Dagblaðið Vísir - DV - 01.04.2008, Blaðsíða 10

10 ÞRIÐJUDAGUR 1. APRÍL 2008
Frittir DV
Þýski prófessorinn Roger Kusch hefur
lengi barist fyrir rétti fólks sem haldið
er banvænum sjúkdómi til að fá aðstoð
við að binda enda á eigið líf. Nú vinn-
ur hann að því að kynna sjálfsvígsvél
sem gerir fólki kleift að binda enda á
eigið líf án hjálpar frá öðrum.
■ '* ,** *
’Éæ&'í'
V
KOLBEINN ÞORSTEINSSON
bladahwdui 'tknfar
Þýski íhaldsmafturinn og íyrrver-
andi stjórnmálamaðurinn, Rog-
er Kusch hefur stigið ffam fyrir
skjöldu sem talsmaður líknardauða
sem lengi hefiir verið afar umdeilt
málefni. Ekki eina er hann yfirlýstur
stuðningsmaður líknardrápa held-
ur auglýsir hann nú vélbúnað sem
gerir fólki kleift að enda á sitt eigið
líf með því að þrýsta á einn hnapp.
Sjálfsvígsvélin er kölluð „Perfus-
or“ sem hægt væri að útleggja sem
„dælir" og dælir kalíumklóríði í
þann sem kosið hefur að nýta sér
þessa tækni.
Hönnun og smíði „dælisins"
miðar að því að sniðganga lög sem
banna fólki að aðstoða aðra við að
fremja sjálfsvíg. Ef fjöldaframleiðsla
hefst á „dælinum" er óhætt að álykta
að Þýskaland verði vinsæl endastöð
fólks sem af einhverjum ástæðum
kýs að binda enda á líf sitt. Hingað
til hefur straumur þess fólks legið
til Sviss, en þar hefur verið löglegt
að veita aðstoð við sjálfsvíg frá ár-
inu 1942, að því skilyrði uppfylltu
að viðkomandi hafi ráðfært sig við
lækni og séu að fullu ljósar afleið-
ingar ákvörðunar sinnar.
Plastpoki yfir höfuðið
Sjálfshjálparsamtökin Dignitas
í Sviss hafa hjálpað fólki að fremja
sjálfsvíg, en aðferðin hefur víða ver-
ið harðlega gagnrýnd. Myndband
sem kynnt var fyrir ríkissaksóknar-
anum í Zúrich sýndi sjúklinga setja
plastpoka yfir höfuð sér og anda að
sér helíumgasi.
1 fjórum málum sem ríkissak-
sóknari kynnti sér dó einn sjúkling-
ur eftir níu mínútur og þrír eftir tut-
L- a
Roger Kusch
Kynnir sjálfsvígsvél
sem gerir hjálp við
sjálfsvíg óþarfa.
‘ÍJ'
o * ****** >#
B
tugu og fimm til fimmtíu mínútur.
„Kippir fóru um líkamana í nokkr-
ar mínútur," sagði Andreas Brunner
saksóknari. Svissnesk dagblöð voru
ómyrk í máli og líktu aðferðinni við
aðferðir sem beitt var í Þriðja ríki
Adolfs Hitlers í valdatíð hans.
Dignitas fullyrðir að aðferðin
sé skjótvirkari en eitursprauta, því
hægt sé að fá helíumgasið án uppá-
skriftar ffá lækni og henni fylgi því
minni tímakostnaður og hún sé
aukinheldur ódýrari. Um sjö hundr-
uð Bretar hafa farið til Sviss og not-
fært sér þjónustu Dignitas.
Viðkvæmt mál í Þýskalandi
Líknardráp hafa alla tíð verið
sérstaklega eldfimt málefni. Öllum
finnst eðlilegt að binda enda á þján-
ingar dýra, skynlausra skepna eins
og sumir kaila þau. En að aðstoða
sárþjáða manneskju, sem á sér
enga lífsvon, eða gera henni kleift
að enda sitt eigið líf er víðast hvar
ólöglegt. Læknaeiðurinn, eins og
hann er víða túlkaður, kemur í veg
fyrir að læknar megi aðhafast í slík-
um málum og ef nánustu aðstand-
endur leggja dauðvona ættingja lið
er hægt að sækja þá til saka.
f Þýskalandi er málefnið sér-
staklega viðkvæmt, því fyrir það
fyrsta er aðstoð við sjáJfsvíg bönnuð
samkvæmt lögum og enn þann dag
í dag kveikir hugmyndin um líknar-
dráp upp myndina af skipulögðum
líknarmorðum nasista á líkamlega
og andlega föduðu fólki rétt fyrir
miðbik síðustu aldar.
„Deilir", eldhúshnífur eða
rakvélarblað
Roger Kusch er prófessor í lög-
um, en hefur snúið baki við stjóm-
málum. Hann segir að „deilirinn"
sé einfaldlega valmöguleiki fyrir
fólk sem haldið sé banvænum sjúk-
dómi. „Enginnverðurneyddurtil að
nota hann, en ég hef trú á að hann
verði innlegg í umræðu sem snertir
þúsundir manna," sagði hann.
Að sögn Kusch yrði tækið lán-
að eða leigt út þannig að fólk geti
sjálft komið nálinni fyrir og þrýst á
hnappinn þannig að kalíumklór-
íðið dælist í líkamann. Útleigufyr-
irtæki yrðu ábyrg fyrir því að hafa
samráð við lækni um hæfilega
skammtastærð. Kalíumklóríð er
einmitt notað við aftökur í sumum
fylkjum Bandaríkjanna, en deildar
meiningar eru um skjótvirkni eit-
ursins.
Gerhard Strate, varnarlögffæð-
ingur frá Hamborg, segir að með því
að lána „dælinn" væri ekki gengið í
bága við þýsk lög. „Svo fremi sem
sjúklingur er með fullri meðvitund,
er ekki ólöglegra að lána honum
tækið, frekar en ef um eldhúshníf
eða rakvélarblað væri að ræða. Það
verður fyrst ólöglegt ef viðkomandi
sjúkiingur biður einhvern annan
viðstaddan að þrýsta á hnappinn,"
sagði Strate.
Chantal Sebire
Fyrir hálfum mánuði var Chant-
al Sebire, franskri konu, neitað um
réttinn til að deyja. Þrátt fyrir að
Frakkland hafi rýmkað lög sem
snúa að líknardrápum úrskurðaði
dómstóll þar í landi gegn beiðni
Sebire. Sebire þjáðist af sjaldgæfu
krabbameini í nefholum sem olli
mikilli vansköpun í andliti hennar.
Chantal Sebire kom ffarn í sjón-
varpi vegna beiðni sinnar og lýsti
því hvernig börn forðuðust hana á
götu. Hún gat ekki séð almennilega
og allt bragð- og lyktarskyn heyrði
sögunni til hjá henni. „Dýryrði ekki
látið ganga í gegnum það sem ég
hef þolað," sagði Sebire.
Lög sem voru innleidd í Frakk-
landi árið 2005 kveða á um heimild
til fjölskyldna til að slökkva á önd-
unarvélum eða öðrum tækjum sem
miða að því að halda ættingja á iífi.
Læknar hins vegar hafa ekki heim-
ild til slíks. Dómari komst að þeirri
niðurstöðu að mál Chantal Sebire
heyrði ekki undir þau lög.