Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.11.2009, Qupperneq 14

Tímarit hjúkrunarfræ›inga – 5. tbl. 85. árg. 200910
Hildur fór utan í meistaranám 1987 við
Calgaryháskóla í Kanada og var þar næstu
tvö árin. Hún fylgdi í fótspor Svanlaugar
Skúladóttur, sem hafði farið árið á undan,
og stundaði nám í svokölluðu „clinical
nurse specialist program“.
Fjölskyldumeðferðareiningin við hjúkr­
unarfræðideild háskólans í Calgary var þá
komin vel á veg. Af þeim sem byrjuðu í
meistaranámi í hjúkrunarfræðideildinni fór
helmingurinn í fjölskylduhjúkrun (family
systems nursing). Í hinum helmingnum
var hver með sína námslínu en hópurinn
var saman í skyldufögum. Fyrir Hildi
var það í upphafi frekar óljóst hvað
fjölskylduhjúkrunarnámið gekk út á. Í því
námi voru reyndir hjúkrunarfræðingar,
margir með reynslu af geðhjúkrun, og
það var erfitt að komast í námið.
Deildarforseti hjúkrunarfræðideildar, Joy
Calkin, var bandarísk og hafði á sínum
tíma leiðbeint Sigríði Snæbjörnsdóttur í
hennar meistaranámi í Madison. Einn af
aðalkennurunum við fjölskyldueininguna
hét hins vegar Lorraine Wright og
er hún þegar orðin stórt nafn innan
fjölskylduhjúkrunar.
Hildur bar óttablandna virðingu fyrir
Lorraine Wright sem var mjög ákveðin
og metnaðargjörn og það gustaði af
henni í kennslutímunum. Allir nemendur
í fjölskylduhjúkrun dýrkuðu hana og fóru
smám saman að tala og hegða sér
Christer Magnusson, christer@hjukrun.is
SJÓNARVOTTUR AÐ UPPHAFINU
Á Landspítala er nú verið að taka upp fjölskyldu­
hjúkrun samkvæmt Calgary­aðferðafræðinni á
öllum sviðum. Nánar er fjallað um það á öðrum stað í
blaðinu. Hildur Helgadóttir, innlagnastjóri spítalans,
segir hér frá kynnum sínum af fjölskylduhjúkrun í
Calgary þegar kennslan var nýhafin.
Hildur Helgadóttir er innlagnastjóri á Landspítala.
eins og hún. Í hjúkrunarfræðideildinni var
engin lognmolla, mikil barátta var milli
fjöl skylduhjúkrunareiningarinnar og hinna
eininganna um peninga og virðingu.
Hildur segir frá: „Lorraine Wright kenndi
okkur kerfishugsun og lét okkur lesa
bók eftir Humberto Maturana sem heitir
„The tree of knowledge“. Ég var alveg á
nálum við að reyna að tileinka mér þetta
og í kennslutímunum voru nemendur með
margar spurningar um innihald bókarinnar.
Þá sagði Lorraine Wright: „Eigum við ekki
bara að hringja í Maturana í Chile og
spyrja hann?““ Haldinn var símafundur
með Maturana skömmu seinna þar sem
nemendur gátu spurt þennan fræðimann
beint og voru margir nemendur með
spurningar. „Þetta var ótrúleg stund,“
segir Hildur. „Þekkingarfræði hans var
flókið mál og Maturana var greinilega á
öðru plani en reyndi að útskýra efnið á
einfaldan hátt. Kerfishugsun fjallar um
að allt sem maður gerir hefur áhrif á allt
kerfið. Þetta hefur síðan verið mikið notað
í fjölskylduhjúkrun og þegar hugsað er um
hvað gerist innan fjölskyldunnar.“
Hildur segir að það hafi verið ævintýri
líkast að hlusta á fyrirlestra Lorraine
Wright. Hún fékk svo á seinna námsárinu
að taka þátt í starfi fjölskyldueiningarinnar.
„Ég fékk að vera með eins oft og ég
vildi. Þá sat ég ásamt öðrum og fylgdist
með viðtölum gegnum gler sem var
spegill hinum megin. Þetta voru alvöru­
fjölskyldur og alvöru­vandamál. Þeir sem
hlustuðu gátu hringt inn spurningar sem
spyrjendur prófuðu svo á fjölskyldunni.“
Hildur segir að fjölskyldurnar hafi ekki verið
truflaðar af þessu heldur beðið spenntar
eftir spurningunum. Metið var svo hvaða
áhrif hver spurning hafði. Þannig var
spurningatækni fjölskyldueiningarinnar
búin til. Lorraine Wright var forsprakki
þess að nota opnar spurningar frekar en
fyrirframákveðið fræðsluefni. Hún ráðlagði
nemendum sínum að spyrja sjúklinginn:
„Ef það væri eitthvað eitt sem þú vildir fá
svar við, hver væri þá spurningin?“