Dagblaðið Vísir - DV - 04.12.2015, Blaðsíða 15
Fréttir 15
Foreldrar „lúffa“ til
að skapa ekki leiðindi
Að hennar mati er enn erfiðara
að réttlæta heimsóknir leikskóla
barna í kirkju á aðventunni. „Í
aðalnámskrá leikskóla er form
leg fræðsla um trúarbrögð ekki
eins skýr og í aðalnámskrá grunn
skóla og háð öðrum þáttum í námi
ungra barna. Því tel ég að aðventu
heimsóknirnar ættu að leggjast af
þar þó að leikskólar eigi að halda
áfram að heimsækja stofnanir í
sínu nærumhverfi. Umgjörðin og
tilefnið skiptir því máli og það þarf
að skoða,“ segir Líf.
Í reglum
Reykjavíkur
borgar er skýrt tekið
fram að eftir fremsta
megni skuli forðast að
nemendur og foreldrar séu
settir í þá aðstöðu að þurfa
gera grein fyrir lífsskoðunum sín
um og að mati Lífar setja kirkju
heimsóknir á aðventunni börnin
einmitt í slíka stöðu. „Það er bæði
erfitt fyrir börn og foreldra þeirra,
sem eru trúlausir eða annarrar trú
ar en þjóðkirkjan boðar, að vera í
þessum aðstæðum. Stundum lúffa
foreldrar því þeir vilja ekki skapa
„leiðindi“ og senda þá barnið gegn
sínum vilja í þessar ferðir. Stund
um verða börnin eftir í skólun
um og finnst sárt að vera skilin út
undan því oft er ekki sambærilegt
í boði fyrir þau. Nám og félags
líf í stofnunum borgarinnar á að
vera fyrir öll börn og skólar eiga að
virða trúfrelsi nemenda sinna og
sleppa því að hafa milligöngu um
slíkt í sínu starfi eða setja börn í
þessar aðstæður. Það væri farsæl
ast fyrir alla,“ segir Líf.
Gídeonfélagið
stundar ekki trúboð
Gídeonfélagið á Íslandi hefur
gefið grunnskólanemendum
eintak af Nýja testamentinu frá
árinu 1954. Síðustu ár hefur hins
vegar verulega þrengt að félaginu
varðandi þessar gjafir til skóla
barna og nú er svo komið að fé
lagið er hætt að heimsækja
grunnskóla höfuðborgarinnar.
„Það eru engin sveitarfélög
sem beinlínis loka á okk
ur. Við funduðum með
Degi B. Eggertssyni, borg
arstjóra Reykjavíkur,
síðastliðinn
vetur varð
andi túlk
un regln
anna. Að
hans sögn
var ekk
ert sem
að úti
lokar
að við
meg
um
fara inn
í skólana
en hins
vegar væri
það á valdi
skólastjóranna
með hvaða hætti
það væri,“ segir
Böðvar Björgvinsson,
framkvæmdastjóri Gíd
eonfélagsins á Íslandi.
„Sumir vilja ekki heim
sóknir en í flestum skól
um er okkur velkomið að koma í
lífsleiknitíma og segja frá félaginu
en Nýja testamentið þurfum við
að gefa börnum utan skólatíma,“
segir Böðvar. Það hefur aftur á móti
reynst svo mikil aukavinna að fé
lagið hefur gripið til þess ráðs að
heimsækja frekar fermingarbekki
hjá hinum ýmsu söfnuðum. „Það
hafa allir þegið, ef undan er skilin
Siðmennt,“ segir Böðvar.
Að hans sögn hafa heimsóknir
Gídeonfélagsins í öðrum sveitarfé
lögum víðast hvar verið vandræða
lausar og yfirleitt er félagsmönnum
tekið opnum örmum. „Það er að
eins farið að aukast að skólar vilji
ekki heimsóknir en það heyrir þó
til undantekninga,“ segir Böðvar og
fullyrðir að félagið stundi ekki trú
boð. „Við bönnum okkar fulltrúum
að ástunda nokkuð sem gætir
flokkast sem trúboð eða tilbeiðsla.
Þar sem við megum kynna Nýja
testamentið í tímum þá bönnum
við til dæmis að Faðir vorið sé lesið
upp,“ segir Böðvar.
Hann segir að félagsmenn séu
við öllu búnir varðandi framhaldið.
„Þetta er ákveðin þróun, ekki já
kvæð að mínu mati [hlær] en þró
un engu að síður. Við vonum það
besta,“ segir Böðvar að lokum. n
Helgarblað 4.–7. desember 2015
KirKjuheimsóKnir sKólabarna bannaðar í reyKjavíK
n Tólf helstu sveitarfélög landsins með ólíkar reglur og áherslur
Samanburður á reglum Hafnarfjarðar og Reykjavíkurborgar
a) Hlutverk skóla er að fræða nemendur um ólík trúarbrögð og lífs-
skoðanir samkvæmt gildandi aðalnámskrá
og námsefni.
Viðbót Reykjavíkur: Eftir fremsta
megni skal forðast að nemendur og for-
eldrar séu settir í þá aðstöðu að þurfa gera
grein fyrir lífsskoðunum sínum.
b) Trúar- og lífsskoðunar-félög stunda ekki starfsemi sína
innan veggja leik- og grunnskóla bæjarins
á skólatíma
Viðbót Reykjavíkur: né heldur á
starfstíma frístundaheimila.
Þetta á við allar heimsóknir í lífsskoðun-
ar- og trúarlegum tilgangi og dreifingu á
boðandi efni. Með boðandi efni er átt við
hluti sem gefnir eru eða notaðir sem partur
af trúboði, það er tákngripir, fjölfölduð
trúar- og lífsskoðunarrit, bækur, hljóðrit,
prentmyndir og kvikmyndir. Ekki er átt
við efni sem tengist fræðslu er stuðlar að
menningarlæsi barna.
Um almenna kynningu gagnvart foreldrum
og börnum á viðurkenndu barna- og æsku-
lýðsstarfi trú- og lífsskoðunarfélaga skal
fara líkt og með kynningu á hliðstæðum
frístundatilboðum frjálsra félagasamtaka
í skólastarfi.
c) Skólastjórnendur grunn-skóla geta boðið fulltrúum trúar-
eða lífsskoðunarfélaga að heimsækja
kennslustundir í trúarbragðafræði/
lífsleikni sem lið í fræðslu um trú og lífs-
skoðanir samkvæmt gildandi aðalnámskrá
og námsefni, og fer þá heimsóknin fram
undir handleiðslu kennara
Viðbót Reykjavíkur: og vera innan
ramma námsefnisins.
d) Heimsóknir á helgi- og samkomustaði trúar- og
lífsskoðunarfélaga á skólatíma grunnskóla
eiga sér stað undir handleiðslu kennara
sem liður í fræðslu um trú og lífsskoðanir,
samkvæmt gildandi lögum og aðal-
námskrá. Þar sem ekki er sérstaklega getið
um vettvangsheimsóknir leikskólabarna
á helgi- og samkomustaði trúar- og lífs-
skoðunarfélaga sem lið í fræðslu um trú
og lífsskoðanir í aðalnámskrá leikskóla er
eðlilegt að miða slíkrar heimsóknir við það
sem fram kemur í aðalnámskrá grunnskóla
til að gæta samræmis milli skólastiga.
e) Sígildir söngvar, dansar, leikir og handíðir sem teljast hluti af gam-
algrónum hátíðum og frídögum þjóðar-
innar halda sessi sínum í árstíðabundnum
skemmtunum og starfi frístundaheimila,
leik- og grunnskóla. Jólasálmar og
helgileikir tengdir jólum falla hér undir.
Viðbót Hafnarfjarðar: og heimsóknir í
trúar- og lífsskoðunarfélög tengd hátíðum.
Viðbót Reykjavíkur: Þess verði gætt
við allar heimsóknir til og frá grunnskóla
vegna fræðslu um trú og lífsskoðanir að
nemendur fylgist með en séu ekki þátttak-
endur í helgisiðum og athöfnum, og að þær
séu ekki vettvangur fyrir innrætingu eða
dreifingu á boðandi efni.
f) Skólayfirvöld beini því til trúar- og lífsskoðunarfélaga að þau
skipuleggi fermingarfræðslu og barnastarf
með það að leiðarljósi að það hvorki trufli
lögbundið skólastarf um skemmri eða
lengri tíma.
g) Hafnarfjörður: Ef áfall verður í leik- og grunnskólum er unnið
samkvæmt samþykktri áfallaáætlun við-
komandi skóla. Trúarlegar guðsþjónustur
sem tengjast viðbrögðum við áfalli fara að
öllu jöfnu fram utan skólatíma.
Reykjavíkurborg:
Þær stofnanir borgarinnar sem hafa
starfandi áfallaráð tryggi að samráð verði
haft við foreldra/forráðamenn þeirra sem
áfallið snertir áður en fagaðilar eru fengnir
til stuðnings. Í nærsamfélagi leik- og
grunnskóla getur verið um að ræða sér-
fræðinga, fulltrúa trúar- eða lífsskoðunar-
félaga eða aðra fagaðila. Helgistundir sem
tengjast viðbrögðum við áfalli skulu að öllu
jöfnu fara fram utan skólatíma.
Tillögur
menntamála-
ráðuneytis
1 Leggja ber áherslu á mikilvægi vandaðrar trúar-
bragðafræðslu í fjölmenningarsamfé-
lagi. Þættir í slíkri fræðslu geta verið
vettvangsheimsóknir til trúfélaga og að
fulltrúum þeirra sé boðið í kennslustund
til að fræða um trú sína og trúfélag.
- Mikilvægt er að fræðsla þessi og
heimsóknir séu gerðar á vegum skólans
og í þeim tilgangi að fræða nemendur
um tiltekin trúarbrögð, inntak þeirra,
helgidóma og siði en feli ekki í sér
innrætingu tiltekinna trúarskoðana eða
tilbeiðslu.
- Vettvangsheimsóknir til trúfélaga og
heimsóknir fulltrúa þeirra í skóla skulu
taka mið af ofangreindu og vera innan
ramma aðalnámskrár leik-, grunn- og
framhaldsskóla.
2 Heimsóknir í kirkjur í tengslum við stórhátíðir
kristninnar teljast hluti af fræðslu um
trúarhátíðir og menningarlega arfleifð
þjóðarinnar.
- Gæta þarf þess að foreldrar og
skólaráð séu upplýst tímanlega um
námstilhögun, námsefni og vett-
vangsferðir. Sama gildir um leik- og
framhaldsskóla þar sem það á við.
3 Eftir fremsta megni skal forðast að nemendur og for-
eldrar séu settir í þá aðstöðu að þurfa
að gera grein fyrir lífsskoðunum sínum.
Um almenna kynningu eða auglýsinga á
starfsemi trúfélaga í skólum skulu gilda
sömu reglur og um kynningu annarra
félagasamtaka.
Engar reglur:
Akureyri
Tillögur menntamála-
ráðuneytisins:
Kópavogur,
Garðabær,
Seltjarnarnes,
Mosfellsbær.
Tillögur menntamála-
ráðuneytisins:
Árborg
Tillögur menntamála-
ráðuneytisins:
Fljótsdalshérað
Ítarlegar reglur
Reykjavík
Ítarlegar reglur
Hafnarfjörður
„Það er bæði erfitt
fyrir börn og for-
eldra þeirra, sem eru trú-
lausir eða annarrar trúar
en þjóðkirkjan boðar, að
vera í þessum aðstæðum.
Líf Magneudóttir