Ráðunautafundur - 15.02.1992, Blaðsíða 58

48
náttúrulögmál þótt sumir virðist halda það. Við getum breytt fjölmiðlunum úr farvegi
svartsýni, vandræðagangs, smásmyglis og hégóma í farveg fyrir bjarsýni, úrlausnir og jákvæð
viðhorf. Og við eigum að gera þetta !
En fleira þarf til. Það eitt að miðla upplýsingum um nýja möguleika er engan veginn
nóg. Um leið þarf að efla almennan og einstaklingsbundinn vilja og getu til framtaks og
sköpunar.
Hér er fyrst og fremst á ferðinni félagslegt úrlausnarefni. Það er félagslegt
úrlausnarefni vegna þess að allur þorri fólks lagar sig að því menningarlega umhverfi sem það
býr í. Einkennist hinn staðbundni félagsandi af bölsýni þá eru flestir einstaklingar innan
hópsins ofurseldir bölsýnum viðhorfum. Einkennist félagsandinn á hinn bóginn af bjartsýni,
baráttuvilja og framtaki þá hrífur slíkt flesta með. Ytri aðstæður geta verið allar hinar
sömu. Munurinn er sá að þeir bjartsýnu nýta alla orku sína til baráttu en þeir svartsýnu
Iamast af bölmóði. Þeir bjarsýnu bjarga sér en hinir lifa hnípnir í andlegu og athafnalegu
volæði. Og það eina sem munar er ástand sálnanna !
Margir halda að þetta verkefni sé óleysanlegt. Sú hugmynd að framtak sé meðfætt og
ókleift að hafa áhrif á það rikir víða. En þetta er alrangt. Við þurfum ekki annað en að lesa
okkur dálítið til í íslandssögu nítjándu og tuttugustu aldarinnar til að sjá að framtak hefur
verið eflt svo að um munar. Allir vita að verk leiðtoga fslendinga allt frá tíma Jóns Sigurðs-
sonar og til vorra daga var fyrst og fremst í því fólgið að stappa stáli í þjóðina, að fá hvem
og einn til sem mestra og virkastrar sjálfsbjargar og framtaks.
Allt var þetta gert án þeirrar vísindalegu þekkingar sem síðar hefur komið fram. Staðan
í dag til að leika sama leik er því ekki síðri. Hún er á margan hátt betri ef undan er skilið það
sérstaka vandamál sem skapast hefur af langvarandi velmegun sem alið hefur af sér andlegan
doða og slappleika í stómm stíl. Þar að auki ofdekur fjölda manna við skammsýnar langanir
sínar.
ATVINNUMÁLAÁTAK UPPLÝSINGAÞJÓNUSU HÁSKÓLANS
Hér að framan hafa verið talin nokkur einkenni á ríkjandi ástandi og bent á viss almenn
úrræði við þeim. Engin tök era að sinni á nánari útlistunum í því litla rými sem skammtað
er.
Hér á eftir mun ég fjalla að nokkra um það atvinnumálaátak sem Upplýsingaþjónusta
Háskólans hefur unnið að síðastliðin 4 ár.
Árið 1988 taldi ég mig sjá að ekki væri sléttur sjór framundan í atvinnumálum