Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.12.1995, Qupperneq 22

Hjúkrunarfræðingar og vímuefni
Það var eins og ég
væri að koma
af öðru filverusviði
Hún er yfirveguð, snyrtileg og hraustleg kona, með
hlýjan svip. Um 13 ára skeið var hún háð neyslu
áfengis og róandi efna. Þó að það sé löngu liðin
tíð man hún vel hvernig það byrjaði.
- Ég smakkaði fyrst áfengi á 17. júní þegar ég var 23 ára. Ég
hafði kynnst tilvonandi eiginmanni mínum sem drakk mikið.
Hann hélt ekki að mér víni en ásókn hans í það vakti forvitni
mína og ég ákvað að prófa það þennan dag. Mér fannst það
sannarlega eiga vel við mig og ánetjaðist eiginlega strax. Fram
að þessu hafði allt gengið vel hjá mér. Ég var f hjúkrunamámi
og lífið blasti við mér. Upp frá þessu fór allt að síga á verri veg.
Á innan við tveimur ámm hætti ég að hafa stjórn á neyslunni
og ég fór íljótlega að fá „black out“ .
Hún segir að lífið hafi farið að snúast um dfengisneyslu
um helgar þegar hún dttifrí. Hún byrjaði helgina á að þrífa
hdtt og lágt heima hjd sér og fékk sér svo í glas. Hún gat farið
vel með þetta framan af gekk kannski virðulega lieim af balli
en mundi ekkert daginn eftir af því sem gerst liafði. í byrjun
neytti hún áfengis eitt kvöld ( einu en smám saman fór liún að
drekka oftar. Hún fór að mœta timbruð til vinnu, kom of seint og
þurfti að leggja sig þegar hún kom heim.
- Ég byrjaði aldrei að drekka fyrr en eftir vinnu, svona milli 4
og 5 á daginn, en þá fékk ég mér gjarnan sérrí eða bianco í glas
en einnig oft sterkara. Mér leið alltaf best af fyrsta glasinu og í
raun allra best af allra fyrsta glasinu sem ég drakk á ævinni. í
fyrstu sást ekki endilega mikið á mér þó að ég væri kannski
mjög dmkkin en persónulega breyttist ég. Að eðlisfari er ég
mjög róleg manneskja. Það voru meiri læti í mér dmkkinni.
Það fóm af mér allar hömlur og ég varð allt önnur manneskja.
Hún giftisl heitmanni sínum eins og til stóð þrátt fyrir
viðvaranir sem hún hafði fengið. Hann var þekktur fyrir
áfengishneigð s(na og hélst illa ívinnu. Hann var ekki
ofbeldishneigður en vildi sitja og þjóra, ekki alltaf (góðum
félagsskap.
- Ég bara skildi ekki það sem verið var að reyna að segja mér,
segir hún og hristir höfuðið.
Hún segir að vegna neyslunnar hafi hún einnig látið bjóða
sér ýmislegt sem hún hefði ekki samþykkt annars, t.d.
búskaparaðstœður.
- Við vorum síflytjandi og bjuggum stundum í óvistlegu og
köldu húsnæði. Sjálfvirðing mfn minnkaði og loks fór ég að
drekka ein. Samt vissi ég að ég drakk of mikið. Mér fannst ég
vera þunglynd vegna erfiðleika í hjónabandi og leitaði til
læknis vegna þess. Hjá honum fékk ég tilvísun á Valíum. Ég
fór að taka það, fannst það hjálpa mér og smám saman fór ég að
bæta við skammtana úr lyfjaskápnum á vinnustað.
Hún segist aldrei liafa tekið lyfn vi'munnar vegna heldur
aðeins til að þrauka, til að komast ígegnum daginn. Fyrstu
árin fékk hún tilvísun hjá lœkni en si'ðan hœtti hún að biðja um
það og fór heldur i' lyfaskápinn ( vinnunni og safnaði lyfum.
— Ég var svo háð lyfjunum að mér fannst þau vera mér
lífsnauðsyn, segir hún alvarleg. Mér fannst ég ekki komast í
gegnum daginn án þeirra og ég komst ekki Laugaveginn á enda
nema með því að setjast inn á kaffihús og fá mér pillu með kaffi
og sígarettu.
Hún segir að það hafi verið reynt að tala við hana d
vinnustað en að hún hafi ekki botnað íþeim tilburðum.
— Einu sinni kom félagsráðgjafi til mín með AA bækling. Ég
skildi ekki til hvers hann var að því. Margir vildu hjálpa mér
en ég gat ekki opnað augun. Spumingum og greiningarprófum
fyrir alkóhólista hagræddi ég mér í hag. Vinum mínum sinnti
ég ekki, þeir þekktu mig ekki eins og ég var orðin og gáfust
upp á mér.
Hún eignaðist tvö börn en skildi við manninn eftir
nokkurra ára hjónaband.
— Mér fannst hann drekka svo mikið og ekki sinna heimilinu,
segir hún og brosir kankvís.
Hann hefur tvisvar farið í áfengismeðferð og er marggiftur.
Nokkrum áruin eftir skilnaðinn höfðu þau töluvert samband
vegna barnanna og þd segist hún fyrst hafa unnið úr
skilnaðinum. Hún segist seinna hafa dttað sig á að hann var
kannski ekki eins og fólk er flest tilfinningalega.
— Einu sinni talaði hann um að liann þyrfti að koma sér í
sambúð eins og það væri eitthvað sem maður bara færi og fengi
sér formálalaust. I kjölfar þess sótti hann konu til Tælands og
giftisl henni. Hún skildi svo við hann eftir fáein ár en nú býr
hann með annarri tælenskri konu.
Hún segist alltaf hafa reynt sitt besta við uppeldi bárnanna
og hafi mikið hafl hugann við þau.
— Þau bám samt með sér að eitthvað mikið var að. Enda var ég
lengi vel stöðugt með barnavemdamefnd á hælunum. Ég var
ekki fær um að hugsa almennilega um þau. Þau fengu að borða
og sváfu vel en vom illa til fara.
Eftir nokkur dr hœtti hún að geta unnið. Þá hafði hún
verið aðstoðardeildarstjóri og síðan deildarstjóri um hríð. Svo
átti að fara að fœra hana á milli deilda og hún fann að það var
vegna þess að ekki var allt með felldu. Henni fannst hún
hundelt, Henni var sagt að hún œtti að starfa á langlegudeild
en þvíþverneitaði hún. Að endingu sagði hún sjálfupp vinnunni
þv( að þarna voru, að hennar mati, eintómir „vondir“ yfirmenn.
Á meðan á þessu stóð var hún lögð inn á geðdeild vegna
þunglyndis og sjálfsvi'gshótana.
128
TÍMARIT HJÚKRUNARFRÆÐINGA 4. tbl. 71. árg. 1995