Orð og tunga - 01.06.2007, Síða 47

Ásta Svavarsdóttir: Talmál og málheildir — talmál og orðabækur 37
staðar séu settar inn athugasemdir um ýmiss konar sérkenni í fram-
burði. Á hinn bóginn þótti venjuleg stafsetning tryggja best þá stöðl-
un sem er nauðsynleg til að leit í efninu gangi greiðlega og skili öllum
þeim dæmum sem notendur sækjast eftir. Auk orða og orðmynda eru
ákveðin atriði sem varða framvindu samtalsins eða ræðunnar skráð
kerfisbundið. Þar má nefna ófullgerð orð og setningar, þagnir, framí-
grip, skörun o.fl. Slík atriði geta skipt máli fyrir túlkun dæma, t.d. er
munur á því hvort sagt er ég dreymdi í einni samfelldri lotu eða ég #
dreymdi með hiki eða þögn á undan sögninni því þögnin gæti verið
merki um að sá sem talar hafi ætlað að segja eitthvað annað en séð sig
um hönd í miðjum klíðum.
Undir (3) er sýnt dæmi um umritun; textinn er brot af samtali úr
ísTAL-gögnunum.
(3) Dæmi um umritun úr Ístal11
A: er þetta já þetta er vélin sem G gaf þér
B: já
A: hún er ofsalega skemmtileg
B: já hún er <A>rosalega</A>
A: maður</B> ýtir bara á <B>er það ekki</B> já
B: jú bara
B: þú bara sérð og
A: halló mamma
D: <A>æðislegt</A>
A: (þessi er)</D> flott (.)
D: maður þarf líka að eigabara svona <Al>einhverja svonabara</Al>
imba sem (maður) bara <A2>smellir</A2>
Al: en svo héma
A2: þetta er</D> bara (engi-) þetta er í rauninni enginn imbi
sko <!D> því hún er með fókus og allt=
Oft er notast við venjuleg ritvinnsluforrit við skráningu talmálsefnis
en einnig eru til ýmis forrit sem flýta fyrir umritun og tryggja betra
samræmi í skráningu. Ef hljóðritin eru í stafrænu formi geta slík for-
rit yfirleitt líka tengt saman hljóð og texta með e.k. kóðun. Með því
UA, B og D tákna þátttakendur í samtalinu. Bókstafir innan oddklofa sýna hvar
skörun eða framígrip á sér stað, t.d. sýnir strengurinn „B: já hún er <A>rosalega
</A> A: maður </B> ýtirbara á" (í línu4og5) að Abyrjar að tala áðuren B hættir og
orðin "rosalega" (hjá B) og "maður" (hjá A) skarast. Svigi utan um orðmynd táknar
að hún heyrist illa og því sé um n.k. tilgátu að ræða. Bandstrik í enda orðs (t.d. engi-)
táknar að því hafi ekki verið lokið.