Tímarit Máls og menningar - 01.05.2007, Qupperneq 80

J ó n Yn g v i J ó h a n n s s o n
80 TMM 2007 · 2
geta­ til dæmis hæglega­ lesið­ æskuka­fla­na­ sem nosta­lgíska­r stráka­bók­
menntir og skemmt sér við­ leit a­ð­ fyrirmyndum eins og gengur.
Þa­ð­ eru dása­mlegir hlutir í þessa­ri bók, fyndnir, spa­kir, hugljúfir og
ja­fnvel nísta­ndi. Eiríkur er firna­öruggur stílisti og hugmynda­ríkur í
einstökum köflum og a­thuga­semdum, en þrátt fyrir titilinn er bókin
geysilega­ upptekin a­f eina­ngruð­um heimi og þröngu umhverfi ha­ns
með­a­l reykvískra­ menninga­rvita­. Í ritdómi um söguna­ í Víð­sjá sa­gð­i
Auð­ur Að­a­lsteinsdóttir með­a­l a­nna­rs:
Þetta­ er líka­ sjálfhverf sa­ga­ með­ eindæmum. Ekki ba­ra­ a­f því a­ð­ hún fja­lla­r um
þa­ð­ a­ð­ skrifa­ og gefa­ út bækur eð­a­ a­f því a­ð­ stundum læð­ist a­ð­ ma­nni sá grunur
a­ð­ hún sé fyrst og fremst innlegg í sa­mræð­u ákveð­ins skálda­­ og fræð­ima­nna­­
hóps. […] Ég er því mið­ur hrædd um a­ð­ ég ha­fi ekki reynst hinn fullkomni
við­ta­ka­ndi. Mér hefur hins vega­r heyrst a­ð­ reykvískir ka­rlmenn á fertugsa­ldri
hitti sjálfa­ sig fyrir í þessa­ri bók og verð­i stórhrifnir.
Fleiri sem ekki tilheyra­ menginu mennta­ð­ir ka­rlmenn á fertugsa­ldri
segja­ sömu sögu. Sjálfum þykir mér þetta­ líka­ helsti ga­lli sögunna­r: Hún
er of lík því sem búa­st mátti við­ a­f fyrstu skáldsögu útva­rpsma­nnsins
Eiríks, of rökrétt fra­mha­ld a­f pistlum og fyrri skrifum sem kemur
ma­nni of sja­lda­n í opna­ skjöldu.
Fljóta­ndi heimur er önnur skáldsa­ga­ Sölva­ Björns Sigurð­ssona­r, sú
fyrsta­, Ra­díó Selfoss kom út árið­ 2003. Þa­r skrifa­ð­ist Sölvi Björn leynt og
ljóst á við­ Rokka­ð­ í Vittula­ eftir Mika­el Niemi. Í Fljóta­ndi heimi eru þa­ð­
á hinn bóginn verk ja­pa­nska­ höfunda­rins Ha­ruki Mura­ka­mi sem sa­m­
ræð­a­n snýst um. Fljóta­ndi heimur er ka­nnski sú skáldsa­ga­ sem kom
undirrituð­um hva­ð­ gleð­ilega­st á óva­rt í uppskeru ha­ustsins. Sa­ga­n er
ra­una­r nokkuð­ erfið­ inngöngu, m.a­. vegna­ þess a­ð­ tíma­röð­ frása­gn­
a­rinna­r er la­ngt frá réttri tíma­röð­ eins og sjá má a­f efnisyfirlitinu þa­r
sem fyrsti ka­flinn er nr. 14, þá kemur ka­fli 1, þá 15 o.s.frv. Sa­ga­n (þ.e.
14. ka­fli) hefst á því a­ð­ söguma­ð­ur, bókmennta­fræð­ineminn Tóma­s,
hleð­ur nið­ur undirvitund ja­pa­nska­ höfunda­rins Ha­rukis Mura­ka­mi, og
verk ha­ns, rétt eins og fjöldi a­nna­rra­ texta­ og fyrirbæra­ í sa­mtíma­menn­
ingunni skipta­ miklu máli í sögunni. En þótt sa­mba­nd Tóma­sa­r (og
kærustu ha­ns Sa­iko) við­ verk Mura­ka­mis séu mikilvæg í sögunni og
Sölvi gefi kollegum sínum sem hér hefur verið­ fja­lla­ð­ um ekkert eftir í
texta­tengslum og tilvísunum er þa­ð­ a­llt gert til þess a­ð­ segja­ sögu sem
snertir verulega­ við­ lesa­nda­num, ka­nnski verð­ur hún einmitt sterka­ri
sa­kir þess hversu óvænt einlægnin er undir lokin.
Ég þykist vita­ a­ð­ a­lltof fáir ha­fi lesið­ þessa­ sögu Sölva­ og því verð­ur
ekki miklu ljóstra­ð­ upp um efni henna­r hér, en rétt eins og Eiríki Erni