Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.11.2009, Blaðsíða 27
Tímarit hjúkrunarfræ›inga – 5. tbl. 85. árg. 2009 23
Auk hjúkrunarfræðinga vinna gjarnan
lyfja, líf og matvælafræðingar sem
sölufulltrúar lyfjafyrirtækja en Andrea og
Ransý segja að yfirleitt séu þeir sem
við þetta starfa fólk sem menntað er á
heilbrigðissviði. Þeim kemur saman um
að þekkingin, sem hjúkrunarfræðingar
búa yfir, sé þýðingarmikil í starfinu. „Við
þurfum að hafa þekkingu á lyfjum og
sjúkdómafræði, tölfræði og aðferðafræði
hjálpar við lestur vísindagreina og
rannsókna. Að sjálfsögðu nýtast hlutir
úr hjúkruninni vel, eins og samskipti við
sjúklinga og aðstandendur.“
Andrea og Ransý leggja áherslu á hve
gaman sé að vinna sjálfstætt og fá að
koma sínum hugmyndum í framkvæmd.
Hjá AstraZeneca hafa þær orðið að
koma fram og kynna lyfin, geðlyfið og
hjartalyfin sem þær hafa séð um, fyrir
stórum hópi fólks og takast á við ýmis
flókin verkefni sem þær telja vera mjög
þroskandi. „Ég held að fólk þurfi að hafa
klíníska reynslu sem fylgir starfsreynslu
hjúkrunarfræðinga og myndi ekki mæla
með að nýútskrifaðir hjúkrunarfræðingar
færu beint í þetta starf. Maður þarf að
vera orðinn svolítið sjóaður,“ segir Ransý.
Þörf fyrir Rebba og græna
frakkann
– Hvað getið þið sagt okkur um Rebba
og græna frakkann og Gretti, tilgang
verkefnanna, hvernig þau urðu til og
hvernig þau hafa þróast?
Ransý verður fyrst fyrir svörum. „Þetta
byrjaði á því að Henný Hugadóttir, fyrrum
samstarfskona mín og hjúkrunarfræðingur
á BUGL, stakk upp á að ég kæmi til þeirra
með kynningu. Ég skoðaði AstraZeneca
vefinn þar sem ýmsan fróðleik er að
finna og rakst á litla barnabók, Rebba og
græna frakkann, sem hafði verið gefin út
í Sviss. Mér fannst myndirnar lifandi og
skemmtilegar og stautaði mig í gegnum
bókina með gömlu skólaþýskunni minni.
Ég prófaði einnig að lesa bókina fyrir
krakkana mína og þau höfðu gaman af
henni.
Síðar sýndi ég Davíð Ingasyni,
markaðsstjóra AstraZeneca,
bókina og sagði að mig
langaði til að gefa hana út.
Niðurstaðan varð sú að ef ég
gæti sýnt fram á að þörf væri
fyrir þessa bók væri hann til
í að leggja verkefninu lið,“
segir Ransý. Hún talaði að
auki við Vilborgu Gunnarsdóttur,
deildarstjóra á BUGL, Einar Kvaran hjá
Geð hjálp, skóla hjúkrunarfræðinga og
leikskóla kennara og allir voru sammála
um að þörf væri á slíku efni fyrir börn sem
ættu foreldra með geðræna sjúkdóma.
Þórarinn Eldjárn þýddi bókina um
Rebba. Hún er fyrir börn frá 5 ára
til 1112 ára og getur meðal annars
nýst skólahjúkrunarfræðingum, leik skóla
kennurum, kennurum og fagaðilum á
geðsviði. Bókin er góð leið til að hefja
umræður um geðsjúkdóma og reyndar
líka aðra langvinna sjúkdóma að mati
bæði Ransýjar og Andreu.
Tekið á tilfinningum barnanna
– Geta börn samsamað sig Rebba þar
sem hann er dýr en ekki manneskja?
„Já, börn hafa svo ríkt ímyndunarafl,“ segir
Ransý. „Hugmyndin er að spjallað sé um
efni bókarinnar við börnin. Af hverju vill
Rebbi litli ekki koma heim heldur vera
bara heima hjá vinum sínum? Hvernig líður
honum þegar vinirnir vilja ekki koma heim
til hans? Það getur verið erfitt fyrir börn að
skilja að græni frakkinn, sem pabbi Rebba
klæðist, er tákn fyrir sjúkdóminn. Um þetta
þarf að tala og útskýra vel. Það góða við
bókina er að í henni er tekið á tilfinningum
sem börn kunna að finna
fyrir en kunna ekki að koma
orðum að, tilfinningum eins
og ótta, hræðslu, skömm
og ábyrgð ar tilfinningu. Bókin
gefur líka von um bata og að
hlut irnir geti orðið aftur eins
og þeir voru áður en sjúk
dómurinn gerði vart við sig.“
Andrea bætir við: „Það verður
vitundarvakning hjá börnunum um að til
sé mismunandi fólk, sjúkdómurinn geti
verið tímabundinn og að það komi erfiðir
og góðir tímar. Sama gildir um Gretti. Ef
aðstandendur horfa á myndina verður
það kannski til þess að þeir fari að huga
að bættu mataræði, aukinni hreyfingu og
verði meðvitaðri um mikilvægi heilbrigðs
lífstíls sem eykur líkurnar á að breytingar
verði varanlegar.“
Hjartasjúklingurinn Grettir
– Hvað er Grettir? spyrjum við Andreu, og
hvernig kom þessi stuttmyndargerð til?
„Upphafið má rekja til þess að ég var,
ásamt starfsfélaga mínum, Ólafi Ólafssyni,
á hjartaþingi erlendis þar sem fram komu
vísbendingar um að allt að 50% meiri líkur
væru á að fólk fengi hjartaáfall ef makinn
kæmi ekki með skjólstæðingnum í viðtal til
læknis. Þessar sláandi tölur urðu til þess
Ragnheiður Guðmundsdóttir (Ransý) útskrifaðist sem hjúkrunar
fræðingur árið 1997 frá Háskóla Íslands. Hún sérhæfði sig í
hjúkrun langveikra nýrnasjúklinga og hefur jafnframt unnið við
hjúkrun gigtar, hjarta og meltingarsjúklinga. Hún vann í tvö ár hjá
AstraZeneca og sá þar um að kynna geðlyf en hætti í sumar. Nú er
hún í útskriftar og öldrunarteymi Landspítalans og á meltingar og
nýrnadeild LSH.
Þær Andrea Ingimundardóttir kynntust í hjúkrunarnáminu og hafa
verið vinkonur frá árinu 1993.