Málfríður - 01.10.2015, Blaðsíða 19

Miklar breytingar ganga yfir íslenska framhaldsskóla
og starfsfólk þeirra, nemendur sem kennara, þessi
misserin. Ný framhaldsskólalög, ný námskrá, ný
vinnutímaákvæði í kjarasamningi, auknar kröfur um
menntun kennara... og nýtt einingakerfi.
Gamla einingakerfið sem notast hefur verið við
í áratugi var tengt kennslustundafjölda, þannig að
fyrir hverja einingu fengu nemendur tvær 40 mínútna
kennslustundir á viku yfir önnina. Nýja einingakerfið
byggir aftur á móti ekki á fjölda vikulegra kennslu-
stunda heldur áætluðum vinnutíma nemenda. Þar
er gert ráð fyrir að nemendur þurfi að vinna í þrjá
vinnudaga fyrir hverri nýrri framhaldsskólaeiningu,
„feiningu“.
Forsendur lokaprófa hafa að sama skapi breyst til að
taka mið af nýja einingakerfinu og nú hafa skólar t.a.m.
fengið ákveðið frelsi til að skipuleggja eigin leiðir til
stúdentsprófs. Þó verður stúdentsprófið að innihalda
að lágmarki 200 feiningar. Til að ljúka lágmarks stúd-
entsprófi á þremur árum, eins og menntamálayfirvöld
hafa ákveðið, þarf nemandi því að ljúka að meðaltali
33–34 feiningum á önn. En hvað þýðir þetta í raun fyrir
vinnutíma nemenda í íslenskum framhaldsskólum?
Vinnutími nemans á önn
Eins og áður sagði þarf nemandi að vinna í þrjá vinnu-
daga fyrir hverri feiningu og hann þarf að skila 33–34
feiningum á önn til að ljúka stúdentsprófi á þremur árum.
Þetta þýðir að hann þarf að vinna í 99 daga í fjórar annir
(33 * 3 daga), en í 102 daga í tvær annir (34 * 3 daga).
Í íslenskum framhaldsskólum eru aftur á móti
bara 180 kennslu- og prófadagar á ári, eða 90 á önn.
Íslenskur framhaldskólanemi þarf því að vinna 9–12
daga á önn umfram þá daga sem honum standa til
boða í skólanum. Að auki er raunveruleikinn sá að
vinnu nemandans í hverju fagi þarf að vera lokið á 85
dögum á önn, t.d. vegna frágangs einkunna fyrir stað-
festingu á áfangavali og útskrift, þannig að í raun er
munurinn 14–17 dagar.
Vinnuvika nemans
Vinnudagur framhaldsskólanema á að vera 6–8 klukku-
stundir, og hér ætti ekki að þurfa að taka fram að þetta
á við um nemendur sem hafa viðunandi grunn til að
hefja nám í þeim áföngum sem um ræðir. Taflan hér
að neðan sýnir meðalvinnuviku nema sem ætlar sér að
ljúka 33 feiningum á önn.
Vinnutími nemenda miðað við 33 fein á önn í 4 annir
Áætlaður meðalvinnudagur nemenda
Fljótur Miðlungs Hægur
6 klst/dag 7 klst/dag 8 klst/dag
Fjöldi klukkustunda á bak við hverja
feiningu (3 dagar á feiningu)
18 klst 21 klst 24 klst
Heildarfjöldi vinnustunda á önn 594 klst 693 klst 792 klst
Vinnuvika framhaldsskóla-
nema m.v. 18 vikur
33 klst 38,5 klst 44 klst
Raunveruleg vinnuvika
m.v. 17 vikur
34,9 klst 40,8 klst 46,6
Þarna sjáum við að meðalnemandinn, þessi sem ætti að
geta látið sér duga að vinna 7 klst. á dag, nær rétt svo að
haldast innan 40 klukkustunda vinnuviku, nái hann að
dreifa vinnunni á 18 vikur, en um leið og tíminn styttist
í 17 vikur fer hann upp fyrir. Nemandanum sem ættu
að duga 8 klst. nægir nú ekki að vinna undir 44 klst. á
viku til að sinna námi sínu. Og þá á eftir að horfa til
vinnuviku þeirra nemenda sem þurfa enn lengri tíma
til að tileinka sér námsefni einstakra áfanga.
Þær tvær annir sem neminn þarf að ljúka 34 eining-
um lengist vinnuvikan enn, eins og sést hér:
Vinnutími nemenda miðað við 34 fein á önn í 2 annir
Áætlaður meðalvinnudagur nemenda
Fljótur Miðlungs Hægur
6 klst/dag 7 klst/dag 8 klst/dag
Fjöldi klukkustunda á bak við hverja
feiningu (3 dagar á feiningu)
18 klst 21 klst 24 klst
Heildarfjöldi vinnustunda á önn 612 klst 714 klst 816 klst
Vinnuvika framhaldsskólanema
m.v. 18 vikur
34 klst 39,7 klst 45,3 klst
Raunveruleg vinnuvika m.v. 17 vikur 36 klst 42 klst 48
MÁLFRÍÐUR 19
Reynir Þór Eggertsson, ritstjóri,
dönsku- og íslenskukennari við
Menntaskólann í Kópavogi
Um vinnutíma framhaldsskólanema
í nýju kerfi