þeim aðstæðum sem þarna eru.
Aðalatriðið í svona verkum er að leikstjórinn sé
ekki að þvælast fyrir leikurum og texta með eig-
in uppáfinningum, heldur leyfi orðum og leik að
lifna í beinni snertingu við áhorfendur. Það er
auðvitað sérstök leikhúsreynsla að koma heim
í stofu hjá höfundi sem hentar einnig sem real-
istísk umgerð um dramað sjálft. Samt er ég ekki
viss um að ég myndi hvetja menn almennt til að
leggja mikla stund á svona tilraunastarfsemi. Þó
að áhorfendur séu þarna í mikilli nánd við leik-
endur, og sú nánd henti verkinu vel, þá held ég sé
óhjákvæmilegt að þeir sem sitji til hliðar eða aft-
ast nái ekki jafngóðu sambandi við leikinn og þeir
sem eru fremst. Það er ekki alveg út í bláinn að
leik-HÚSIÐ hefur orðið til í þeirri mynd sem við
þekkjum, með sviðspalli og upphækkuðum sæt-
um fýrir áhorfenduma. Rétt að taka fram í lokin
að höfundur hefur gefið út textann í bókarformi
ásamt enskri þýðingu á honum. Bókin er mjög
vel úr garði gerð. Ég er að vísu ekki sannfærður
um að Sigtryggur sé albúinn í útrás á þessu stigi,
en það skiptir engu höfuðmáli. fslensk leikskáld
hafa mátt sæta því að kröftugri leikverk en þetta
hafa ekki dugað til að koma þeim á framfæri er-
lendis. Sjálfstæð innlend leikritun hlýtur fyrst
og fremst að verða til í samskiptum við íslenska
áhorfendur, en til lengdar er vafalaust að skáldin
þurfa að koma verkum sínum inn á stærri svið.
Ibsen hefði til dæmis aldrei orðið það heims-
skáld sem hann varð hefði hann verið bundinn
við hinn smáa norræna markað með öllum sín-
um útúrboruskap. Og erum við ekki alltaf að bíða
eftir hinum íslenska Ibsen ... ?!
DÝRLEGIR TÓNAR f HAFNARBORG
Aukatónleikar meðTríói Reykjavikur ásamt DIDDÚ og BERGÞÓRI verða í kvöld
klukkan 20 í Hafnarborg. Vínartónlisttónskáldanna Wolfgangs Amadeus Mozart.
Lehárs, Strauss, Kálmáns og Kreislers munu koma við sögu ásamt ýmsum öðrum.
Ekki missa af þessu einstaka tækifæri, en mörg ár eru síðan Bergþór og Diddú
hafa sungið ásamt tríóinu.
SwKWvr -