Bændablaðið - 14.08.2014, Blaðsíða 1

Sýklalyfjanotkun í landbúnaði getur ógnað heilsu fólks
– minnst notað af fúkalyfjum á Íslandi og í Noregi
Talsverð umræða hefur verið
undanfarið um innflutning á
erlendum landbúnaðarvörum til
landsins og merkingar á þeim.
Yfirlæknir Sýklafræðideildar
Landspítalans segir hættu á að
sýklalyfjaónæmar bakteríur geti
borist til landsins með innfluttum
landbúnaðarvörum og að
upprunamerkingar búvara verði
að vera í lagi svo að almenningur
viti hvaðan maturinn sem hann er
að borða komi.
Lyf notuð sem vaxtarhvatar
Karl G. Kristinsson, prófessor
í sýklafræði við læknadeild
Háskóla Ísland og yfirlæknir
Sýklafræðideildar Landspítalans,
segir að víða erlendis séu sýklalyf
notuð sem vaxtarhvatar í landbúnaði
og komnar séu fram bakteríur sem
séu ónæmar fyrir öllum sýklalyfjum
á markaði í dag. Slíkt ógni heilsufari
manna verulega.
Víða um heim eru sýklalyf
notuð sem vaxtarhvetjandi meðul
í landbúnaði með því að blanda
þeim í fóður sláturdýra. Notkun
sýklalyfja sem vaxtarhvata hefur
alltaf verið bönnuð á Íslandi og
skammt er síðan slíkt var bannað í
löndum Evrópusambandsins. Þrátt
fyrir bannið er talið að notkun
efnanna sé enn talsverð í Evrópu en
í Bandaríkjunum eru um 80% allra
sýklalyfja notuð sem vaxtarhvatar
við kjötframleiðslu. Í löndum sem
nota sýklalyf til vaxtarörvunar
er miklu af virkum sýklalyfjum
dreift yfir stór svæði á hverju ári
með húsdýraáburði og geta þau
jafnvel blandast drykkjar- og
vökvunarvatni.
Sýklalyf í vökvunarvatni
Samkvæmt því sem Karl segir er
ástandið gott hvað varðar notkun á
sýklalyfjum í landbúnaði á Íslandi og
í Noregi. „Á Íslandi hugsum við lítið
um hversu dýrmætt drykkjarvatn er
enda höfum við mikið af því. Óvíða
erlendis nota ræktendur drykkjarvatn
til að brynna eða vökva með og nota
þess í stað vatn sem hefur farið í
gegnum hreinsistöðvar. Mælingar
sýna að í grunn- og endurunnuvatni
er oft að finna leifar af sýklalyfjum.
Sé þannig vatn notað til að vökva
til dæmis salat gætu mögulega
fundist í því leifar af sýklalyfjum
og/eða ónæmar bakteríur. Íslenskt
grænmeti ætti því að vera mun
hollara hvað þetta varðar en innflutt
og meðal annars þess vegna kaupi
ég alltaf innlent grænmeti sé þess
nokkur kostur,“ segir Karl.
Sýklalyfjaónæmi vaxandi
vandamál
Alþjóða heilbrigðisstofnunin,
Evrópusambandið og Smit-
varnamiðstöð Bandaríkjanna hafa
lýst því yfir að sýklalyfjaónæmi
sé ein mesta ógnin við lýðheilsu í
heiminum í dag og samkvæmt tölum
Evrópumiðstöðvar sjúkdómavarna
látast um 25.000 Evrópubúar árlega
vegna sýklalyfjaónæmis.
/VH
Sjá viðtal við Karl G. Kristinsson
á bls. 16-17.
Allt er betra
með beikoni!
Sérblað
í miðju
15. tölublað 2014 Fimmtudagur 14. ágúst Blað nr. 424 20. árg. Upplag 32.000
Matur og mannlíf í Reykjavík. Götumatarmarkaðurinn Krás er nýbreytni í Fógetagarðinum í Reykjavík sem er komin til að vera á sumardögum ef marka má
viðtökur. Síðustu laugardaga hafa þekktir veitingastaðir sett upp bása og selt gestum og gangandi einfalda rétti sem hægt er að borða á staðnum eða taka með
sér. Fjölmargir höfuðborgarbúar hafa tekið Krás fagnandi, en að sögn veitingamanna hefur salan verið góð og ásókn meiri en menn reiknuðu með í upphafi. Næsti
Krásarmarkaður verður á laugardaginn kemur á sama stað og stendur gleðin frá kl. 13 til 18. Mynd / TB
Réttardagar á
komandi hausti
U n d a n f a r i n
ár he fur
Bændablaðið
tekið saman og
birt lista yfir
réttardaga í
helstu fjár- og
stóðréttum landsins að hausti.
Hafa upplýsingarnar notið
vinsælda og verið mikið nýttar,
ekki síst af aðilum í ferðaþjónustu,
en réttarferðir hafa verið vaxandi
hluti af þeirri afþreyingu sem þeir
aðilar hafa boðið upp á að hausti.
Mikilvægt er að upplýsingar
um réttardaga berist sem fyrst
til blaðsins. Eru fjallskilastjórar
og forráðamenn sveitarfélaga,
auk annarra sem hafa öruggar
upplýsingar um réttahald í haust,
því beðnir að senda þær upplýsingar
til Freys Rögnvaldssonar,
blaðamanns á Bændablaðinu á
netfangið fr@bondi.is og til Ólafs
R. Dýrmundssonar ráðunautar á
netfangið ord@bondi.is. Réttalisti
fyrir komandi haust mun svo birtast
í næsta Bændablaði, sem kemur út
28. ágúst.
Sveitasæla
í Skagafirði
Landbúnaðarsýningin og
bændahátíðin Sveitasæla
í Skagafirði verður sett
laugardaginn 23. ágúst
næstkomandi klukkan 10.00.
Á sýningunni koma saman
vélasalar, landbúnaðarfyrirtæki,
handverksfólk og bændur og kynna
það nýjasta í vélageiranum og
landbúnaði ásamt handverksvörum.
Sunnudaginn 24. ágúst verða
eftirfarandi bú opin almenningi til
skoðunar: Loðdýrabúið Loðfeldur
á Gránumóum, skógræktarbýlið
Krithóll, kúabúið Glaumbær 2,
ferðaþjónustubýlið Lýtingsstaðir
og gróðurhúsin á Starrastöðum.
Karl G. Kristinsson. Mynd / HKr.
Sýklalyf gefin dýrum geta endað á
borðum neytenda.
Mynd / Microbe Wiki
Ungbændaefni teyma kálfa.
Bleikjueldi í sveitinni
20
Nýja
leikskóla-
peysan
31
Árlegt Íslandsmót í hrútadómum
verður haldið á Sauðfjársetrinu á
Ströndum laugardaginn 16. ágúst
kl. 14.00. Stórkostleg keppni í
hrútadómum, þar sem bæði er keppt í
flokki vanra og óvanra hrútaþuklara.
Kjötsúpa, kaffihlaðborð
og ný sögusýning opnuð um
Brynjólf Sæmundsson og starf
héraðsráðunauta.
Hrútaþukl um helgina