Tímarit um menntarannsóknir - 01.01.2013, Page 32

Tímarit um menntarannsóknir - 01.01.2013, Page 32
Börkur Hansen og Steinunn Helga Lárusdóttir Nútíma hugmyndir og kenningar um skólastjórnun beina kastljósinu mjög að sýn skólastjóra á hlutverk sitt, tengslum skólastjóra við samstarfsfólk og kennslu- fræðilegri forystu í skólunum. Litið er svo á að stjórnun sé samstarfsverkefni skóla- stjórnenda og kennara þar sem formlegir stjórnendur eru í gagnvirkum tengslum við kennara við að leiða skólastarfið með það fyrir augum að breyta og bæta (Hoy og Miskel, 2008; Sergiovanni, 2009; Wool- folk-Hoy og Hoy, 2009). Stjórnunarhætti af þessu tagi er aðeins hægt að ástunda með því að virkja starfsfólk til samstarfs um málefni viðkomandi stofnana. Sérstaða skóla sem stofnana er einkum sú að þar er starfsfólk að vinna með lifandi einstaklinga fremur en dauða hluti og nám og velferð nemenda er meginviðfangsefni. Tengsl stjórnenda við starfsfólk jafnt sem nemendur skipta því miklu máli. Þetta á ekki síst við þegar ætlunin er að stuðla að breytingum og þróa viðkomandi starfsemi þannig að hún geti komið sem best til móts við þarfir nemenda (Fullan, 2003, 2007). En að hvaða viðfangsefnum á forysta stjórnenda og kennara að beinast? Ser- giovanni (2009) undirstrikar að það sem mestu máli skipti sé að veita forystu á sviði náms og kennslu, að vera leiðandi um framþróun í kennsluháttum til að koma betur til móts við nemendur og stuðla að bættum árangri þeirra. Þessar áherslur eru studdar rannsóknum sem sýna að sterkir kennslufræðilegir leiðtogar hafa áhrif á námsárangur (Hallinger, 2009; Hallinger, 2011; Leithwood, Harris og Hopkins, 2008; Leithwood og Mascall, 2008; Lo- uis, Leithwood, Wahlstrom og Anderson, 2010). í þessari grein segir frá rannsókn á kennslufræðilegri forystu íslenskra skóla- stjóra. Meginmarkmið rannsóknarinnar var að svara eftirfarandi spurningu: Hvaða augum lita skólastjórar hlutverk sitt sem kennslufræðilegir leiðtogar? Fræðilegur bakgrunnur Kennslufræðileg forysta (e. instructional leadership) birtist meðal annars í því að stjórnandinn leggur áherslu á að skapa umhverfi sem stuðlar að þróun kennslu- hátta sem líklegir eru til að bæta námsár- angur. í slíku umhverfi vinna leiðtoginn og kennarar sífellt og með markvissum hætti saman að því að athuga kennsluhætti í því augnamiði að bæta þá (Honig, 2012; Fullan, 2003). Slíkur leiðtogi leitast einnig sífellt við að útvega besta námsefnið, nýta tækninýjungar og læra af reynslu annarra (Glickman, Gordon og Ross-Gordon, 2010; Quinn, 2002). Segja má að slíkur leiðtogi starfi faglega en fagleg vinnubrögð byggj- ast meðal annars á því að grundvalla starfshætti á traustri fræðilegri þekkingu og viðhorfum og hafa þarfir skjólstæðinga í fyrirrúmi (Darling Hammond, 1990; Trausti Þorsteinsson, 2003). Öflun upplýsinga um kennsluhætti er talin mikilvæg fyrir framþróun þeirra. Án slikra upplýsinga er erfitt að vera í for- ystu og veita ráðgjöf um kennslufræðileg málefni í þeim anda sem framangreindir fræðimenn leggja áherslu á. TALIS-rann- sóknin (Teaching and Learning Inter- national Survey) á vegum OECD í 24 löndum, þar með talið á íslandi, dregur m. a. upp mynd af starfsháttum skólastjóra og kennara. í henni kemur fram að all- 30
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132
Page 133
Page 134
Page 135
Page 136
Page 137
Page 138
Page 139
Page 140
Page 141
Page 142
Page 143
Page 144
Page 145
Page 146
Page 147
Page 148
Page 149
Page 150
Page 151
Page 152
Page 153
Page 154
Page 155
Page 156
Page 157
Page 158
Page 159
Page 160
Page 161
Page 162
Page 163
Page 164
Page 165
Page 166
Page 167
Page 168
Page 169
Page 170
Page 171
Page 172
Page 173
Page 174
Page 175
Page 176
Page 177
Page 178
Page 179
Page 180
Page 181
Page 182
Page 183
Page 184
Page 185
Page 186
Page 187
Page 188
Page 189
Page 190
Page 191
Page 192

x

Tímarit um menntarannsóknir

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Tímarit um menntarannsóknir
https://timarit.is/publication/1140

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.