Freyr - 01.09.2006, Blaðsíða 6

NÝJA FJÓSIÐ
Allt undir einu þaki
Á bænum Káranesi í Kjós var byggt nýtt fjós
sem miðast við afkastagetu eins mjaltaþjóns
Nýja fjósið í Káranesi er stálgrindarhús með úretaneiningum á þaki og veggjum.
Flatarmál þess er 972 m2.
Finnur Pétursson og Stella Pétursson búa í Káranesi og sjá um rekstur búsins.
Hér eru þau ásamt dóttur sinni henni Alexöndru Finnsdóttur.
I Káranesi í Kjós hafa hjónin Pétur
Lárusson og Marta Finnsdóttir um
árabil rekið kúabú. Fyrir rúmu ári
tóku fjórir synir þeirra við búskapn-
um og ráðist var í byggingu nýs
fjóss sem rúmar um 66 mjólkandi
kýr auk geldkúa, kálfa og geld-
neyta. í kringum búreksturinn var
stofnað fyrirtækið Káranes ehf., en
hjónin Finnur Pétursson og Stella
Pétursson búa á staðnum og sjá um
rekstur búsins. Þau fluttu nýlega inn
í nýtt íbúðarhús sem var byggt á
sama tíma og nýja fjósið.
Gamla fjósið var hefðbundið básafjós sem
tekið var í notkun um 1960 og var því
komið til ára sinna. Við kynslóðaskiptin var
ákveðið að auka mjólkurframleiðsluna tölu-
vert en stefnt er að því að framleiða um 400
þúsund lítra á nýbyrjuðu verðlagsári. Það er
u.þ.b. fjórföldun þeirrar framleiðslu sem var
I eldra fjósinu. Fjölskyldur bræðranna og for-
eldrar unnu við byggingu fjóssins og segja
má að þekking þeirra bræðra hafi nýst vel
til verka. Finnur er vélvirki, Lárus er landbún-
aðarverkfræðingur, Kristján vélaverkfræð-
ingur og Jón Smári er rafvirki. Fleiri komu
að byggingunni, þeirra á meðal Runólfur
Bjarnason trésmiður frá Þorláksstöðum og
Kristján og Ágúst bræður hans. Nánast allt
byggingarefni fjóssins og tæknibúnaður
kemur frá fyrirtækinu Landstólpa ehf. sem
Lárus starfar fyrir. Mjaltaþjónninn, sem er
af gerðinni Lely, kemur frá Vélaborg ehf.,
sem og mjólkurtankurinn sem er 4.000 lítra
af gerðinni Wedholms og hannaður til að
vinna með Lely-mjaltaþjóni. Finnur hefur
orð fyrir þeim bræðrum enda elstur:
„Við bræðurnir byggðum fjósið og tók-
um við bústofninum þegar það var tekið
í notkun. Forsendan fyrir byggingunni var
að kaupa bústofninn af foreldrum okkar
og auka við mjólkurframleiðsluna. ( heildina
hefur framkvæmdin gengið vel en fyrsta
skóflustungan var tekin í maí árið 2004.
Skipt var um jarðveg [ grunninum þá um
vorið en síðan var hafist handa eftir slátt um
sumarið og unnið að sökklum um veturinn.
Vorið 2005 var svo gólfplatan steypt og stál-
grindarhúsið reist um sumarið."
Hvernig var undirbúningi háttað?
„Fyrsta ákvörðunin var að við ætluðum
að byggja eitt hús yfir allan bústofninn.
Spurningin um húsgerðina var næsta skref.
Lárus átti bækling frá Weelink þar sem var
grunnmynd af fjósi sem við fylgdum í megin-
atriðum. Stálgrindin í húsinu er hefðbundin
úr l-bitum en er þó með nokkuð nýstárleg-
um hætti að því leyti að stoðir í miðju húss-
ins eru Y-laga ofan til. Með þessu var hægt
að slá tvær flugur í einu höggi. (fyrsta lagi
eru færri stoðir sem ná niður í gólf og (öðru
lagi var hægt að spara töluvert með efnis-
minni stálgrind. ( veggjunum og loftinu eru
úretaneiningar. Þakplöturnar eru 1 metri að
breidd og 15,4 metra langar."
FUÓTLEGT AÐ REISA
STÁLGRINDARHÚSIÐ
Að sögn Finns gekk hratt og vel að reisa hús-
ið. „Það komu hingað fjórir Hollendingar frá
framleiðanda hússins og þeir sáu um að reisa
stálgrindina og leiðbeina okkur við klæðn-
inguna. Verkið gekk mjög fljótt fyrir sig en
byrjað var á mánudegi og á miðvikudegi var
grindin komin upp, búið að klæða báðar
langhliðarnar og setja þak á fjórðung húss-
ins. Við kláruðum svo að klæða þakið sjálfir,
fimm menn á einum og hálfum degi."
6
FREYR 09 2006